|
|
Personeele
respondeeringhe van den gedetineer-
den Leonaart Ploum bij
scherpere examinatie
gedaen op den Casteele
van s'Hertogenraede
heden den 28en Meij 1771
ten overstaen van
de schepenen Werden en
Reinckens ende mij
J.F. Daelen substitut
greffier
Eodem et coram iisdem is van weghens den heere
officier gesisteert den gedetineerden Leonart Ploum,
aen den welcken het decret conditionel van scherpere
examinatie van den 14. deeses ende het ghene van den
25en deeses, ordonneerende het voorschreven decret
ter executie te stellen voorgelesen sijnde, en bij
voorgaende behoorlijcke territie aengemaent hebbende
de suijvere en oprechte
waerheijt te bekennen, heeft den gedetineerde overal
in negativis blijven persisteeren.
En is dienvolghens om twee ueren naer noen op den
stoel gebonden en hem soo de schruijven op de
duijmen geset geworden en den gedetineerden deese
schruijven desentijdt van vijfthien minutten op
sijne duijmen gehadt hebbende is hem den eersten
stievel aen sijn rechte been aengedaen worden.
En desen stievel drij minutten op sijn been gehad
hebbende heeft denselve verclaert mede geweest te
sijn bij den diefstal begaen op de pastorije van
Hooghen. En dat het eerste daertoe geraeden en
daervan gesproken heeft Adolf
Steins sulx ten huijse van hem Adolf Steins. En dat
denselven hem had laeten roepen door sijne
huijsvrouw, en denselven Adolf hem doens gevraegt
heeft, ofte hij wilde mede gaen naer Hooghen.
En den gedetineerden voorders niet willende de
waerheijt seggen is hem dienselven stievel wederomme
om een vierdel voor drij uhren aengedaen geworden
aen sijn rechte been. En den gedetineerden deesen
stievel vijf en dertigh minutten op sijn been gehadt
hebbende, heeft hij versocht denselven losgeschroeft
te worden onder verspreeken van alsdan d'oprechte
waerheijt te willen bekennen.
En soo deesen stievel losgeschroeft sijnde, heeft
den gedetineerden verclaert: dat de huijsvrouw van
Adolf Steins hem gedetineerden drij daeghen te
voorns ten sijnen huijse heeft comen roepe en dat
hij gedetineerden doens niet te huijs en was, en
deselve aen sijne schoonouders geseijt hadde dat hij
gedetineerden eens soude opcoomen bij haeren man. En
dat deselve huijsvrouw van Adolf Steins drij daeghen
daernaer wederom tot hem gecomen, seggende hij soude
opcomen, hij doens deselve opgevolgt heeft.
En dat hij comende ten huijse
van Adolf Steins denselven gevonden heeft in sijne
stoef en noch bij hem gevonden heeft Peter den
haemmaeker, alhier gedetineerden ende Joseph
Keijser. En Adolf Steins doens met hem buijten
gegaen is aen de stoef, corrigendo schuijr.
En Adolf Steins doens aen hem geseijt heeft dat hij
hem iet wilde seggen, en soo hij het niet en daede
dat hij het hem dan ook niet wilde seggen. Hij
gedetineerden daerop geantwoort heeft, soo het iets
goets was. Adolf Steins seijde dat het niets goeds
en was, maer soo hij het niet daede, en daede
verraeden, dat hij dan moeste sterven. Den
gedetineerden daerop seijde, dat hij het niemant
soude seggen. Adolf Steins hem doens gevraegt heeft
ofte hij wilde mede naer Hooghen gaen. Den
gedetineerden geseijt heeft dat hij daernaer soude
opcoomen.
