Bokkenrijders en hun afstammelingen

Mulder - Muller

Paulus Mulder, werkman in Craubeek, galg 1776

Paulus Mulders is geboren nabij Welten en wordt 23 maart 1726 gedoopt in Heerlen als zoon van Paulus en Joanna Schloders. Hij heeft gewoond op een hoeve in de Heerlerheide en vestigt zich 1765 in Weustenrade, van beroep werkman. Bij de latere confiscatie van zijn goederen is er geen land, maar huisraad en gereedschappen brengen meer dan 350 gulden op, hetgeen uitzonderlijk hoog is. Eerder een ambachtsman? Hij trouwt 39 jaar oud op 26 sept. 1765 in Kerkrade Maria Gertrudis Scheeren, gedoopt aldaar 12 juli 1733 als dochter van Joannes en Joanna Rothkrantz. Uit dit huwelijk worden drie kinderen geboren tussen 1764 en 1769. Maria Gertrudis Scheeren overlijdt 4 nov. 1770 in Klimmen, nog maar 37 jaar oud. Paulus wordt als een van de laatsten beticht van medeplichtigheid aan de misdaden van de 'beruchte bende' en is 16 nov. 1775 gearresteerd en opgesloten in Valkenburg. Hij wordt twee keer aan de tortuur onderworpen, eerst op 29 nov. en dan nog eens op 10 jan. 1776. Na die eerste dag marteling moet de chirurgijn twee weken langskomen voor het verbinden van de wonden. De bekentenissen bij deze sessies zijn de basis voor een doodvonnis. Paul sterft 49 jaar oud op 21 jan. 1776 aan de galg op de Lommelenberg bij Valkenburg. Opmerking: Voor tortuur en ophangen bedraagt de rekening van beul Joseph Hamel 55 gulden.

ZIE VERDER:

— Documenten: Lijst scherper examen 29 nov. en 6 dec. 1775
..........Nota van de chirurgijn 29 nov. - 9 dec. 1775
..........Nota van de beul 29 nov. 1775 & 10 jan. 1776
..........Opbrengt executoriale verkoop
..........Lijst Valkenburg juli 1776

— LIT. - S.J.P. Sleinada, 'Oorsprong, oorzaeke; bewijs' (1779) p. 49 *
...- J. Russel 'De rooversbenden in de landen van Overmaas' (1877) p. 35 [kopie Sleinada]
...- A.Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 168, 224/5, 359 [samenvatting], 363
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg II' (2014) p. 252
–– * Klassieke literatuur over Bokkenrijders online

Christiaen Muller, voller uit Nievelstein, gevlucht

Leonard Louppen Peter Ploum Josef Breuwer

Christiaan Müller wordt 8 nov. 1719 gedoopt in Laurensberg als zoon van Joannes en Agnes Bausch. Hij is voller van beroep en woont in de bank Merkstein in de molen van Nievelstein. Leonard Louppen* noemt hem Christian Nievelstein en Peter Ploum* en Josef Breuwer* hebben het over 'Völlers Crist'. Hij trouwt 25 nov. 1742 in Merkstein Anna Catharina Ritzen, gedoopt aldaar op 26 april 1719 als onwettige dochter van Reinerus Ritzen en Anna Becker. Uit dit huwelijk worden tussen 1743 en 1760 drie kinderen geboren. Zoon Adam wordt ook genoemd als medeplichtige van de bende Het gerechtelijk dossier is niet bewaard gebleven, maar Christiaan wordt wel vermeld in andere stukken. Als voortvluchtige wordt hij in 1771 beschreven als 'eenen voller van professie, oudt ontrent de vijftigh jaer, cleen van postur maer redelijck beset, sijnde desselfs rechter hand estropiëert (verminkt, mismaakt).'

ZIE VERDER:

— Documenten: Signalement als voortvluchtige
..........In: Scherp examen Leonard Louppen 3/5 sept. 1772
..........In: Scherp examen Peter Ploum 16/17 febr. 1773
..........In: Scherp verhoor Josef Breuwer 14/15 mei 1773
..........Lijste van Complicen van de Bende van Dieven bij nagt

— LIT. - S.J.P. Sleinada, 'Oorsprong, oorzaeke; bewijs' (1779) p. 40 *
...- J. Russel 'De rooversbenden in de landen van Overmaas' (1877) p. 26 [kopie Sleinada]
...- W. Gierlichs 'Bokkerijders in 't voormalig land van 's Hertogenrode (1940) p. 73 (Christiaan N.), 117
...- A.Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 305 [bekende gegevens]
...- O. Willems 'Die Bockreiter, Korrektur einer Legende' (1991) p. 52 [persoonsbeschrijving]
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg II' (2014) p. 257
–– * Klassieke literatuur over Bokkenrijders online

