DOCUMENTEN BOKKENRIJDERS


PROCESSTUKKEN

Entree    Documenten    Processtukken    Scherp verhoor


Scherp verhoor Andries Steijnen 15, 16 en 17 sept. 1773
RHCL Maastricht • Landen van Overmaas 8166

© Maaike van
              Eekelen

















© Maaike van
              Eekelen



Personeele Resposiven
onder Scherper Examen gedaen
...over
D'Articulen Interrogatoir
heeden ter Rolle overgegeeven
...Door
Andries Steijnen Gedetineerde
op den Landshuijse van
Valkenburg
...Ter Instantie van
den Wel Edel Gestrenge Heer
J.G. Farjon Luitenant Hoogdrossard
deeses Lands nom. officij informant


...Woensdag den 15 sept. 1773

Is gesisteerdt den Gedetineerde Andries Steijnen van weegens den Heer Informant voornoemdt, de welke aen gemaendt sijnde de waerheijdt gestandt te doen en gevraegt sijnde, nadat 't vonnis van Scherper examen aen hem voorgeleesen was, vrijwillig bekende.

Verclaerdt art.1 Mede te gehoren onder een bende Gauwdieven en plichtig te staen aen diefstallen en Huijsbraken. Dat hij door Vaeske aen de Kruijsboom verleijdt is geworden.

Art. 2. Verclaert plichtig te weesen aen de diefstallen begaen
• 1 bij Nicolaus Schroeders aen de Handt
• 2 bij Campo aen 't Nieuw huijs
• 3 tot Houtthem bij Susteren
• 4 bij Henricus Ritsen in 't panhuijs tot Wijnandsraede
• 5 bij Walraven in de Maesbandt
• 6 bij den pastoor tot Grevenbicht
• 7 tot Heugem bij Millen gelegen

Art. 3. Verclaerdt den Eedt bij hunne bende gebruijkelijk niet uijtgesworen te hebben.

Grevenbicht

Art. 4. Verclaerdt als voor plichtig en handdadig te staen aen den diefstal begaen te Grevenbicht bij den Pastoor.
Waerbij geassisteerdt hebben
1. Martin le Gros
2. Gerrit Steijnen, Broeder des Gedetineerde
3. Willem Glasemakers
4. Joannes Vrusch
5. 't Leijmkuijken
6. den Keijser
7.8.9. drie van Steijn, den eenen genaempt Joannes Hamers, Peter Lemmens. Joannes Rappriels
10. eenen van Elsloo wonende op den berg een weijnig onder de kerk af, middelmatig van postuijr, swart van oogen en haijr 't welk een weijnig gekroeseldt is, een weijnig pokdalig in't gesigt, Wedeman sonder kinderen, gaende bedelen, en hebbende in de laetsten oorlog gediendt onder een vrijpartij.
11. de Gardenier van Elsloo genaemt Joannes Wanten
12. Pieter Penders een snijder wonende te Catsum
13. de bode van Catsum
14. den Rachelaer
15. eenen op den Driesch te Catsum een dagloner sijnde, getrouwt en hebbende twee kinderen, wonende 't tweede huijs van den boode als men van Beek naer Catsum gaet
16. Bolderjan
17. Geerke Steijnen uijt Neerbeek
18. Leentje Claessen
19. den Bok getrouwt met de dogter van den Hospes en wonende te Geverik
20. Bastiaen Goosens aen't Wolfendt (corrigendo segt Daem Goosens en den selfde te wesen den welken n.21. genoemt is / Bij Prelectuur segt de selven genoemt te weesen Bastiaen Boosten)
21. Daem Goosens aen't Wolfendt over des Gedetineerdens Broeder
22. Roer an Daemen
23. Matthijs Smeets
24. Frederik Pisters
24. 't Fijnwerk
25. Gilis Lemmens
26. Gerardus Muilkens
27. Welter Penders
28. den Majeur
29. nog eenen uijt de Steegh, een slotmaker, de soon van Joannes Roomans dewelke altoos met Roer an Daemen ging
30. Leonardus Pijls alias Cuijpers Leonardus
31. 32. 33. drie uijt Geleen, den eenen Kuijkenhenske woonende bijna boven aen de Heijde, den anderen de swager van Willem Erkens de soon uijt de beenje en derden wonende voor an 't eerste huijs in Kraenkel, een slootmaker van professie
34 Pieter Jansen uijt Geul
35. Pieter Jansen uijt Elsloo, timmerman van professie
36. Nicolaes Stassen schoonzoon van Pommerjan
en meer andere aen hem Gedetineerde onbekende Complicen.
Dat hij Gedetineerde wegens de Lankheijdt van tijdt niet weet te seggen wie hem 't eerste aengesprooken heeft om te Grevenbicht te gaen steelen. Maer dat hij gedetineerde weet dat hij, Martin LeGros, Gerrit Steijnen en den Majeur onder hun vieren gegaen sijn over de heijde regt op Grevenbigt aen. Aldaer op 't veldt komende gerencontreert hebben d'overige complicen, de welcke teegens hun seijde dat 't reeds gedaen was, dat sij maer weg souden gaen, 't welk Kuiken Henske tot hun geseijdt heeft. En dat voornoemde Kuijken Henske aen hem gedetineerde voor sijn aendeel heeft gegeeven eenen blaemuijser. (Sijnde hij gedetineerde als doen gewaependt geweest met eenen stok.)
Waernae sij onder hunne vieren terug gegaen sijn.

