DOCUMENTEN BOKKENRIJDERS


Entree    Documenten    Processtukken    Scherp verhoor

PROCESSTUKKEN

Nadere vrijwillige verklaring van Peter Muller 10 juli 1771 Herzogenrath
Gedeeltelijk ••• RHCL Maastricht ••• Hs 102




  Op heden den 13 dito julij is wederom gesisteert geworden en heeft gecompareert den gedetineerden Peeter Mullers den gheenen continuerende sijne voorstaende vrijwillighe bekentenissen, verclaert heeft van nu ontrent vier of vijf jaer geleden mede geassisteert te hebben aen eenen diefstal begaen tot Hunshoven onder het ampt Geilenkirchen.
  En dat eenighe degen voor het begaen van deesen diefstal Baltus Holthuijsen op eenen sondagh naer de middagh hem heeeft coemen aenroepen om te gaen ter herberge van Willem Ploum in den Vivat. En coemende met denselven ter gemelde herberge aldaer gevonden hebben
den Swarten Peeter van Immendorp, Adolf Steins,
Leonart Steins, Henricus Steins,
Joannes Boijmans voors. en meer andere welcke aldaer besigh waeren van met de caert speelen.   En dat den swarten Petter van Immendorp ten eersten gesproocken heeft van deesen diefstal te begaen bij de pastor tot Hunshoven met den Butz van Beggendorp uijt het cleen leemen huijs aen de kerck aldaer, en dat sij seijden aen de gesellen van Ubach dat sij eens moesten op het Gulicks coemen bij den pastor van Hunshoven steelen, dat daer oock noch wat te crijgen was. En seijden dat sij moesten ordonneeren waer sij souden bijeen coemen, en dat de gesellen dan al moesten daer coemen. En dat sij doens geordonneert hadden van bij malcanderen te coemen aen de drij linden waer een steene cruijs staet in het velt tuschen Hunshoven en Immendorp, sijnde te midden in het velt aldaer en seijden dat daer al soo de Spansche als de Gulicksedaer souden bij malcanderen coemen.
  En dat met hem gedetineerde acht ofte vierthien ofte eenighe daegen daernaer op seeckere avont van Ubach naer voors. drij linde gegaen sijn
Baltus Holthuijsen, Willem Ploum alias Jochems Willem,
Nelles Dautzenbergh, Jacobus Otten,
Dirck Jaspers, Regingens Philip,
Leonart Louppen, den Cramp van Ubach,
Puttman voors. Thillen Petter van de stegh,
Henricus Vaessen, Gabriel aen de kerck, Schuijrman.
  En dat noch van Ubach en Merxstein hun naegecoemen sijn aen dieselve linde
Leonart Ploum met de laem handt, Jacobus Hensseler,
Wilhelmus op den cant, Joseph Ploum,
Joannes Boijmans voors. met sijn perdt,
Joannes Dammers den veltschutt, Peeter Pauwls,
Peter Joseph van Holthuijsen, Willem Ploum uijt de Vivat,
Adolf Steins, Leonart Steins, Henricus Steins,
den Rootcrantz van Merxstein, Schiffers Thijs,
Scheuvens Nijs met sijnen soon,
Wilhelmus Schiffers met den puckel,
Bertus Sleijpen, Baltus Kerckhoff,
den Chirurgijn Kerckhoff van s'Hertogenraede met sijn perdt,
Hendrick Vorst van Merxstein, Joseph Vorst,
den Kneullen van de bergh – sonder nochtans weeten ofte het den vaeder ofte den soon was –
noch dien anderen man van s'Hertogenraede die met de kohlen is vaerende,
dien man van het Cloosterbosch woonende teghens over de ... platze van aldaer,
met noch eenen anderen cort daerbij woonende
en noch vier van Aacken die hun veel waeren ophoudende bij Baltus Kerckhoff.
  En van Broichhuijsen noch gecoemen waeren
Anthon den slachter met de vusse haeren,
den anderen slachter van aldaer hem noemende Frantz Willem,
en dan Henricus den voerman.
  En dat van de Gulicker aen de linde gevonden hebben
doctor Joannes, den coster van Hooghen genoemt Kerckhoff,
den Butz van Beggendorp, den Saur van Beggendorp,
Hubbebertus van Worken, den Swarten Peeter van Immendorp,
Francis Bergh, bejassen Cobus,
Hermanus Mangels, den coster van Weltz,
den tolner van Weltz genoemt Boutsch Jan,
den man van Wurm woonende cort bij het huijs waer sij tot Wurm gestooelen hadden,
