Bokkenrijders en hun afstammelingen

Pijls

Joannes Pijls, voerman uit Beek, gevlucht, afloop proces onbekend

Leonard Pijls Matthijs Smeets Geerke Stijnen

Joannes Pijls wordt 5 maart 1725 gedoopt in Beek als zoon van Casparus en Maria Lemmens, een oudere broer van Leonard Pijls*. Hij woont in Beek, bezit geen onroerend goed en verdient de kost als voerman. Hij trouwt 19 jaar oud op 25 okt. 1744 in Beek Elisabeth Jansen, gedoopt in Geleen op 1 maart 1723 als dochter van Areth en Pietgen Ramakers. Uit dit huwelijk worden van 1745 tot 1763 tien kinderen geboren. In sept. 1773 wordt Joannes samen met zijn broer genoemd als complicen bij overvallen door Matthijs Smeets* en Geerke Stijnen*, maar dit leidt vooreerst niet tot acties van het gerecht. Na de arrestatie en de dood van die broer Leonard in nov. 1773, ziet Joannes de bui kennelijk al hangen en als de schepen hem op 15 dec. willen laten oppakken, is hij gevlucht. Een week later laat het gerecht zijn huisraad al veilen en dat brengt bijna niks op. Joannes is naar het Oostenrijkse deel van het Land van Valkenburg gegaan, het Staatse gerecht komt dat te weten en vraagt om zijn uitlevering. Joannes is 4 juli 1774 weliswaar aangehouden en opgesloten op kasteel Amstenrade, maar de plaatselijke autoriteiten weigeren hem uit te leveren dat zou immers 'teegens hunne Lands privilegiën' zijn. Zij stellen hun overheid in Brussel op de hoogte en die van de Staatse kant de Staten-Generaal in Den Haag. Maar hoe dat is afgelopen is weten we niet, er zijn verder geen stukken hierover meer te vinden. Elisabeth Jansen overlijdt 10 dec. 1799 in Beek ruim 26 jaar na de vlucht van haar man.

ZIE VERDER:

— Documenten: in Scherp verhoor van Mathijs Smeets uit Beek 17 sept. 1773
..........Scherp verhoor van Mathijs Smeets uit Beek 18 sept. 1773
..........In: Scherp verhoor van Geerke Stijnen 21 sept. 1773
..........Verkoop roerende goederen 22 dec. 1773
..........Lijst Valkenburg juli 1774
..........Verzoek tot uitlevering
..........Brief van de landvoogd in Brussel o.m. over uitlevering 26 okt. 1774
..........Complicaties bij uitlevering
..........Lijst vervolgden, Valkenburg 1775
..........Opbrengt executoriale verkoop
..........Lijst Valkenburg juli 1776

— LIT. - S.J.P. Sleinada, 'Oorsprong, oorzaeke; bewijs' (1779) p. 50 *
...- J. Russel 'De rooversbenden in de landen van Overmaas' (1877) p. 36 [kopie Sleinada]
...- A.Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 219, 222, 348 [samenvatting]
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg II' (2014) p. 134, 185, 258
–– * Klassieke literatuur over Bokkenrijders online

Leonardus Pijls, kuiper uit Beek, gefolterd, gestorven in gevangenis 1773

Joannes Pijls Peter Kerckhofs Dirk Hersseler Pieter Clermond Mathijs Smeets

Leonard Pijls genaamd 'Cupers' wordt 7 dec. 1735 gedoopt in Beek als zoon van Casparus en Maria Lemmens; een oudere broer van Joannes Pijls*. Hij woont in Beek, is lid van de schutterij, van beroep kuiper en bezit enig land, waarschijnlijk door de vrouw ingebracht in het huwelijk. Hij trouwt 27 mei 1759 in Beek Maria Catharina Slangen, gedoopt aldaar op 1 mei 1740 als dochter van Arnold en Ida Kerckhofs, haar moeder is een zuster van Peter Kerckhofs*]. Uit dit huwelijk worden van 1759 tot 1772 zes kinderen geboren. Leonardus is door Dirk Hersseler* op 26 en 27 juli 1773 tijdens zijn scherpe verhoringen genoemd als bendelid: 'Leonard in de wandeling genaemdt Cupers Leonardus wonende onder Melser'. Hij zou onder meer medeplichtig zijn aan de diefstal 'bij Campo achter Schimmert in het Nieuw Huys', waarvan aan het eind van dat jaar is vastgesteld, dat die inbraak helemaal nooit is gebeurd. Maar toch, als de schutterij van Beek vierentwintig man sterk op 14 nov. naar Valkenburg trekt om het lijk van de in de gevangenis gestorven Pieter Clermond* af te halen, is Leonard daar gearresteerd en in het cachot opgesloten. Hij ontkent, ook als 14 nov. hij wordt geconfronteerd met Mathijs Smeets* die zegt dat hij schuldig is. Dan volgt 19 en 20 nov. onvermijdelijk het verhoor onder foltering om die gewenste bekentenis te verkrijgen. Het gerecht gaat heel ver, hij wordt in de stroppade gehangen met een fors gewicht, dertig pond aan zijn voeten. Na bijna twee uur laat de landsdokter de tortuur beëindigen. Maar Leonard sterft, 37 jaar oud op 28 nov. 1773 in de gevangenis van het Landshuis in Valkenburg en wordt de volgende dag begraven onder de galg op de Graetheide onder Beek. Maria Catharina Slangen hertrouwt 43 jaar oud op 4 aug. 1783 in Beek met Arnold Slootmakers. Zij overlijdt bijna dertig jaar na de dood van haar eerste man op 31 dec. 1802 in Beek.