Walraven in de Maesbandt

Art. 5. Verclaerd voor plichtig te staen aen den Diefstal begaen bij Walraven in de Maesbandt.
Dat daerbij geassisteerd hebben alle bij de vorige Diefstal opgenoemt en woordenlijck aen den Gedetineerde voorgeleesen.
Dat Vaes Luijten hem Gedetineerde den eersten aenslag van voornoemden diefstal gegeeven heeft ten tijde hij gedetineerde bezig was voor 't huijs ter Worm op de heijde heij te kappen. Dat hij Gedetineerde met Vaes Luijten na Walraven is toegegaen, over Steijn, dat sij aldaer nog een Glas brandewijn gedronken hebben. Dat sij dicht bij het huijs komende d'andere Complicen gevonden hebben, dat als doen de Rachelaer tot hun gekomen is. Wanneer hij Gedetineerde door Vaes Luijten op den Dijk met desselfs Broeder Gerrit op schildtwagt is gestelt worden en de overige naer 't Huijs van Walraeven toegingen. Dat naer een uur vertoeffens den Rachelaer tot hun gekomen is, seggende sij soude maer terug gaen. Dat sij daerop tusschen Meersch en Steijn den Dijk zijn opgegaen en geretourneerdt naer Beek.
Dat Vaes Luijten aen hem Gedetineerde voor sijn aendeel uijt voornoemde Diefstal gegeeven heeft eenige daegen nadat deselve begaen was twee stuijvers.
Sijnde hij Gedetineerde bij voornoemde Diefstal gewapent geweest met eenen mestriek of Gaffel en de overige Complicen meede met gaffels en stocken.

Martinus
Schroeders


Bekend als voor plichtig te staen aen den Diefstal begaen bij Martinus Schroeders aen de handt.
Waerbij geassisteerdt hebben alle de Complicen genoemt en opgegeeven bij den Diefstal van Grevenbicht, dewelke aen den Gedetineerde nominatum sijn voorgelesen en een menigte aen hem Gedetineerde onbekende Complicen.
Dat 't Leemkuijken den selven avondt van begaene Diefstal bij den Gedetineerde aen desselfs huijs is gekomen en hem den eersten aenslag gegeeven heeft, tot hem seggende, dat hij Gedetineerde met hem soude gaen naer Martinus Schroeders, dat hij sien soude een koeije aldaer te koopen. Dat hij Gedetineerde daerop met 't Leemkuiken is gegaen tot aen 't veldt digt bij de handt, wanneer de selve tot hem seijde dat hij ging naer Martinus Schroeders om te gaen steelen, dat de andere Complicen reeds vooruijt waeren.
Dat sij complicen sig als doen in verscheijde partheijen sig aldaer vergaedert hebben, dat sij complicen sig als doen in twee partheijen verdeelt hebben om 't selve huijs van vooren en van agteren te besetten. Dat hij Gedetineerde door den slootmaker van Geleen aen een struijkje op schildtwagt werd gesteldt.
Dat hij Gedetineerde heeft hooren seggen dat d'andere Complicen de deur van 't selve huijs geforceerdt hebben en aldus ingekomen sijn, dat sij aldaer alle vindt- en draegbaere effecten gestolen hebben.
Dat hij Gedetineerde naer ontrent een uur op schildt wagt gestaen te hebben, door den Majeur is afgeroepen geworden, de welke tot hem sijde hij soude maer weg gaen, het ander is al besteldt. Dat hij Gedetineerde daerop met denselven naer huijs is geretourneerdt.
Dat hij Gedetineerde bij voornoemde diefstal is gewapent geweest met eenen stok en dat hij uijt handen van den Majeur des daegs daernaer voor sijn aendeel uijt voornoemde diefstal ontfangen heeft twee schellingen.