ses van Bardenbergh, en eenen van de Daffes heijde, die hij niet en weet te noemen.
 Noch eenen van Hunshoven sijnde eenen haem maecker woonende teghen over de haemmaecker Helger, woonende deesen haem maecker waeraf hij de naem niet en weet ter lincker seijde van Hunshoven soo men van der loo afcompt. Sijnde denselven oock geweest bij de diefstallen tot Wurm en tot Immendorp begaen, sijnde dien mensch cort van postur.
Boschtelen Merten van Scherpenseel bij hem hebbende sijnen eijdom
met noch ses van Scherpenseel die hij niet gekent en heeft.
En dan Peeter Hermans van Frielenberg.
  En dat de Gulicker seijden wanneer hij gedetineerde met de ghene van Ubach daer quaeme, dat sij wel eene uhr daer aen de linde gestaen hadden. En dat sij van de linde alle te saem gegaen sijn naar Hunshoven. En dat sij tot Hunshoven aencoemende hij gedetineerde door Adolf en Henricus Steins en den Swarten Petter van Immendorp niet ver van de pastorije af aen de straet is op schiltwacht gestelt worden ter Platze, waer men naer Geilenkircken afgaet. En dat Leonart Louppen geseijt hadde men moeste den gedetieerden op schiltwacht stellen vermits hij somtijds niet geene met gieng. En dat met hem gedetineerden op schiltwacht gestaen hebben Jacobus Otten en Nelles Dautzenbergh.
  En dat hij gedetineerde heeft hooren seggen, dat daer gebroocken hadden den Schuijrman, denwelcken een eijser medegenomen hadde, gelijck hij gedetineerde gesien heeft een eijser in sijne tasche hadde. En dat den gedetineerden hem op den wegh gevraegt heeft wat hij met dit eijser daede, denselven geseijt heeft dat hij daermee wilde breecken dat sij souden incoemen. En dat oock gebroocken hadde Leonart Louppen. En dat hij gedetineerde oock heeft hooren seggen van Reginges Philip, dat denselven op de pastorije tot Hunshoven ingeweest was.
  En noch Baltus Holthuijsen, Rochus Dammers, Leonart Louppen, Henricus Vaessen, Schuijrman, Gabriel, Peeter Pauwls, Baltus Kerckhoff, den Chirurgijn van s'Hertogenraede.
  En dat de gesellen vermeint hadden te crijgen uijt de kerck, den kelck of wat het was en dat hij niet en weet of sij iet van de kerck gecregen hadden ofte niet. En dat de gesellen hem geseijt hadden dat sij daer gelt en waeren gecregen hadden, sonder te weeten hoe veel, nochte dieselve weren te connen noemen.
  En dat eenighen tijst daernaer hen voor sijn gedeelte van deesen diefstal ten huijse Baltus Holthuijsen Leonart Louppen hem gegeven heeft ses Schillingen ter præsentie van Regingens Philip, Rochus Dammers ende meer andere. En dat hij gedetineerde daernaer met de gesellen gegaen is naer Immendorp en dat sij daer brandewein gedroncken hadden en eenighe van hunne gesellen met de caert gespeelt hebben. En dat den Chirurgijn Kerckhoff met sijn perdt oock daer geweest was, en dat denselven in eenen sack wat achter op sijn perdt hadde, sonder te weeten wat.
En dat sij daer gesproocken hebben van de deelinghe te maecken, sonder dat hij weet ofte eenighe deelinghe daer gemackt hebben ende dat hij daer niet gecregen heeft. En dat den Swarten Petter, den Chirurgijn Kerckhoff het pack op sijn perdt gegeven heeft wanneer hij van Immendorp was rondriedende. En dat den Swarten Petter noch een pack in de caemer gelagt hadde, het welck hij aen Joannes Boijmans voornoemt, – die daer oock met sijn perdt was en het selve aen het huijs van den Swarten Peeter vastgebonden hadde, – gegeven heeft wanneer hij was vortriedende. Dat hij gedetinerde oock op de tafel bij de Swarten Petter tot Immendorp heeft sien leggen silvere gelt waerbij groote stucken waeren, sonder te weeten wat specien, nocht hoeveel. En dat hij gedetineerde met de andere gesellen van Ubach van daer naer huijs gegaen is.