En hij gedetineerden daernaer naer Adolf Steins
opgegaen is ten tijde dat het avonts klok luijde. En
hij doens comende ten huijse van hem Adolf Steins
hij denselven wederomme gevonden heeft in sijne
stoef en hij daer noch gevonden heeft Peter den
haemmaker en Joseph Keijser. Dat doens Adolf
uijgegaen is, en uijtgegaen sijnde ontrent eene uhr
wedergecommen, seggende dat sij souden uijtcommen,
dat sij souden gaen. En doens uijtgegaen sijnde hij
gedetineerden met Peter den Haemmaeker en Joseph
Keijser ende Adolf Steins, en doens gegaen waeren
tot aen den bosch de Schiebuk onder Ubach, daer
gevonden hebben Dirck
den haemmaeker, Nelles in de wandelinghe genoemt
Butze Nelles, Jacobus Otten, alle
drij gedetineerde alhier en noch twee die hij seijt
niet gekent te hebben. En dat sij doens gegaen
waeren door de ophoover weijde op Merxstein toe ende
aengegaen waeren ten huijse van Baltus
Kerkhof, en daer ten eerste ingegaen was Adolf
Steins. En doens ten eersten uijtquaem de huijsvrouw van Baltus ende met
hem gedetineerden gesprooken heeft, seggende dat sij
wat souden blijven staen, dat Baltus soude
uijtcoomen. En Baltus doens uijtgecoomen was, en hun
den brandewien gebracht heeft, en hij gedetineerden
den brandewien gedronken heeft met Joseph Keijser en
Peter den haemmaeker. Ende Nellis, en Dirck en
Jacobus Otten aldaer ingegaen waeren, en ook die
twee die hij niet gekent en heeft. En wanneer sij
den brandewien gedronken hadden, Baltus uijtcoomende
seijde, laet ons gaen. En Baltus doens met hem
gedetineerden, Peter den Haemmaeker ende Joseph
Keijser voorop gegaen was, en Adolf Steins met de
anderen hun naerquaemen. Bij dewelke ook was de
huijsvrouw van Baltus Kerkhof, aenhebbende eenen
blauwen kiel en eenen hoet op haer hooft en de
haeren afhangende.
Sijnde Baltus Kerkhof doens gearmeert geweest met
eene flinte ende ook een sakpistool. En Adolf Steins
ook hadde eene sakspistool en ook eenen stock, en
hij gedetineerde ook eenen eijken stok hadde. En dat
de andere van Ubach ook stocken hadden ende Derick
eene flinte.
En wanneer sij tot Hoghen gecoomen, Baltus ingegaen
is in een huijs niet verre van de pastorije, in't
huijs van den coster aldaer
gelijck Peter den haemmaeker hem geseijt heeft. En
Baltus met drij die hij niet gekent en heeft uijt
hetselve huijs gecomen was, waervan eenen die bruijn
haer hadde, aenhebbende eenen bruijnen huijrbrichen
rock, gelijck hij gedetineerde. En den anderenblont
van haeren, aenhebbende eenen blauwen kiel, soo
groot sijnde als Peter den Haemmaeker. En den
derden, hebbende swerte haaren, aen hadde eenen
griesen surtout, groot sijnde, en dat Peter den
haemmaeker hem geseijt hadde dat dit was den coster
van Hooghen.
Ende hij gedetineerden op de straet buijten gemelt
huijs was blijven staen met Peter de haemmaeker en
Joseph Keijser, tot dat de trop gesellen aenquaem en
dat doens noch in twee huijsen licht was. En de
gesellen van de trop in gemelt hijs ingegaen waeren
en Dirck bij hem gebleeven was aen de poot van't
huijs. En Nelles, Jacobus Otten en Adolf Steins ook
in't huijs ingegaen waeren, ende in't huijs
gebleeven waeren ontrent eene halve uhr. En doens
Baltus ten eersten uijtquaem als wanneer het licht
in gemelte twee huijsen uijt was.En Baltus doens met
hun op de pastorije aengegaen was.
Ende Baltus hem gedetineerden heeft doen op
schiltwacht staen, en hij gedetineerden op
schiltwacht gestaen heeft aen de pastorije iet van
de poort af aen een venster. Seggende Baltus dat het
daer den sael was waer den pastor sliepe. En ten
nagten bij hem op schiltwacht gestaen heeft Peter
den haemmaeker, en noch langs de pastorije op
schiltwacht gestaen hebben Joseph Keijser, Nelles en
Derick den haemmaeker.
En dat de pastorije ingegaen waeren Jacobus Otten,
Adolf Steins, Baltus Kerkhof met desselfs
huijsvrouwen de andere. Ende dat Adolf Steins een
ijser hadde, en daermede gebrooken heeft, en Baltus
eene hak hadde dier spitz was gelijk de steenhauwers
hebben. En dat de vremde eene won.. hadden, die sij
mede gebracht hadden uijt het huijs van den coster
van Hooghen, en dat sij laest ingeweest waeren. En
dat den coster ook mede gebrooken hadde aan
voorseijde pastorije. En dat de gesellen ontrent
drij vierdel uhr in de pastorije gebleeven sijn,
ende dat hij gesien heeft, dat drijmael uijt de
pastorije naar het voorseijde huijs effecten
ingedraegen hebben. En dat de huijsvrouw van Baltus
ende ook Adolf Steins mede daeraen gedraegen hebben.