Winantsraede

Art. 7 Bekende en verklaarde hij gedeetineerde als voor meede Pligtig ende handaedig te weesen, aan den diefstal begaen tot Winantsraede bij Hendricus Ritzen in het panhuijs aldaer.
Aen welken diefstal meede pligtig en handtdaedig zijn Martin LeGros, Gerhard Stijnen broeder van hem gedetineerde Wihelm Glasemaeker, Johannis Vrusch, 't Leemkuken, den Kaijser, drie van Stein genoemt Johannes Hamers, Peter Lemmens, Johannis Rappiels, eenen bam Elsloo woonend aen den berg, een wenig onder de kerk, den Gardenier van Elsloo genoemt Johannis Wanten, Peter Penders, den boode van Catum, den Racheler, eenen op den Driesch te Catsum, Bolderjan, Geerke Stijnen van Neerbeek, Lentje Claassens, de Bok voormelt, Daam Goossens, Roer an Dahmen, Mathijs Smeets, Frederik Pisters, fijn werk, Gelis Lemens, Gerardus Muijlkens, Welter Penders, den Majeur, nog een uijt het aksteeg een potmaker, den soon van Johannis Roomans, Leonard Pijls alias Cuijpers Leonardus, drie uijt Geleen voor breeder Gedetailleert, Pieter Jansen uijt Geul, Pieter Jansen uijt Elsloo, Nicolaas Stassen, voormelt en nog meer andere dewelke hij gedetineerde segt niet gekent te hebben.
Dat hem gedetineerde tot desen diefstal den eersten aenslag gegeeven heeft Matthijs Smeets alias Crommen Thijs selven dags omtrent vier uijren s naemiddags. Dat voors. Cromen Thijs, Martin LeGros en hij gedetineerde hun vergaedert hebben aan het huijs van de Gedetineerdens broeder Gerhard Stijnen en van daer met elkanderen gegaen sijn op Winantsraede aan, alwaer omtrent de voormelde genoemde en nog verdere complicen reets in de nagt stonde.
Dat hij Gedetineerde door Leonard Claassen van Geeverik achter het huijs op schildtwagt is worden geset, als wanneer de andere het huijs hebben opgebroken en met gewelt alles wat sij daarin gevonden, meede genoomen hebben.
Dat hij gedetineerde omtrent anderhalf uuijr aldaar schiltwagt gehouden hebbende, als wanneer Joh. Roomens soon, voormelt hem was koomen af roepen, seggende, kom maer het is gedaan. Dat hij Gedetineerde als doens met voormelde soon van Johannis Roomans genoemt Frederik op Beekergenhout sijn aengeloopen. Neemende de andere welke de gestoolen goederen hadden de wegh op Schimmert, en den eenen hier en den anderen daarop aan.
Bij welken diefstal hij Gedetineerde segt gewaepent te sijn geweest met eenen stok, en de andere met gaffels en stocken.
Van welke diefstal hij gedetineerde segt uijt handen van Lintje Claassens s anderendaags genoeten ende ontfangen te hebben vijf en twintig stuijvers,

En naedien het bij den avond soo is met de verdre ondervraeging gesupercedeert tot morgen.
En den gedetineerde voors. bekentenisse van woorde tot woorde duijdelijk voorgeleesen sijnde verclaert daarbij te blijven persisteeren. Ten eijnde vermits schrijvens onervaaren gehandmerkt

2 tot 5 uuren


Merk + van
Andr. Steijnen

Nobis præsentibus
J.Theod vCraen
PVandenHeuvel
JL Wintgens
LG Pelt
J Wateler









Continuatio 16. sept. 1773

Is weederom gesisteert van weegens den Heer Informant den Gedetineerde Andries Steijnen, de welke aengemaendt sijnde de waerheijdt gestandt te doen en bij verder ondervraeging over voors. art. interrogatoir geantwoordt heeft:

