Bokkenrijders en hun afstammelingen

ter Konig

300

Peter Caspar Ter Konig, schoenmaker uit Schaesberg, gefolterd, executie 1743

Joannes Pennaerts Peter Ponts Catharina Bemelmans Nicolaas Peters Maria Peters Anna Barbara Pennaerts

Peter Caspar ter Konig (Cönigs) wordt 13 juli 1716 gedoopt in Schaesberg als zoon van Joannes Andreas en Anna Veronica Janson. Hij woont enige tijd in Waubach en in Boutscheid. Van 1735 tot 1740 dient hij als soldaat in een infanterieregiment van de Kurpfalz (van de Prins van Birkenfeld) en lag in garnizoen in Düsseldorf en in Jülich. Hij deserteert en woont een half jaar bij Joannes Pennaerts* in Marienberg. In Schaesberg woonde hij bij de Eendenpoel naast schout Dortant en werkt als schoenmaker. Hij wordt door Peter Ponts* uit Hoensbroek beschreven als 'een kleine smalle kerel'. Hij trouwt 12 jan. 1741 in Schaesberg Maria Murers, geboren in Scherpenseel en gedoopt 27 okt. 1716 in Marienberg als dochter van Peter, het borstelmanneke en Maria Pelzer. Uit dit huwelijk een zoon in 1742. Peter Caspar wordt beschuldigd van medeplichtigheid aan overvallen door een aantal personen uit de Groenstraat in Ubach over Worms: Catharina Bemelmans*, Nicolaas Peters*, het Blokmenneke en diens dochter Maria*. Deze laatste verklaarde dat hij bij een overval "aanhad een blauw kamizool met rood gevoerd en gewapend was met een zakpistool beslagen met geel koper". Peter wordt 15 juni 1743 gearresteerd, ingesloten op kasteel Schaesberg en 20 juni geconfronteerd op kasteel Herzogenrath met de bovengenoemde personen en ook met Anna Barbara Pennaerts*. Op 13 en 15 juli wordt hij scherp geëxamineerd en blijkt zeer vatbaar voor intimidatie, want na de territie, de bedreiging met folterwerktuigen, bekent hij alles wat de ondervragers willen horen. Later legt hij nog meer verklaringen af en in totaal heeft hij meer dan honderd personen genoemd als medeplichtige en is een 'kroongetuige' bij de processen. Maar het mocht niet baten, op 7 sept. wordt hij veroordeelt om op een ingewikkelde manier ter dood gebracht te worden: aan een paal gebonden met een overpekt kleed, half wurgen en verbranden. Peter Caspar wordt, 27 jaar, oud terechtgesteld op 16 sept. 1743 ergens in de bank Schaesberg. Opmerking:  Aan Peter werd het zogenaamde Bokkerijderslied toegeschreven. L. Augustus heeft aangetoond dat dit niet klopt. Het was propaganda van de bestuurders om hun beleid te verdedigen, zeer effectieve propaganda overigens.    'Van frijroef en dieverije    'Men sal t'u gaen verbreijen    'Gescheidt int lant van alle herren.    'Kombt luijstert sonder faelen,    'Wat daer is geschiedt al op de baen    'Een compagnie van meer dan hondert man,    'Die meiste daervan gevangen,    'Die andere worden oock heel banghe

ZIE VERDER:

— Documenten: Arrestatie 15 juni 1743
..........Feiten van confrontatie 19 juni 1743
..........Drie confrontaties met personen uit Ubach 19 juni 1743
..........In: Nadere verklaring van Anne Berbe Pennaerts 20 juni 1743
..........In: Confrontatie tegen Catharina Bemelmans 24 juni 1743
..........In: Scherp examen Willem Kerckhoffs 4 juli 1743 - Vervolg 5 juli
..........In: Recollectie Joannes Moulen 8 juli 1743
..........In: Vragen voor verhoor van Joannes Dirckx den Dock 11 juli 1743
..........In: Verhoor Joannes Dirckx den Dock 11 juli 1743
..........Scherpe examinatie 15 juli 1743
..........Continuatie 19 juli 1743
..........Recollectie 23 juli 1743
..........In: Scherp examen Peter Ponts 29/31 juli 1743
..........In: Verhoor Mergen Arets 24 sept. 1743
..........In: Vragen voor verhoor van Servaas Arets 31 juli 1743
..........In: Verhoor Servaas Arets 31 juli 1743
..........Confrontatie tegen Joannes Dirckx den Dock 6 aug 1743
..........In: Recollectie van Matthijs Ponts 12 aug. 1743
..........In: Scherp verhoor Joannes Dirckx den Dock 14 aug. 1743
..........In: Recollectie Joannes Dirckx den Dock 22 aug. 1743
..........In: Ondervraging Anton Haeseliers 23 aug. 1743
..........In: Nadere ondervraging Anton Haeseliers 11 sept. 1743
..........In: Scherp examen Anton Haseliers 10 okt. 1743
..........In: Scherper examen Jacob Creuwen 28 nov. 1743
..........In: Vonnis Joannes van den Esschen 12 sept. 1744
..........In: Vonnis scherp examen van Willem Hoenen 4 juli 1745

–– Dossier online bij Archieven.nl (Landen van Overmaas 7829, scan 1 e.v.) hier

— LIT. - H.Pijls 'De Bokkenrijders met de dode hand' (1924) p. 20, 27 *
...- W. Gierlichs 'Bokkerijders in 't voormalig land van 's Hertogenrode (1940) p. 16 (auteur lied), 18, 33, 52, 58,
..........60, 62, 184
...- Ramaekers & Pasing 'Bokkerijders' (1973) p. 40/1, 51, 55 *
...- L. Augustus 'Bokkerijdersliederen uit 1743 en 1744' in 'De Maasgouw' jrg. 109 (1990) kol. 177/9
...- L. Augustus 'Vervolgingsbeleid en procesvoering' (1991) p. 99 [bekentenissen]
.......... p. 106 [vermeend auteur bokkenrijderslied] *
...- A.Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 14, 22, 45, 54, 63, 79, 83, 125, 186, 193/4, 239,
..........251/3 [samenvatting], 266, 269, 278, 399, 401
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg I' (2013) p. 134, 153, 155, 161.
.......... 'Deel II (2014)' p. 235, 255
...- R. van Lieshout ‘Bokkenrijders in Zuid-Limburg' I (2019) p. 6/8, 85, 100/1, 104, 106, 110, 112/4, 117, 133, ..........136, 138, 145, 148/9, 167/9, 172, 174/85, 189, 192, 'Deel II (2020)' p. 11, 111, 113/4, 126, 134, 193
..........'Deel III (2020)' p. 11/2, 24, 130, 166, 170, 212. 245.
–– * Klassieke literatuur over Bokkenrijders online