Goswin of Winandus Müller uit Herzogenrath, executie 1744

Winand (Goswinus) Müller is afkomstig uit Garzweiler, maar is daar in de kerkelijke registers niet te vinden. Woont in Herzogenrath en is getrouwd met een onbekende vrouw. Over beroep of levensomstandigheden is er geen informatie. Gegevens zijn schaars over het proces. Het doodvonnis omvat onthoofden met een bijl, en lichaam en hoofd op een rad te pronk stellen, hij heeft dus in de ogen van het gerecht zware misdrijven begaan. Winand wordt 20 aug. 1744 terechtgesteld op de Beckenberg bij Herzogenrath. Opmerking: De pastoor van Afden en de abdij Kloosterrade vermelden in hun dagboeken de terechtstelling 'omdat ook hij tot deze bende behoorde'. Daarbij wordt telkens aandacht gegeven aan het feit dat hij zich in de gevangenis tot het Katholicisme bekeerde.

ZIE VERDER:

— LIT. - J.J. Michel 'Die Bockreiter von Herzogenrath, Valkenburg und Umgebung' (1884) p. 38 *
...- W. Gierlichs 'Bokkerijders in 't voormalig land van 's Hertogenrode (1940) p. 18, 50, 168/9
...- Ramaekers & Pasing 'Bokkerijders' (1973) p. 155, 157/60 *
...- L. Augustus 'Vervolgingsbeleid en procesvoering' (1991) p. 130 [bekering tot katholicisme] *
...- A.Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 128, 198, 238 [bekende gegevens]
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg I' (2013) p. 135. 'Deel II (2014)' p. 234
...- R. van Lieshout ‘Bokkenrijders in Zuid-Limburg' III (2020) p. 130/1, 244.
..........x, 'Deel III (2020)' p. x
–– * Klassieke literatuur over Bokkenrijders online

Hans Peter Müller uit Herzogenrath, afloop proces onbekend

Hans Peter Müller wordt genoemd als zoon van 'Eva onder de Leuve'. Hij woont in Herzogenrath en werd daar op het kasteel gevangen gezet. Over zijn proces is weinig bekend en er zijn alleen vermeldingen in andere dossiers. Daaruit blijkt dat dit proces is afgesloten, maar we weten we niet hoe het is afgelopen.

ZIE VERDER:

— Documenten: in Scherp examen Willem Kerckhoffs 4 juli 1743 - Vervolg 5 juli
..........In: Recollectie Joannes Moulen 8 juli 1743
..........In: Scherp examen Peter Caspar ter Konig 15 juli 1743 - Continuatie 19 juli - Recollectie 23 juli
..........In: Scherp examen Joannes Dirckx den Dock 14 aug. 1743
..........In: Scherp examen Claes Werry 19 sept. 1743
..........In: Scherp examen Anna Rutten 25 okt. 1743 - Recollectie 21 jan. 1744
..........In: Scherper examinatie Joannes Mertens 30 okt. 1743

— LIT. - W. Gierlichs 'Bokkerijders in 't voormalig land van 's Hertogenrode (1940) p. 18
...- A.Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 128, 238 [bekende gegevens]
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg I' (2013) p. 135.
...- R. van Lieshout ‘Bokkenrijders in Zuid-Limburg' I (2019) p. 91/4, 114/5, 117/8, 170/1, 'Deel II (2020)' p. 138,
..........x, 'Deel III (2020)' p. 130/1, 244.

