DOCUMENTEN BOKKENRIJDERS


PROCESSTUKKEN

Entree    Documenten    Processtukken    Scherp verhoor


Scherpere examinatie van Anton Haeseliers, Schaesberg 30 sept. en 10 okt. 1743
Reg. Hist. Centr. Limburg, Maastricht – Landen van Overmaas 7828


Persooneele Responderinge
bij scherper Examinatie gedaen
door den gedetin. ende criminelijck
beclaegde Anthon Haeseleers alias
de Schrout op de vraeg articulen
door den heere officier tot desselfs
laste geposeert ten overstaen van de
Schepenen Dauzenbergh, Demacker
Creemers ende mij Peter Dautzenberg
Secret. der heerlichheijt Schaesberg
op den Casteele van Schaesbergh
heden den 30° sept. 1743

  Eodem et Coram ijsdem is, door den heer officier gesisteert sijnde, gecompareert Anthon Haeseleers vulgo den Schrout, gedetineerde den welcken achter volghens decret ter scherper examinatie gestelt sijnde, heeft naer gehadde behoirlicke territie in tormentis verclaert ende bekent als volgt

  Den voors. gedetineerde hebbende (den niet tegenstaende de schruijven op de duijmen ende op de beenen ende eene haare kort om sijnen arm sijn geappliceert worden) blijven ontkennen tot den dagh voorbij sijnde, heeft men met deese scherpe examinatie moeten surceeren tot op den 10° octobris



Continuatio den 10° oct. 1743
ten overstaen van de schepenen
Dautsenbergh, Demaecker, Cremers,
ende mij Peter Dautzenbergh Secret.

  Eodem et Coram ijsdem is, door den heer officier gesisteert sijnde, gecompareert Anthon Haeseleers vulgo den Schrout, gedetineerde, den welcken nue proprio motu ende naer gehadde behoorlicke van anders niet te seggen als de oprechte waerheijt verclaert ende bekent als volgt

  Bekent ende verclaert mede plichtigh ende handaedigte sijn gewest aen den inbruck ende dievstael gecommittert op in de vasten avent des jaers 1741 nieuwen Hoof Waerden.
  Ende dat deesen te committerenden dievstael hem aengebroegt hadde Joannes Dircks van den Scheijdt denselven daegh. Dat hij dijenvolgens met denselven Dircks den selven avent gegaen is ter bestimde plaetse in de Grounstraet onder de wijden, alwaer hij ten dijen Eijnde vergaedert gevonden ende ontrint den nieuwen Hoof Waerden respect. gecoemen sijn,
Willem Heuts den ouden, Joannes Heuts vulgo den pater,
Meijkens Hans, Herman Melskens,
Joannes Hans, Gelis Vreuls alias den vent,
Derck Plitzers, Lennardt Wierts,
Tilman Broun, Herman Cornips,
Peter Caspar Muijters, Joannes Dircks van den Scheijdt,
Lennardt Degens, Lorens van den Esschen,
Geijl Geijlen, Mattijs Crousen den ouden,
Willem Peuskens, Jacob en Hend. Potjens,
Joannes Muijters, Peter Caspar Konig,
Micheijl en Servaes Aerets,
Xander van den Hoof, Joannes Dircks uuijt den Kamp,
Reiner en Anton Creins,
Willem Willems, Geijl Coenemans,
Joannes van den Esschen van Nieuwenhaegen, desselfs steifsoon Herman Keijbets
Jan Ritzervelt

Claes Souren, Joannes Kersten met noch een groot getael soo uuijt den dorpe van Herlen, Scandelen ende de gantze Bancke van Herlen.

De vier afdoender van Hoensbroeck met noch meer andere uuijt dito Hoensbroeck hem onbekent,

Wijn, Hend. en Joannes Meelers met hunne suster Greet Meelers, met noch meer andere uuijt de Onderbäncken welckers naemen aen hem onbekent,

Claes Wereij, Lennardt Vrancken met noch eene Considerabile quantiteijt uuijt de bancke van Kerckraedt ende van s'Hertogenroede,
Peter Muijters met meer andere uuijt den Lande van Heijden,
Joannes Vincken van Mercksteen hunnen generael,
Joannes Pennaerts, desselfs soon Niclaes en
doechter Berb Pennaerts, ende een groot getael andere.