 Den gedetineerde noch ex officio gevraegt sijnde ofte hij kennisse heeft van den diefstal voor eenighe jaeren begaen tot Wijnandtsraede binnen den lande van Valckenborgh, heeft verclaerd mede aen deesen diefstal geassisteert te hebben.
  En dat hij gedetineerde doens tot Ubach noch niet was woonende als nu geleden sijnde eenighe jaeren, gelijck hij vermeint ontrent negen jaeren. En dat den Swarten Peeter van Immendorp hem geseijt hadde dat hij eens met hem soude gaen naer Ubach in, Dat hij gedetineerde doens met den Swarten Peeter op een hijligen dagh naemiddagh gegaen was naer Ubach ten huijse van Baltus Holthuijsen en daer gevonden hebben Leonart Louppen, Regingens Philips, Rochus Dammers, Peeter Holthuijsen, Henricus Vaessen, Baltus Kerckhoff, den Chirurgijn van s'Hertogenraede en meer andere.
  En dat doens ten eersten van deesen diefstal te begaen gesproocken hebben Leonart Louppen, Baltus Kerckhoff en den Chirurgijn Kerckhoff voors. En dat hij gedetineerde aen Leonart Louppen gevraegt hadde hoe de platze waer sij souden steelen gaen sigh was noemende, denselven seijde Wijnentsraede, En dat hij gedetineerde doens gevraegt heeft hoe dan de man waer sij souden gaen sigh was noemende, Baltus Kerckhoff daerbij present aen de taefel staende seijde dat sij dit selfs niet en wisten. Dat Leonart Louppen en Baltus Holthuijsen hem gervaegt, ofte hij mede gieng, hij gedetineerde geantwoort heeft, dat hij sulx niet en wiste. En dat de gesellen daeraf gesproocken hebben, dat de Spansche en de ghene van desen cant souden bij makanderen coemen aen het heijligen huijsgen in den Cratzbosch cort bij Broichhuijsen gelegen. Sijnde den bosch ende heijligen huijsgen gelegen cort bij Broichhuijsen, gaende daer noch eenen cant landt nae den bosch in, gaende den wegh cort langs het heijligen huijsgen. Sonder dat den gedetineerden præcis den naem van den bosch weet te seggen als alleen dat die van Ubach dien noemen den Doorbosch. En dat de Gulicker waeren bij malcanderen gecomen aen den Waerder hof cort bij de Graetstraet.
  En dat hij gedetineerde op gemelde platze aen den Waerder hof bij den avont, – volghens afspraeck ten huijse van Baltus Holthuijsen – eenighe daegen daernaer gecomen was met den Swarten Peter van Immendorp, den Batz van Beggendorp, Hubbe Bertus van Worcken, Francis Bergh, Bejassen Cobus, Hermanus Mangels, den coster van Weltz, den tolner van Weltz genoemd Boutsch Jan, den haemmaecker van Hunshoven woonende teghens over den haemmaecker Helger, den voors. man van Wurm, Peeter Hermans, Boschtelen Merten met noch ses van Scherpenseel. En dat wanneer sij quaemen op de gemelde platze aen den Waerder de Spansche noch niet daer waeren.
  En dat sij daer ontrent een halve uhr op de Spansche gewacht hebbende daer bij hun quaemen Baltus Holzhuijsen, Rochus Dammers, thillen Peeter van den stegh, Peeter Holzhuijsen, Willem Ploum alias Jochems Willem, Regingens Philip, Nelles Dautzenbergh, Dirck Jaspers, Jacobus Otten, Leonart Louppen, den Cramp van Ubach, Puttman voors. Henricus Vaessen, Gabriel aen de kerck, Schuijrman, Jacobus Henseler, Peeter Pauwls, Wilhelmus op den cant, Joannes Boijmans voornoemt met sijn perdt, Adolf Steins, Leonard Steins, Henricus Steins, Joannes Dammers, den veltschutt, Rootcrantz van Merxstein, Willem Ploum uijt den Vivat, Peeter Joseph van Holthuijsen, Schiffers Thijs van Merxstein, Wilhelmus Schiffers met den puckel, Baltus Kerckhoff, Scheuvens Nijs met sijnen soon, Hendrick Vorst, Joseph Vorst, Bertus Sleijp, den Kneullen van den bergh – gelijck hij denselven daer heeft hooren noemen – den Chirurgijn Kerckhoff van s'Hertogenraede sittende op sijn perdt, den coster Kerckhoff van Hoghen, den anderen man van s'Hertogenraede die met de kohlkar vaert, doctor Joannes van Bettendorp, noch eenen van de Duffesheijde, en ses van Baerdenbergh, die hij niet en weet te noemen, noch vier van Aacken, twee van den Clooster bosch teghens over de justitie platze, den slachter Anthon met de vussen haaren van Broichuijsen, den andren slachter van Broichhuijsen genoemt Frantz Willem, Henricus den voerman van Broichhuijsen.
  En dat daer bij makander sijnde, van de platze ontrent den Waerden gegaen sijn tot op de Waubacher driessen en van gemelde driesschen gecomen sijn aen eenighe huijsen welcke de gesellen seijden Nieuwen Haeghen te weesen. En deese huijsen gepasseert sijnde sij gecomen waeren in de heijde, en uijt de heijde gecomen sijnde wederom aen huijsen gecomen sijn, sonder dat hij weet hoe de platze sigh daer was noemende. En dat hij gedetineerde wanneer sij uijt de heijde van lest gemelde huijsen waeren, gevraegt heeft ofte sij noch niet daer waeren, de gesellen seijden van neen. Ende noch eenighen tijdt gegaen sijnde, buijten de heijde aen huijsen ofte een dorp sijnde, hetwelck hij niet en weet te noemen. En dat wanneer deese persoonen bij hun gecomen weren sij gelijck in Winentsraede waeren, en de gesellen doens seijden dat sij hier in Winentsraede waeren.