ZIE VERDER:

–– LINK Stamboom Slangen (in nieuw venster) hier

— Documenten: in Scherp verhoor Dirk Hersseler 26 juli 1773
..........In: Scherp verhoor Dirk Hersseler 27 juli 1773
..........Lees over de overval die nooit gepleegd werd
..........In: Scherp verhoor Andries Stijnen 15 sept. 1773
..........In: Scherp verhoor van Mathijs Smeets uit Beek 17 sept. 1773
..........In: Scherp verhoor van Mathijs Smeets uit Beek 18 sept. 1773
..........Eerste verhoor 16 nov. 1773
..........Lijst scherper examen 19 nov. 1773
..........Vonnis tegen zijn lijk 28 nov. 1773
..........In: Scherp verhoor Erke Moberts 19 jan. 1774
..........Lijst Valkenburg juli 1774
..........Lijst echtparen, Valkenburg 1775
..........Lijst vervolgden Valkenburg 1775
..........Declaratie advocaat en procureur
..........Opbrengt executoriale verkoop
..........Lijst Valkenburg juli 1776

— LIT. - S.J.P. Sleinada, 'Oorsprong, oorzaeke; bewijs' (1779) p. 49 *
...- J. Russel 'De rooversbenden in de landen van Overmaas' (1877) p. 34 [kopie Sleinada]
...- Ramaekers & Pasing 'Bokkerijders' (1973) p. 153 *
...- A.Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 173, 218, 348 [samenvatting]
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg I' (2013) p. 50, 98. 'Deel II (2014)' p. 130, 249
–– * Klassieke literatuur over Bokkenrijders online

Den Pijl uit Genhout, vrijgelaten 1778

Peter Huynen

Pieter Pijls genaamd 'de Pijl' wordt 21 mei 1719 in Beek gedoopt als zoon van Lambert en Petronella Haegmans, een broer van Elisabeth Pijls getrouwd met Peter Huynen*. Hij woont in Genhout onder Beek, maar verder is weinig bekend van kostwinning of bezit. Hij trouwt met Elisabeth (Lysbeth) Coumans en er worden geen kinderen geboren uit dit huwelijk. Pieter is in het jaar 1776 gearresteerd, heel laat in de reeks processen. Waarschijnlijk is dat zijn redding, want de druk van buitenaf op de gerechten om te stoppen met de executies is groot geworden. Schepenen stellen 17 apr. 1777 vragen voor het verhoor vast, maar dat verhoor vindt om onbekende redenen nog niet plaats. Op 19 dec. 1777 is er een nader, kennelijk aanvullend, juridisch advies van advocaten en op 9 jan. 1778 besluit het Hooggerecht van Valkenburg dat Pieter ondervraagd mag worden. Het eind van het proces is het vonnis van 4 juni en daarbij wordt hij ontslagen uit detentie. Tja, onder waarschuwing dat hij zich moet melden zodra dit gevraagd wordt en met veroordeling in de kosten, maar het gerecht wil in geen geval het woord 'onschuldig' gebruiken. Pieter overlijdt 59 jaar oud, op 5 febr. 1779 in Beek en Elisabeth Coumans overlijdt daar 8 nov. 1794.

ZIE VERDER:

— Documenten: Extern juridisch advies 19 dec. 1777
..........Besluit tot ondervraging 9 jan. 1778
..........Vonnis 4 juni 1778

— LIT. - A.Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 348 [samenvatting]
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg II' (2014) p. 134, 250