En dat wanneer de diefstal gepasseert was Baltus hun
aengeroepen heeft en seijde hij soude comen aen't
voorseijde huijs, en soo hij Imant hooren daede, dat
hun soude aenroepen. En dat hij doens wederom naer
het huijs gegaen sijnde aldaer is blijven staen aen
de port van't huijs met Peter den haemmaeker, Dirk
en Joseph Keijser, en de huijsvrouw van Baltus hun
daer brandewien uijtgebracht heeft, en daer in't
huijs gebleeven sijn eenen tijdlangh. En daernaer
wederom bij hem quaem Baltus Kerkhof en Adolf
Steins, en dieselven aen hem seijden, laet ons
vortgaen.
En Baltus hem doens gegeven hadde een Cronestuk,
twee kopstukken en drij hollantsche schillinghen.
En Baltus en Adolf doens met hun gegaen waeren, en
Peter den haemmaeker en Dirk. En de andere van
Ubach, Nelles, Jacobus Otten en Joseph Keijser met
de twee van Ubach die hij seijt niet gekent te
hebben, achtergebleven waeren. En Baltus buijten het
dorp Boswiller aen den hof de andere gesellen is
blijven afwachten en hij met Adolf Steins, Peter den
haemmaeker en Dirk naer Ubach gegaen waere. En dat
hij met Adolf Steins gegaen was tot aen sijn huijs.
Heeft den gedetineerden noch verclaert dat Baltus en
Adolf Steins hun aengemaent hadde van stil te
swiegen en niet daervan te spreeken soo sij bij
malcanderen quaemen.
Seggende den gedetineerden voorders dat uijt de
pastorije tot Hooghen naer het voormelt huijs aldaer
de huijsvrouwe van Baltus gedraegen hadde twee witte
packen en Adolf Steins een wit pak ook van de
pastorije in dit huijs gedraegen hadd. En dat eenen
aenhebbende eenen blauwen kiel en blont van haaren
die soo groot was als Peter den haemmaeker, uijt de
pastorijegebracht hadde het ding, waer den pastor
den segen met in de kerck geeft, omhebbende eene
roede cast. En dat Peter den haemmaeker hem geseijt
hadde, dat dit het dingh was waermede den segen
gegeven wirde, naer hij dat van Peter den haemmaeker
gevraegt hadde, wat dit was. En dat het dingh ook
was ingedraegen worden in't voorseijde huijs van den
coster tot Hooghen.
Heeft den gedetineerden noch bekent van mede geweest
te sijn bij den diefstal begaen bij de weduwe
Janssen tot Immendorp. En dat acht daeghen te voorns
ten huijse van sijne schoonouders wooninghe van hem
gedetineerden gecomen was de huijsvrouw van Adolf
Steins, en vraeghde waer Leonart was. Den
gedetineerden seggende dat haeren man de wacht hadde
tot s'Hertogenraede, en soo hij gedetineerden daer
was, dat voor hem de wacht soude houden, dat doens
sijne schoonouders seijden dat hij op den hoove was.
Dat hij gedetineerden eenighe daeghen daernaer
hoosen gestrikt hebbende voor de huijsvrouw van Willem Ploum in de Vivat en dat hij
naer den Vivat was gegaen, sijnde naermiddaegh
tusschen twee en drij uhren, aldaer gevonden heeft
Adolf Steins brandewien drincken, hebbende eenen
sack om sijn lijf, en dat denselven met Willem Ploum
was spreekende van dien, en dat hij gedetineerde was
sittende beneffens Adolf Steins. En denselven hem
doens aengestooten heeft ende hij Adolf Steijns
uijtgaende den gedetineerden hem naergegaen is tot
in de weijde van't huijs aen de Vivat, en Adolf
Steins doens aen hem geseijt heeft dat sij op den
avont souden naer Immendorp gaen bij de weduwe
aldaer.
En dat hij gedetineerden uijt den vivat vortgegaen
sijnde naer sijn huijs, Adolf Steins daer gelaeten
heeft. En dat het op dien naermiddaegh schoonweir
wordende, hij naer den hoove gegaen is helpende terf
invoeren, ende daer ten avont gegeten hebbende.