  En dat sij coemende in eenen voerwegh tot Winendtsraede, Leonart Louppen  hem daer in dien wegh heeft doen op schiltwacht staen met Dirk Jaspers, Jcobus Otten en Nelles Dautzenbergh. en dat sij souden sien oft jemant van d'andere huijsen afquaemen, en dat het, waer sij stonden nit verre van het huijs af was, waer sij giengen steelen.
  En dat doens de gesellen giengen om in te breecken, en dat hij gedetineerde op schiltwacht heeft blijven staen tot dat de gesellen wederom quaemen, en dat doens ten eersten naer den begaenen diefstal bij hem gecomen sijn op sijn post Leonart Louppen, Baltus Holthuijsen, en den Chirurgijn Kerckhoff, en seijden dat sij veel gelt en oock waeren gecregen hadden.
  En dat de gesellen doens van 't huijs tot Winendtsraede niet verre afgelegen van t' huijs waer sij gestoolen hadden ingegaen weren, en hij gedetineerde met in dit huijs is ingeweest is met Leonart Louppen, Baltus Holthuijsen, en Chirurgijn Kerckhoff, en dat doens het perdt van en Chirurgijn buijten aengehouden heeft Hendrick Vorst, dat Joannes Boijmans daer oock in dit huijs ingeweest was, en dat desselfs perdt aengehouden heeft Wilhemus op den cant. En dat den man uijt het huijs waer sij ingegaen waeren met aen deesen diefstal geassisteert heeft, sijnde dien man middelmaetigh van postur, hebbende swartachtige haaren, En dat deesen man hun in sijn huijs sijnde brandewein gegeven heeft denwelcken hij van sijne caemer afhaelde. En dat deesen man wanneer hun den brandewein gegeven hadde, seijde, dat sij moesten maecken dat sij vortquaemen, dat de luijdens vermits dan licht was andersints souden naecoemen. En voorders seijde, hij soude wel naer Ubach coemen, ofte naer Baltus Kerckhoff en dat sij doens gelijck vortgegaen sijn. En ...ren Chirurgijn Kerckhoff van dien man uijt lest gemeld huijs tot Winentsraede een pack in eenen sack op sijn perdt ontfangen heeft.
  En dat sij te saemen doens gegaen waeren, behoudens de gesellen uijt het Valckenbourger lant die daer gebleven waeren. En dat den man uijt het huijs tot Winantsraede seijde dat hij aen deselve hun deel soude geven tot Broichhuijsen bij den slachter Frantz Willem, in welckers huijse sij ingegaen waeren. En gemelden Frantz Willem doens den sack van t'perdt van den Chirurgijn Kerckhoff afgecregen, en bij sigh in de caemer gedraegen. En dat in het huijs van hem Frantz Willem Baltus Kerckhoff, Peeter Pauwls, den Chirurgijn Kerckhoff, en Leonat Louppen gelt op de taeffel geijt hebben, sijnde gout en silver, en t'selve daer omtelden, sonder dat sij seijden hoeveel sij hadden. En daernaer het gelt bij malcanderen daeden in eenen sack ofte buijdel. En dat Peeter Pauwels daernaer den buijdel met gelt bij sigh gesteecken en den Chirurgijn Kerckhoff, wanneer sij vortgiengen den sack wederom op sijn perdt genomen heeft, maer dat dien sack doens wel half ledig was. En dat Joannes Boijmans voors. oock iet in eenen reijssack op sijn perdt vortriedende medegenomen heeft.
  En dat hij gedetineerde met d'andere gesellen in t' huijs van voors. Frantz Willem oock brandewein gedroncken heeft en daernaer met Leonart Louppen, Baltus Holthuijsen, Regingens Philip, den Cramp van Ubach en meer andere vortgegaen en naer Ubach gegaen is, ende daer ingegaen is ten huijse van Baltus Holthuijsen met Leonart Louppen, Peeter Holthuijsen, Rochus Dammers en meer andere, en daer brandewein gedroncken en gegeten hebben, ende oock bier gedroncken en hij gedetineerde daer gebleven tot ontrent middagh. En Peeter Holthuijsen, Leonart Louppen en Rochus Dammers en Regingens Philip daer met de caert gespeelt hebben, en deselve noch daer gebleven sijn, wanneer hij gedetineerde ontrent middaegh vortgegaen is naer sijne wooningh binnen den lande van Gulick, sonder dat hij weet te seggen waer hij doens gewoont heeft.
  En dat hij gedetineerde ontrent vierthien daeghen daernaer op eenen sondagh naermiddagh gegaen is ter herberge van Willem Ploum in den Vivat, naer dat den Swarten Peeter van Immendorp voors. hem geseijt hadde, dat hij op sondagh daer naertoe soude gaen. En hij gedetineerde doens in den Vivat coemende daer gevonden heeft Baltus Holthuijsen, Peeter Holthuijsen, Rochus Dammers, Regingens Philip, Leonart Louppen, Henricus Vaessen, Adolf Steins, Leonart Steins, Henricus Steins en meer andere gesellen die daer aeren met de caert speelende en brandewein waeren drinckende. Ende hem daer Leonart Louppen voor sijn deel van lestgemelden diefstal gegeven heeft eene somme gelts bestaende in half kop stucken, sonder dat hij nu weet te seggen hoeveel sulx geweest. En dat den gedetineerden aen hem Louppen gevraeght heeft van wien hij dit gelt gecregen hadde, denselve seijde van het gecregen te hebben van Peter Pauwels. En dat hij gedetineerde ontrent den avont daer vortgegaen is, en den wirth Willem Ploum in den Vivat hem en den Swarten Peeter van Immendorp die oock daer was, hun bij hun vertreck t' eijten gegeven hadde.