  Ende dat hij aen den ouden Hoof schildwagt gestaen hebbende niet en kan seggen op wat maniere sijne mede gesellen ingecoemen sijn, als alleen dat deselve naederhandt uuijtgekoemen waeren belaeden met vreuchten, vleesch ende eenige andere effecten. Dewelcke gestoelene vreuchten en andere saecken door hun deels op een perdt ende deels op eene karre gebroeg sijn worden onder de wijden ontrint de Nachtegael.
  Alwaer deselve gestoelene saecken onder hun verdeelt sijn geworden ter directie van den voors. Vincken, Andries Consten neffens enige andere. Ende dat hij voor sijn deel aldaer becoemen ende geprofiteert hadde dreij schillingen en eenen stuijver uuijt handen van Joannes Dircks van den Scheijdt, ende dat sijne andere mede gesellen oock hunne respect. portiens daeruuijt gekregen hadden.
  Ende dat hij gedetineerde doens gewaepent was met eenen groeten stock ende d'andere met snaephaenen, messers, saebels ende andere instrumenten.

  Aengaende den dievstael van de pastorije van Meijenberg.
  Segt doens niet te huijs gewest te sijn, maer dat Joannes Dircks voors. hem uuijt diesen dievstaele voor sijn deel naederhandt gegeven hadde vier specie schilling.

  Verclaert ende bekent verders dat hij gedetineerde niet te huijs en gewest ten tijde sijne mede gesellen gestoelen hadden ten huijse van Anna Sijpekotten tot Tweembruggen.
  Maer dat Joannes Dircks hem versproecken hadde voor sijn deel te geven dreij specie schillingen.

  Raeckende den dievstael ende knevelarije ten huijse van Jan Essers op de Magerauw.
  Bekent daerbij geassisteert te hebben en dat Joannes dircks van den Scheijdt hem diesen te begaenenen dievstael aengecondigt hadde. Dat hij dijenvolgens met sijne voors. gesellen gegaen was ende aengetroffen hadde ontrint den Aelsdorfer Boisch, van alwaer sij hun getransporteert hadden tot ontrint het huijs van dito Jan Essers. Alwaer hij wederom op schildtwagt gestelt was, ende oversulx niet te connen seggen wie sijne mede gesellen binnen gecoemen waeren. Maer dat hij gedetineerde de binnens huijs wesende luijdens hadde hoeren seer jaemerlijck roepen ende lamenteeren.
  Dat sijne voors. gesellen een tijdt lang daer naer uuijtegecoemen waeren belaeden met gelt, kleederen, leinwant, ongesneden doeck, vleesch ende mobilien. Welcke gestoelene effecten sij te saemen gedraegen hadden tot in eenige bempden ontrint d'Aufden, alwaer sij deselve tusschen hun sijn verdeelt geworden, ter directie van den generael Vincken, Andreis Konsten ende eenige andere. Ende dat hij uuijt handen van Andreiss Konsten voor sijn deel gekregen ende geprofiteert hadde vier specie schillingen ende theen ort ende andere naer proportie.
  End dat sij wederom gewaepent waeren gelijck voors.

  Bekent insgelijcks mede geassisteert te hebben aen die getenteerde dievstaelen op de pastorije van den Scheijdt
ende ten huijse van Hend. Dautzenbergh op den Lichtenberg
allerheijligen daegh lestleden s'avents en dat Willem Peuskens hem diese te committerende dievstaelen heft aen gebroegt.
Ende dat hij vervolgens sich met eenige van sijne voorn. gesellen gegaen was tot in de Landtgraef ontrint de Heldeweijers Kämp alwaer hij sijne verdere complicen ten dijen eijnde vergaedert gevonden hadde ende bij gecoemen waeren. Dat sij alle van aldaer gegaen sijnde tot aen de voors. pastorije alwaer Andreis Konsten aengekloept hadde, seggende aen de meijt dat hij eenen breiv aen den Heere pastoir te behandigen hadde. Maer de meijt op sulck pretext de deure niet willende openen hadde aenfangen met den here pastoir om nabuijr hulp te roepen, waerdoor sij genoetsaeckt sijn geworden van aldaer te vleuchten.
  Dat sij van aldaer alle te saemen gegaen waeren tot aen het huijs van Hend. Dautzenbergh op den Lichtenberg. Alwaer Niclaes Peters aen deure gekloept hebbende den scheper de deure van het huijs geopent hadde, waerdoor sijne mede gesellen ingevallen sijnde begaesten de daerinne wesende luijdens 't attaqueeren. Maer dat de doechter om nabuijr hulp hadde geroepen, waerop de nabuijren aencoemende sij wederom genoetsaeckt waeren de vleucht te neemen.
  Ende dat hun aller intentie was de voors. Huijsen t' invadeeren, te plonderen ende daer inne wesende luijdens te binden ende te knevelen. Ende dat sij alle gewaepent waeren gelijck bij de voerige feijten.