En dat hij gedetineerden tusschen negen en thien
uhren (corrigendo bij lecture heeft geseijt tusschen
thien en elf uhren) gegaen was naer de Hasselder
straet achter Ubach tot aen de cruijswegh en dat
daer eenen hoop luijdens was staende. Dat op sijn
aencomen daer was blijven staen Adolf Steins, Dirk
den haemmaeker en Baltus Kerkhof, die daer op eenen
steen was sittende en dat deese met hem naer
Immendorp gegaen waeren en dat de anderen van den
trop voorgiengen.
En comende tot Immendorp Baltus Kerckhoff en Adolf
Steins hem hebben doen op schiltwacht staen in eene
gats die naer Willer gaet, cort aen den gevel van't
huijs van de weduwe Janssen. En dat Peter den
haemmaeker gestaen hadde cort aen de poort van't
selve huijs. En dat Dirk met ingeweest was en Adolf
Steins en Baltus Kerkhof ook ingeweest waeren en
Nelles en Jacobus Otten ook ingeweest waeren.
En dat hij wanneer sij gedaen hadden op de straet
tot Immendorp gesien hadde Jacobus Otten en Nelles,
ende oock daer gesien hadde de twee van Ubach die
hij seijde niet gekent te hebben. Dat daervan eene
vusse haaren hadde
, denwelken eenen blauwen kiel aenhadde en den
anderen swerte haaren, langh van postur aenhebbende
eenen griesen surtout. En dat wanneer sij van
Immendorp gingen, vermits deese twee uijt den wegh
giengen, hij gedetineerden aen Peeter den haemmaeker
gevraegt heeft wie dat was. Denselven Peter hem
doens geseijt heeft, dat dien met
de vusse haaren was Cobus. Den gedetineerden
vraeghde of het Teclen Cobus, hij Peter doens seijde
van jae, dat het dien was. Seggende den
gedetineerden, dat denselven Cobus getrouwt is met
Tecla Ploum woonende tot Ubach boven in de straet.
En Peter hem geseijt hadde, dat den anderen met de
swarte haaren was Coen Kern,
seggende dat dien getrout is met een vrouw die maer
een oogh heeft, hebbende vier kinderen en woonende
tot Ubach boven in de straet, ontrent de
Vliegenpoel. Seggende den gedetineerden dat deese
twee die hun van hem niet hadden laeten kennen ook
mede geweest waeren stehlen naar de pastorij van
Hooghen voorseijt.
Seggende den gedetineerden voorders dat Adolf Steins
en Peter den haemmaeker hem geseijt hadden, dat sij
gebrooken hadden aen eene venster. En dat de
gesellen niet langh in't huijs bij de weduwe Janssen
gebleven waeren, en wanneer sij gedaen hadden, Peter
den haemmaeker hem aengeroepen heeft. En doens ten
eersten bij hem gecomen was Baltus Kerkhof, ende hem
gegeven heeft drij kop stucken en eenighe bouschen,
seggende dat sij daer niet veel gecreegen hadden,
dat hij anderssints soude aenhouden het ghene hij
gedetineerden hem schuldigh was.
En dat wanneer sij uijt Immendorp giengen, hij
buijtende heggen gesien heeft de huijsvrouw van
Baltus Kerkhof, aenhebbende eenen blauwen kiel en
eenen hoet op haer hooft, met ook een pak gelijk een
toegebonden laeken, waerin effecten waeren, en dat
dieselve was gaende bij den trop. En dat hij aen
Adolf Steins gevraegt hadde wie dit was met het pack
op het hooft, denselven hem geseijt hadde, dat het
was de huijsvrouw van Baltus Kerkhof. En dat Adolf
Steins ook een pak hadde in eenen sack, en dat met
hem van Immendorp tot Worken gegaen waeren Baltus
Kerkhof en Adolf Steins.
En dat eenen trop van de gesellen vóór was en ook
eenen achteren. En dat Baltus Kerkhof hem eene flint
gelangt hadde, dewelke hij hem tot Worken
wedergegeven heeft. En datter noch drij van hooghen
daerbij waeren die ook packen hadden, en Adolf
Steins hem geseijt heeft dat eenen daervan den
coster van Hooghen was, in wiens huijs sij tot
Hooghen ingeweest waeren. Dat den voorsten trop van
hun gesellen aenginge op den hof Drinhuijsen onder
Ubach. En dat daerbij was die voorseijden Cobus met
de vusse haaren, en ook den ghenen met de swerte
haeren en den griesen surtout aenhadde die Peter den
haemmaeker hem geseijt hadde te wesen Coen Kern. En
dat hij vermeint dat ook bij den eersten trop gegaen
waeren Nelles, Otten en Dirck over Drinhuijsen op
Ubach aen. En dat Baltus Kerkhof tot Worken van hun
gegaen was en Adolf Steins van daer ook den eersten
trop op Ubach aen naergegaen is. Ende hij
gedetineerde doens alleen aengegaen was op den hoove
onder Ubach en den pachter daer noch niet op sijnde,
hij gedetineerde doens van daer naer Ubach toe tot
sijn wooninghe gegaen is.