  Heeft den gedetineerden noch verclaert dat Peeter Pauwels eenen boeck hadde in den vierckant ter dickte van twee fingeren, hebbende eenen ombant van swart leeder, waerinne de gedetineerden met uijtgiengen steelen aengeteeckent wirden, en dat Peeter Pauwels, Baltus Kerckhoff, en den Chirurgijn Kerckhoff voors geseijt hadden, dat in dit boeck alle de gesellen aengeschreven wierden, en dat ghene mede en gieng ofte hij moeste daerin aengeschreven sijn.
  En dat hij gedetineerde op eenen sondagh bij Willem Ploum in de Vivat in dit boeck aengeschreven is worden door Peter Joseph van Holthuijsen. Ende dat doens daer in den Vivat waeren Adolf Steins, Leonart Steins, Henricus Steins, Baltus Holthuijsen, Peeter Holthuijsen, Rochus Dammers, Leonart Louppen, den Cramp van Ubach, Regingens Philip, Henricus Vaessen, Peter Pauwels, Joannes Boijman voorss. Wilhelmus op den cant, Gabriel aen de kerck, Baltus Kerckhoff, en den Chirurgijn Kerckhoff, daer sijnde met sijn perdt, denwelcken doens het boeck mede genomen heeft. Dat oock daer was den swarten Peeter van Immendorp, den Butz van Beggendorp en nog meer andere.
  En dat het nu ontrent tuschen elf en twelf jaeren geleden is, dat hij in dit boeck is aengeschreven worden. En dat Peeter Pauwels, Baltus Kerckhoff, den Chirurgijn Kerckhoff en Baltus Holthuijsen hem gesproocken hebben van den Eedt te doen. en seijden dat hij moeste dogt afsweeren en den duvel toe, op dat hjj niemant en deede verraeden die mede gieng. En dat hij gedetineerde deesen Eedt niet en heeft willen doen en seijde soo sij hem niet en wilden inschrijven dat sij het dan costen laeten. En dat daerom Peeter Joseph van Holthuisen hem in dit boeck ingeschreven heeft, vermits de ghene die den Eede waeren doende hun selfs inschrijven moesten, behoudelijck de ghene die niet conden schrijven, dat die ingeschreven werden door den ghenen die hun den Eedt was afnemende.