  Verclaert mede gecoöperert te hebben aen den inbruck, schoemelijcke knevelarije ende merckelijcke dievstael begaen ten huijse van Mattijs Koeckelkorn aen de Stiegel
op den 16den octobris 1741, ende dat Micheijl Aerets ulx hem aengebroegt hadde.
  Waerop hij gedetineerde hem vervoegt hadde tot in een huijs niet verre van dito Kockelkorn gelegen alwaer ten dijen eijnde vergaedert hadde gevonden ende daer ontrint aengetroeffen hadde die voorgemelde Complicen. Alwaer deselve met groot gewelt de kleen schuijrporte opgebroecken hadden waer door sij op den misthoef geraeckt waeren.
  Dat hij wederom uuijt ordre van Joannes Moulen aen de buijtenste port schildwagt gehouden hadde ende dat sijne mede gesellen de binnens huijs wesende luijdens seer jaemerlijck geknevelt ende gebonden hadden. Ende dat deselve oock naederhandt uuijt gecoemen sijn belaeden met gelt, klederen, leinwaet doeck ende andere mobilien ende effecten.
  Dewelcke gestoelene effecten in het huijs van hunne vergaederinge gevoert sijnde, sijn tusschen hun verdeelt geworden ter directie van den aefdoender van Hoensbroeck, generael Vincken, Andreis Konsten ende eenige andere. Dat hij voor sijne portie uuijt handen van Andreis Konsten gekregen hadde eenen pattacon ende d'andere gesellen naer proportie.
  Ende gewaepent ut ante.

  Bekent insgelijcks geassisteert te hebben met sijne voorgenoemde gesellen aen den inbreuck, schroemelijcke knevelarije ende dievstael geperpetreert ten huijse van Aeret Lutgens in der Banck.
  Ende dat Willem Peuskens hem diesen te begaenenen dievstael aengebroegt hadde. Dat hij gedetineerde vergeselschapt met alle d'andere van den Scheijdt gegaen was tot in der Banck, alwaer hij respect. aengetroeffen ende bij hun gecoemensijn gewest die voorn. Complicen.
  Dat hij aldaer uuijt ordre van hunnen generael Vinck op schildtwagt gestelt was ontrent eenen scheutwegs ofte verders van het voors. huijs. Dat hij dijenvolgens niet en weet positive te seggen op wat maniere sijne gesellen het voors. huijs geforceert om daer binnen te geraeken ende niet gehoort te hebben wat daerinne verders gepasseert was. Maer dat hij verwettigt was dat sijne gesellen de daerinne wesende liedens knevelden ende mishandelden om te doen seggen waer hun gelt was glijck bij de voorgaende ende verdere feijten geschiet was.
  Dat eenigen tijdt daernaer sijne mede Complicen uuijt gecoemen waeren belaeden met gelt, kleederen, leinwant ende verdere hun behaegende mobilien ende effecten. Dewelcke gestoelene effecten sij te saemen gedraegen hebben tot op een velt ofte weijde daerbij gelegen, alwaer sij deselve ter directie van den generael Vincken, d'aefdoenders van Hoensbroeck, Micheil Aerets ende eenige andere tusschen hun verdeelt sijn geworden. Ende dat hij voor sijn deel aldaer uuijt handen van Andreis Konsten gekregen ende geprofitert heeft sees specie schilling. Ende  sijne andere gesellen naer proportie.
  Alsmede gearmeert glijck bij voerige feijten.