Houthem bij Susteren

Art. 5. Verclaert als voor plichtig te staen aen den diefstal begaen tot Houttem bij Susteren eenige jaeren geleeden.
Waerbij geassisteerdt hebben Gerrit Steijnen broeder van den Gedetineerde
2. Martin LeGros
3. Abram Nathan
4. den Rachelaer
5. Piter Jansen
6. Vaes Luijten
7. 't Leemkuijken
8. Will. Glaesemakers
9. Joannes Vrusch
10. den Keijser uijt Geul
11. Joannes Hamers
12. Peter Lemmens
13. Joannes Rapriels
14. Pieter Penders te Catsum wonende
15. de bode van Catsum
16. Leentje Claessens
17. Matthijs Smeets alias Cromme Thijs
18. Gerardus Muijlkens
19. den Majeur
20. Kuijken Henske uijt Geleen
~ nog eenen uit Geleen wonende voor aen't eerste huijs in Craenkel een slotmaker van professie
22. Nicolaes Stassen
en een menigte vreemde aen den Gedetineerde onbekende Complicen.
Dat hem gedetineerde den eersten aenslag van voorn. Diefstal gegeeven heeft 't Leemkuijken den selfden avondt. Dat hij Gedetineerde met hem opgegaen is tot den Vreebosch alwaer sij d'overige complicen hebben vinden staen. Dat hij Gedetineerde aen voorn. Vreebosch op Schildt wagt is gestelt geworden door 't Leemkuijken. Dat d'andere complicen op Houtthem sijn aengegaen. Weetende hij Gedetineerde uit voorn. oorsaek geen omstandigheeden van voorn. diefstal diefstal te geeven, als dat na twee uuren vertoeffens den Rachelaer tot hem Gedetineerde is gekomen tot hem seggende 't is gedaen. Dat hij daer op met den Rachelaer naer huijs geretourneert is.
Sijnde hij Gedetineerde bij voornoemde occasie gewaepent met een gaffel, de overige voor soo veel hem  Gedetineerde bekendt is, meede met gaffelen en stocken. En heeft hij gedetineerde uijt voorn. diefstal twee daegen daer naer uijt handen van den Rachelaer geprofiteerdt drie blamuijsers.

Campo

Art. 9. Verclaert als voor plichtig te staen aen den diefstal begaen bij Campo aen't Nieuw Huijs achter Schimmert geleegen.
Waerbij geassisteert hebben
1. den Rasch
2. Martin LeGros
3. Gerrit Steijnen
4. Wilhelmus Glasemakers
5. Joannes Vrusch
6. 't Leemkuijken
7. den Keijser
8. Joannes Hamers
9. Peter Lemmens
10. de Gardenier van Elsloo
11. de bode van Catsum
12. den Rachelaer
13. Geerke Steijnen van Neerbeek
14. Leentje Claessens
15. Roer an Daemen
16. Frederik Pisters
17. Peter Clermond alias 't Fijnwerk
18. Gerardus Muijlkens
19. Welter Penders
20. den Majeur
21. nog een uijt de Atsteegh, een slotmaker de soon van Joannes Roomans
22. Piter Jansen uijt Geul
23. de jood Abram Nathan,
en een menigte vreemde complicen.
Dat Leentje Claessens hen Gedetineerde de eerste kennisse gegeeven heeft om aldaer te gaen steelen daegs tevoren. Dat hij Gedetineerde met Leentje Claessens, de welke bij hem was gekomen in de berger weijde, den selven avond door Geenhoudt regt op 't Nieuwhuijs gegaen is en aldaer de overige complicen.
Dat hij Gedetineerde door Leen Claessens achter 't Nieuw Huijs in de straet op schiltwagt is worden gestelt en aldaer met den selven ontrent een quartier uur gebleeven is. Dat Gerrit Steijnen des Gedetineerdens Broeder als doen bij hun gekomen is, tot hun seggende sij souden maer heenen gaen, dat de andere Complicen reeds vertrokken waeren. Dat hij Gedetineerde op dat seggen met denselven en Leentje Claessens is weggegaen over Geenhout, alwaer sij Martin LeGros met nog iemand gevonden hebben, na Beek toe.
Dat hij Gedetineerde gewaepent is geweest bij die gelegentheijdt met eenen stok en de overigen meede met stokken en gaffelen, soo hij vermeent. Dat hij Gedetineerde uijt voornoemde Diefstal uijt handen van Leentje Claessens voor sijn aendeel getrokken heeft vijfthien stuijvers.

Haevert

Art. 10. Segt bij den Diefstal begaen bij Juffr. Steijntjes tot Havert niet geassisteerdt te hebben.