  Heeft den gedetineerden noch verclaert, dat sij gesellen coemende van Winentsraede, en van Broichhuijsen van Frantz Willem en gaende naer Ubach hun in den wegh aen den Kratzbosch tegengecomen is eene kaer met vier of vijf liedens. en dat sij doens naer den Kratzbosch ingegaen waeren. En Peeter Pauwels daer verlooren hadde een boecksgen, het welck gelijck Peeter Pauwels hem geseij heeft gecregen hadde in t'huijs tot Winandtsraede, waer sij gestoolen hadden. En dat Peeter Pauwels hem noch geseijt hadde, dat in het door hem verlooren boeckgen noch geweest waeren twee acten van obligatie toecoemende aen den man van t'huijs tot Winendtsraede waer sij gestoelen hadden, en dat hij deese twee acten uijt het uijt het boecksgen gecregen hadde en in een andere tasche gesteecken hadde. Ende seijde dat hij wilde dat hij in de platze het gelt hadde wat op deselve acten was staende.

  Bij lecture heeft den gedetineerden noch verclaert, dat Joannes Boijmans voors. bij den diefstal tot Hooghen op de pastorije met sijn perdt geweest is.
  En dat de gesellen bij den diefstal tot Wurm geschoeten hadden, sonder dat hij weet wie.
  Ende dan heeft den gedetineerden noch verclaert, dat dien anderen man van s'Hertogenraede hiervoorn meer geseijt, die met de kohlkar is vaerende oock noch mede geassisteert heeft aen de diefstallen begaen op de pastorije tot Hoghen en bij de weduwe Jansen tot Immendorp.

  En deese wel duijdelijck van woorde tot woorde aen den gedetineerden voorgelesen sijnde, heeft verclaert van alsoo waer en waerachtigh te sijn, daerbij overal te blijven persisteeren en tot dien eijgenhandigh onderteeckent
 (was geteeckent) Peeter Muller
 (leger stondt) quod attestamur
 (geteeckent) Nicolaes Vaessen, schepen, L. Reijnartz, schepen
 (daeronder stont) In Fidem
 (geteeckent) J.F. Daelen, subst. greff.


Dese copie gecollationeert met
haer origineel is daermede
van woorde tot woorde
bevonden te accorderen
  Actum in judicio extra-
ordinario den 18 Julii 1771
  quod attestamur
  Nicolaes Vaessen schepen
  L. Reinetz schepen
  JF Daelen subst. greffier





Naar boven




















INHOUD

Afstammelingen van Bokkenrijders

ENTREE

Verzameld door John van Eekelen
Tekeningen © Maaike van Eekelen

REGISTER