  Den gedetineerde verclaert ende bekent mede plichtigh ende handaedig te sijn gewest aen den dievstael, knevelarije ende inbruck ten huijse van Jan Keulaerts op de Loecht
ende dat Willem peuskens hem van diesen dievstael heft coemen rapport doen.
  Dat hij dijenvolgens hem getransporteert heft met noch eenige andere gesellen van den Scheijdt ten huijse van Joannes Kersten, alwaer sij ten diejn eijnde versaemelt hebben gevonden ende bij hun gecoemen sijn die hier voor gedenonceerde Complicen met eene quantiteijt andere hem onbekendt. Dat sij alle te saemen het voors. huijs genaedert sijnde met gewelt ingebroecken waeren. Ende dat hij gedetineerde uuijt ordre van Micheijl Aerets schildtwagt gestelt sijnde op de wegh coemende van Aecken, niet en can seggen wat binnens huijs gepasseert was.
  Maer dat sijne mede gesellen naerder handt uuijt den voors. huijse gecoemen waeren belaeden met eenig gelt, kleederen, leinwant, ongesneden doeck ende andere mobilien ende effecten aldaer vindtbaer. Alwelcke gestoelene saecken sij gevoert hadden ten huijse van Joannes Kersten voors. alwaer deselve ter directie van hunnen generael, Joannes Kersten ende meer andere tusschen hen verdeelt sijn geworden. Ende dat hij uuijt handen van Joannes Kersten voor sijn deel daeruuijt becoomen heft dreij specie schillingen ende dat sijne mede gesellen oock naer proportie hunne deelen daervan verkregen hebben.
  Ende dat sij alle gewaepent waeren glijck bij de voerige feijten.

  Verclaert mede geassisteert te hebben aen het besteelen der voerkarre van Printzen en Deelen
op den 1e decembris 1741 gestaen hebbende in den vreijen pass tegens over het huijs van den schepen Hend. Dautzenbergh. Ende dat diesen te committerenden dievstael hem aengecondigt was door Micheijl Aerets.
  Dat hij dijenvolgens geassisteert met Micheijl Aerets, desselfs soon Servaes, desselfs soon Servaes Aerets ende desselfs eijdom Joannes Dircks, alsmede Willem Peuskens, Jacob den Hendr. Potjens, Joannes Muijters, Xander van den Hooff, Joannes Dircks uuijt den Kamp, Willem Willems, Geijl Coenemans, Joannes van den Esschen, deselfs stiefsoon Herman Keijbets,
Jan Broun soone van Peter Broun den welcken lesten hij vergeten was te denonceeren bij d'andere dievstaelen.
  Ende dat sij aldaer van de voors. karre gestoelen hadden een balle laecken, een paeck stoeffen en seijde hoesen neffens een klein kistgen, sonder te weeten wat daerinne gewest is, vermits hij het selve niet open gesien en heft. Welcke gestoelene saecken door hun getransporteert sijn gewest ten huijse van Joannes van den Esschen voors. Ende dat Micheijl Aerets hem voor sijn deel van diese dievstael gegeven hadde eenen pattacon ende sijne andere mede gesellen oock hunnen portiens daeruuijt gekregen te hebben.
  Als mede dat sij wederom gewaepent waeren glijck bij de voerige feijten.

  Segt noijnt aen eenge kercke dievstaelen nochte oock verders aen eenige andere plichtigh te sijn gewest.
  Als aen den geene van Joannes Toerens tot Ritservelt
Alwaer hij voor sijne portie gekregen hadde vier specie schillingen en d'andere naer proportie.

  Ende naer dijen aen den gedetineerde deudelijck en van worde tot worde dese sijne responderingen ende bekentenissen sijn voorgelesen gewest, heeft den selve daerbij per totum en overal verclaert te blijven persisteeren ende niet daerbij nochte daer aef te willen gedaen hebben ende vervolgens dese mits scrijvens onervaeren te sijn verclaert, Eijgenhanig behandtmirckt.
Dato, loco ende ten overstaen als boven.

Eijgen handt + mirck van Anton Haeselers

 quod attestamur
  H. Dausenbergh
  M. De Macker
  Peter Cremers
  Petr. Dautzenbergh Secret.






bovenzijde






































INHOUD

Afstammelingen van Bokkenrijders

ENTREE

Verzameld door John van Eekelen
Tekeningen © Maaike van Eekelen

REGISTER