Extraordinaria gehouden op den casteele
van Schaesberg den 24° julij 1743
ten overstaen van schepenen, Dortant,
Dautzenbergh, Demacker, Cremers ende
mij Petr. Dautzenbergh, secretaris
Den heer officier nomine officij etc. sisteert alhier
die gedetineerde ende beclaegde Mergen Arretz versouckende
dat deselve als nue sal hebben in persoon te responderen op
de interrogatorien tegens haer heden geëxhibeert ende dat
deselver responderingen met aenschouw en annotatie van
derselver voellatien of evetuele variatie ende dat van alles
word gemaekt acte in forma juris om etc.
Decret
Fiat ut petitur
Interrogatorien
voor
Den Heer officier deser
Heerlijckheijd nom. off. Clager
Tegens
Marie Aretz huijsvrouw
van Michael Arrets, gedetineerde
ende beclaegde
|
Persoonele Responderingen gedaen
door Marie Aerets huijsvrouw van
Micheil Aerets gedetineerden alhier
over de vraeg art. door den Heere
officier tot haaren laste geëxhibert
ten overstaen van de schepenen Dortant,
Dautzenbergh, Demaecker, Cremers ende
dan mij griffier der heerlicheijt
Schaesberg op den Casteele van Schaesberg
heden den 24° julij 1743
Eodem et coram ijsdem is door den Heere officier
behoerlijck gesistert sijnde Marie Aerets huijsvrouw van
Micheil Aerets, alhier gedetineerde, dewelcke achtervolgens
decret naer gehadt te hebben behoerlijcke aen maeningen
heefft gerespondert als volgt, te weeten
|
1. De beclaegde vragen haren ouderdom,
hoelange getrouwt, hoe veel kinderen zij heeft uijt dit
huwelijck, hoe oud die sijn, en waer sij hen op ophouden
ende met wien getrouwt sijn.
|
ad 1mum
Respondert oudt te weesen ontrint de sestig jaeren,
getrouwt te sijn nu geleden ontrint de vier en dertich
jaeren ende gecreëert met haeren man te hebben acht
kinderen, waervan noch dreij tegenwoordig in t'leven sijnde.
Haere dochter Gertruijdt oudt te
wesen ontrint de acht en twintig jaeren ende haeren soon
Servaes ontrint de vier en twintig jaeren ende haere jongste
dochtere Marie oudt tweentig jaeren, all dreij woenachtig op
den Scheijdt.
Verclaerende haere dochter Gertruijdt in houwelijck
te sijn met Joannes Dircks ende haeren soon Servaes met
Marie Melskens, sijnde haer andere doechter noch ongetrouwt.
|
2. Waer, dat hare
man aen den avont ofte bij nacht altemet was uijtgegaen; en
waer naetoe?
|
ad 2dum
Verclaert waerachtig te wesen dat haeren man aen den
avont ende bij nacht somtijds uuijtgegaen is, maer niet te
weten waer naer toe
|
3. Dat hare man te meermalen s'avons
en snachts niet weder te huijs keerde dan wel elders bleef
vernachten
|
ad 3tium
Bekent dat haeren man oijck somtijds s'nachts niet
weder te huijs keerde ende elders bleif vernaechten.
|
4.
Dat haren man aen of in sijn huijs altemet is worden
aengeseijt door Catrine Bemelmans, ofte door denselven man
Niclaes Elven uijt de Rötsch of andere om ieverants uijt te
gaen en hem op sekere plaetsen te laeten invinden
|
ad 4tum
Segt niet te weeten ofter iets aen haeren man door
Catarin Bemelmans ofter derselver man Niclaes Elven uuijt de
Rutsch aengeseijt is geworden ofte niet
|
5. Dat hare man wel
alsomet also is uijgegaen met Peter Caspar Krings (?)
|
ad 5tum
Respondert dat haeren man neijns met Peter Caspar
Konigs uuijtgegaen is.
|
6. Dat hare man ook wel te huijs
weerquam des nachts en oock vroeg voor dagh
|
6tum
Bekent waerachtig te wesen dat haeren man altermits
s'nachts ofte vroeg voor den dag is ter huijs gecoemen
|
7. Ook wel in compagnie met Peter
Caspar Konigs
|
ad 7timum
Maer niet vergeselschaept met Peter Caspar Konig
|
8. Dat haren man altemet also
wederkeerende beladen was met een pack ofte packen
|
ad 8vum
Segt sulx niet gesien te hebben
|
9. So als ook wel den voors. Peter
Caspar Konigs
|
ad 9num
Antwordt t'selve niet te weeten
|
10. Dat sulke packskens versien waren
met eenig doeck, hemden oft andere linne oft witte werk,
oock wel met tin, koper of andere effecten. Door de
beclaegde te verklaren
|
ad 10mum
Segte geene paecksken gesien te hebben ende
vervolgens te weeten waermede deselve aengevult waeren
|
11. Dat sij beclaegde wel presumeerde
en ook wiste dat haren man op den roof uijtging, ook met
Peter Caspar Konigs
|
ad 11mum
Segt sulx niet gesien te hebben
|
12. Dat sij van alsulcke voors.
gestoole waren ende effecten mede genooten ende
geparticipeert heeft.