Art. 11. Expedivit se præcedentibus


Heungen bij Millen

Art. 12. Verclaert als voor nog plichtig te staen aen den diefstal begaen tot Heungen bij Millen.
Waerbij meede geassisteert en handtdaedig geweest sijn Gerhard Stijnen broeder van hem Gedetineerde, Martin LeGros, Claes Stassen schoonzoon van Pomerjan, Bastiaen Boesten, den Majeur, Gerhardus Mulckens, het Fijnwerck, Fredrick Pisters, Leonard Pijls alias Cuijpers Leonardus, den Racheler, Willem Glasemackers, den Kaijser uijt Geul, Johannis Hamers, Peter Lemmens, der bode van Catsum, Kuijken Henske van Geleen, den Slotmacker van Crawinckel voormelt, en nog meer welke hij gedetineerde niet gekent heeft.
Dat hem tot deesen diefstal den eersten aenslag gegeeven heeft Martin LeGros, met welcken hij gedetineerde op Heugen is aengegaen, koomende de andere Complicen onder weegens bij hun. Dat hij gedetineerde door voormelden Martin LeGros aen deese zijde van Heungen is op schiltwagt gestelt geworden.
Konnende geene omstandigheeden seggen hoe sijne andere Cameraten naer het huijs sijn ingeraekt omdat eene verre distantie van dat huijs alwaer den diefstal gebeurde op schiltwagt gestelt is worden. Dat hij Gedetineerde omtrent twee uijren aldar op sijn post gestaen hebbende, Martin LeGros hem is koomen aenroepen, seggende, kom laet ons tsaemen wegh gaen, de anderen sullen daeronder bij ons koomen. En naedien de andere een ander wegh waeren ingeslaen, soo segt deselven niet meer gesien te hebben en is hij gedetineerde met voornoemde Legros naar huijs gegaen.
Sijnde hij Gedetineerde bij deese occasie gewaapent geweest soo hij vermeent met een stock en d'andere met stocken.
Hebbende hij gedetineerde uijt voors. diefstal geprofiteert ende ontfangen uijt handen van Martin LeGros  eenige dagen daarnaar, soo vermeent twaelf stuijvers.

Verders bekent hij gedetineerde oock wel eens ardtappelen, rubben en colmoes gestolen te hebben in't veldt van seekeren landmeter Stijnen tot Beek, en anderen.
Verders verclaerdt den Gedetineerde dat Willem Erkens mede een lidt is van hunne bende gauwdieven, dat hij den selven gesien heeft bij twee differente diefstallen sonder nochtans te kunnen seggen  welke.

En heeft den Gedetineerde naer duijdelijke voorleesinge hierbij blijven persiteeren.
Ten eijnde dese eijgenhandig onderteekendt schrijvens onervaren.



Merk + van
Andr. Steijnen

Nobis præsentibus
J.Theod vCraen
PVandenHeuvel
J Wateler
JL Wintgens
LG Pelt






Recollectie gedaen op den
Lantshuijse van Valckenborgh
...door
Andries Stijnen, Gedetineerde
en Beclaegde
...Ter instantie van
Den Weledele Gestrenge Heer en
mr. J.G. Farjon Lt-Hoogdrossard
deses Landts, nomine officii
informant en claeger


Vrijdagh den 17 September 1773

Is van wegens den voormelde Heere claeger voor ons ondergeschreeven Scheepenen van den Hooge Geregte der Stadt ende vrijheijd Valckenborgh gesisteert den voornoemde Gedetineerde Andries Stijnen Extra Locum torturæ buijten pijn en banden. Aan welcken sijne voors. vrijwillige bekentenisse den 15 en 16 septemb. 1773 gedaen, van woorde tot woorde duijdelijck ende distinctelijck sijn woorden voorgelesen. En denselven gevracht ofte hij iets daarbij, ofte daar van willende gedaen hebben, heeft verclaard corrigendo Willem Erckens bij geene diefstallen gesien te hebben. Blijvende voor 't overige bij sijne voormelde bekentenisse in allen deelen persisteeren sonder daer iets bij ofte verders daer iets van te willen gedaen hebben, als sijnde sulcks alles de opregte en suijvere waerheijd. Willende daerop leeven en sterven.
En heeft den Gedetineerde meede naar duijdelijke voorleesinge bij deese Recollectie blijven persisteeren. Ten eijnde vermits schrijvens onervaeren gehandtmerckt

Dit is het + merck tecken van Andries Stijnen




Nobis præsentibus
J.Theod vCraen
JL Wintgens
LG Pelt
J Wateler
PVandenHeuvel










boven






































INHOUD

Afstammelingen van Bokkenrijders

ENTREE

Verzameld door John van Eekelen
Tekeningen © Maaike van Eekelen

REGISTER