Peter Müller, zadelmaker in Ubach, gefolterd, galg 1772

Joseph Keyser Joannes Jaspers Dirk Jaspers Leonard Ploum Adolf Steins

Peter Müller is afkomstig uit Gereonsweiler (D), waarschijnlijk een zoon van Wilhelm en Mechtilde Wüllenweber. Heeft in verscheidene plaatsen gewoond, was onder meer in de leer bij een haammaker in Puffendorf. Woont sinds zijn huwelijk in Übach in het 'Koijegat', net als zijn schoonvader en zwager een zadelmaker of haammaker. Bevriend met Joseph Keyser*. Hij trouwt met Maria Jaspers een dochter van Joannes Jaspers* en Agnes Hennes, en een zuster van Dirk Jaspers*. Uit dit huwelijk worden twee dochters geboren: in 1767 en 1771. Bij het eerste scherp verhoor van Joseph Keyser wordt zijn naam ruim veertig keer genoemd, maar Peter heeft de wijk genomen naar Guliks gebied. Toch uitgeleverd en opgesloten in kasteel Herzogenrath in jan. 1771 en daar scherp verhoord op 31 jan. met de volgende dag recollectie. Hij bekent na de duimschroeven enige tijd opgehad te hebben en bij dit verhoor en bij de vrijwillige verklaring op 6 febr. beschuldigt hij een twintigtal inwoners van Ubach. Daarna is hij uit de gevangenis ontsnapt op 13 febr. maar de volgende dag alweer gegrepen. Hij is op 23 febr. ingezet in confrontatie tegen Leonard Ploum*, 16 maart tegen zijn zwager Dirk Jaspers en 14 mei tegen Adolf Steins*. Hij legt nog meer verklaringen af van 10 tot 13 juli en lijkt hij bij deze dagenlange bekentenissen in een soort roes: steeds meer mensen en gebeurtenissen worden genoemd in het kader van de bende. Hij beschuldigt meer dan vijftig personen als medeplichtige aan overvallen, niet alleen uit het land van Rode maar ook uit het hertogdom Gulik. Als hij daarmee zijn rechters wil vermurwen, dan is dat niet gelukt. Na meer dan een jaar in detentie wordt hij ter dood veroordeeld. Peter sterft op 27 mei 1772 aan de galg op de Beckenberg bij Herzogenrath. Maria Jaspers krijgt in 1779 een buitenechtelijke zoon. Zij hertrouwt 16 febr. 1790 in Übach met Peter Caspar Essers. Zij overlijdt op 18 aug. 1792 in Übach, twintig jaar na de executie van haar eerste man.

ZIE VERDER:

— Documenten: in Scherp examen van Joseph Keyser 10 jan. 1771
..........In: Recollectie van Joseph Keyser 10 jan. 1771
..........Scherp examen 31 jan. 1771
..........Recollectie 1 febr. 1771
..........Vrijwillige verklaring 6 febr. 1771
..........In: Vrijwillige verklaring Joseph Keyser 22 febr.1771
..........Confrontatie tegen Leonard Ploum 23 febr. 1771
..........Confrontatie tegen Dirk Jaspers 16 maart 1771
..........Confrontatie met Adolf Steins 14 mei 1771
..........In: Scherp verhoor van Leonard Ploum 28 mei 1771
..........In: Scherp examen Leonard Steins 6 juni 1771 en  Recollectie 7 juni
..........In: Scherp examen Nellis Dautzenberg 7 juni 1771 en  Recollectie 8 juni
..........Nadere vrijwillige verklaring 9/13 juli 1771 - 10 juli • 11 juli • 12 juli • 13 juli
..........In: Scherp verhoor Joseph Ploum 24/25 juli 1771
..........In: Scherp examen Reiner Crampen 14/15 juni 1773
..........In: Scherp examen Leonard Louppen 3/5 sept 1773
..........In: Scherp examen Peter Ploum 16/17 febr. 1773
..........In: Scherp verhoor Josef Breuwer 14/15 mei 1773
..........Lijste van Complicen van de Bende van Dieven bij nagt
..........Lijst Gerecht van Herzogenrath medio 1776

— LIT. - S.J.P. Sleinada, 'Oorsprong, oorzaeke; bewijs' (1779) p. 38 *
...- J. Russel 'De rooversbenden in de landen van Overmaas' (1877) p. 16, 24
...- J.J. Michel 'Die Bockreiter von Herzogenrath, Valkenburg und Umgebung' (1884) p.057, 60/2, 72 *
...- W. Gierlichs 'Bokkerijders in 't voormalig land van 's Hertogenrode (1940) p. 74, 115 (Hs 157), 117, 179
...- A.Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 135/6, 208/12, 311/3 [samenvatting], 304, 412, 414
...- O. Willems 'Die Bockreiter, Korrektur einer Legende' (1991) p. 28, 34/5, 41/4
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg I' (2013) p. 68/9, 86, 94.
..........'Deel II (2014)' p. 14/5, 22, 26, 28/32, 36/9, 43, 53/4, 57/8, 84, 107, 198, 240, 257
–– * Klassieke literatuur over Bokkenrijders online