|
ad 12 mum
Ontkent van eenige gestoelene waeren ende effecten
geweten ende geparticipeert te hebben
|
13. Dat sij ook wel alsulke in haren
huijs gebrochte effecten aen andere heeft vercocht ende
verhandelt gehad. Sij moet seggen waer ende aen wien en
verklaren wat voor specien van effecten dat sijn geweest
|
ad 13mum
Respondert van geene gestoelene saecken de minste te
weeten ende oijck oversulx geene elders vercoecht te hebben
|
14. Waar, dat haer doghter met naem
Christine te bedde doo gevonden op eenen morgen nu gelleeden
ongeveer ontrent vier jaeren
|
ad 14tum
Bekent ende verclaert waerschtig te wesen dat sij
haere doechter Crijstia op eenen morgen nu geleden ontrint
de vier jaeren op haer bedde liggend doot gevonden heft
|
15. Zij moet seggen hoe oud dese hare
dogter toens was.
|
ad 15tum
Antwordt dat haere doechter Crijstia doens ontrint de
vijf en twintig jaeren oudt was
|
16. Of dan dese hare dochter subiet
gestorven was, ofte aen wat voor krankheijd
|
ad 16tum
Bekent dat haere doechter subiet gestoerven was
|
17. Waer dat deselve doghter als dan
bevrucht ende grofs-lijfs was.
|
ad 17mum
Segt sulx niet te weeten
|
18. Sij beclaegde weet ende moet
seggen uijt wiens werken hare voors. dogter bevrught was.
|
ad 18vum
Verclaert niet te weeten uuijt wiens wercken, mits
haer ontbekent is dat sij bevrucht was
|
19. Waar, dat hare man, te huijs
gekomen sijnde, gesien heeft dat haer voors. dogter, aldaer
in het bedde doot lagh.
|
ad 19num
Bekent dat haeren man te huijs gecoemen sijnde uuijt
de herbergen, glijck hij sulx aen haer verhaelt heft,
s'avents ontrint de negen uuijren, s'morgens gesien dat
hunne doechter in t'bedde doot laegh
|
20. Dat sij deswegen aen hare man om
vergiffenis heeft gebeeden over sulck eene ongelukkige dood,
en hem om de hals gevallen is
|
ad 20tum
Bekent waerachtig te sijn dat sij haeren man aen den
haels gevallen was, seggende Jesus Maria wat een ongluckige
doodt is onde doechter Crijstin overcoemen, maer om geene
vergiffenisse gebeden te hebben
|
21. Dat sij aen hare man toens ook
heeft bekent dat de voors. dogter, in haer presentie was
omgebracht geworden
|
ad 21imum
Respondert onwaerachtig te weesen dat sij aen haeren
man bekent heft, dat de voorss. doechter in haeren presentie
was omgebroecht worden.
|
22. Ende dat sij beclaegde aen het
moorden van de selve hare doghter mede geholpen had, ofte
emmers het selve niet en hadde belet.
|
ad 22dum
Ontkent aen t'moerden van haere doechtere Crijstin
geholpen te hebben nochte het minste daeraf te weeten
|
23. Dat sij aen hare man doens ook
bekent heeft den gene, die de voors. hare dogter, in haer
beclaegde tegenwoordigheijd verworght ende gedood hadde
|
ad 23um
Respondert niet waer te wesen dat sij aen haeren man
bekent gemaeckt hadde den geene den welcken haere doechter
verweurgt hadde in haere presentie
|
24. Ende dat sulks geschiet ware met
een coorde ofte strop, banden ofte windels aen den hals.
|
ad 24tum
Verclaert sulx niet te weeten
|
25. Ende dat het
ware geweest haren Eijdom Joannes Diricks welken de voors.
doghter also geworght ende gedoot hadde
|
ad 25tum
Segt niet waer te weesen dat haeren Eijdom Joannes
Dicks deselve haere doechtere vermoerdt hadde.
|
26. Ende dat sij beclaegde daer toe
mede geholpen hadde, ende hare dochter tot dien hadde
vastgehouden, ofte oock de coorde ofte banden ende strop
helpen toetrecken
|
ad 26tum
Ontkent eenigsints aen den doodt van haere doechter
gecontribueert te hebben
|
27. Ende dat den voors. Eijdom haer
beclaegde daertoe hadde gepersuadeert
|
ad 27tum
Segt neijent haeren Eijdom daer toe gepersuadeert te
sijn gewest
|
28. Om bij sulk een middel te bedecken
de criminele vleeschelijcke conversatie die den Eijdom met
der beclaegder doghter voors. hadde gepleeght
|
ad 28vum
Segt sulxs onwaerachtig te weesen
|
|
Ende naer dat aen
Beclaegde ende gedetineerde Marie Aerets deudelijck van
worde tot worde sijn voorgelesen worden soo de vraeg art.
als haere daerop gedaene responderingen heft deselve
verclaert daerbij per totum te persisteeren ende vervolgens
mits verclaerende niets te willen daerbij ofte daer aef
doen, dese mits sij screivens onervaeren is Eijgenhandig
behandmirckt ten overstaen, dato en plaetse als boven
Eijgen handt + mirck van Marie Aerets
Quod attestamur
H. Dortant
H. Dausenbergh
M. de Macker
Peter Cremers
Petr. Dautzenbergh secretaris
|