Heeft den gedetineerden noch verclaert dat hij mede
daerbij geweest was wanneer sij op den hoove onder
Ubach hadden willen stehlen. En dat hem wel wel
vierthien daeghen van te voorns daervan gesprooken
hadde Baltus Kerkhof, en dat denselvenhem geseijt
hadde, dat hij soude speen...n, wanneer het daertoe
bequaem was, en dat hij dat soude seggen aen Adolf
Steins. En hij gedetineerde doens aen't huijs van
Adolf gegaen was s'morgens ten seven uhren en aen
denselven geseij heeft dat sij den aenstaenden avont
souden comen. Dat Adolf Steins doens naer Merxstein
gegaen was.
En dat sij doens des avonts Bij malcanderen gecomen
waeren aen de weijden tot Ubach genoemt 'op de
kuhrnak'. En dat Adolf Steins doens tusschen thien
en elf uhren des avonts bij hem gedetineerden heeft
comen cloppen, en dat hij gedetineerden doens met
denselven Adolf Steins gegaen is naer voorseijden
weijden. En dat aldaer aen dieselve weijden bij hun
gecomen sijn Baltus Kerkhof, Nelles voorseijt, Dirk
den haemmaeker, en dat doens noch eenen trop
gesellen was staende aen de weijde van ververs Enna,
en dat hij gedetineerden van dese gesellen ghenen
gekent en heeft.
En dat Baltus Kerkhof doens tot hem seijde hij soude
met hem voorgaen mits hij op den hoove bekent was.
En dat doens hij gedetineerden met denselven Baltus
en Adolf Steins gegaen is tot aen den hoove alwaer
Baltus en Adolf Steins sijn staen gebleven onder
eenen schop. En dat hij gedetineerden doens naer den
hoove opgegaen was om het huijs speculeeren. En dat
doens het licht noch aen was in de stoef, waer den
pachter is slaepende. Dat hem gedetineerden doens de
drij honden van den hof naercomende, hij naer deese
honden geslagen heeft op dat dieselve souden bellen,
vermits hij niet gern gehadt hadde dat den pachter
soude bestoolen worden. Sulx uijt redenen dat hij
daer seer wel bekent was en den pachter hem veel
goeds was doende. En hij gedetineerde doens gegaen
is tot Baltus Kerkhof en Adolf Steins, en aen hun
geseijt heeft dat het sich nu niet schikde, dat de
luijdens op den hoove opwaeren.
Verclaerende den gedetineerden voorders dat d'andere
gesellen onder tusschen waeren staende op den
driesch van den hoove onder d'eijken aldaer. En dat
naer dien den gedetineerden het voorseijde rapport
aen Baltus Kerckhof en Adolf Steins gedaen
hadde, die gesellen doens vortgegaen sijn.
Verclaerende den gedetineerden dat het doens was den
tijdt van de Vasten en dat het in de Vasten
lestleeden gepasseert is worden.
Bij lectur heeft den gedetineerden noch gevoegt, dat
Adolf Steins hem geseijt heeft, dat sij hun tot
Immendorp langh opgehouden hadden en dat den daegh
hun verrascht hadde. Dat sij niet waeren ingecomen
op de rechte plaetze en soo sij in de andere caemer
ingecomen waeren, dat sij dan meer gevonden hadden
en hij gedetineerden ook meer soude gecreegen
hebben.
En deese aen den gedetineerden wel duijdelijk
voorgelesen sijnde, heeft den gedetineerden overal
blijven persisteeren en tot dien, verclaerende niet
te connen scrijven eijgenhandigh gehandmerkt
(was geteekent) Eijghen +
handtmerkt van den gedetineerden Leonart Ploum,
verclaerende niet te
connen scrijven
(leger stont)
Quod attestamur
(geteekent)
Hendrigh Werden schepen,
D. Rinckens schepen
(onderstont) In fidem
(geteekent) J.F.
Daelen subst. greffier
|
|
|