Bokkenrijders en hun afstammelingen

Emonts

146

Anthoon Emands, dagloner in Heek, gefolterd, gestorven in gevangenis 1774

           
Ondertekening vóór         en                   na de tortuur

Mathijs Emonts Joannes Drummen Joannes Haesen

Anton Emonts is 21 apr. 1708 gedoopt in Merkelbeek als zoon van Georgius Immans en Anna Pesch. In zijn jonge jaren soldaat, heeft in garnizoen gelegen in Namen, woont sinds zijn huwelijk in Heek, dagloner en bezit wat vee en ook enkele stukken land, waarschijnlijk van zijn vrouws familie afkomstig. Bovendien is hij rotmeester van de wacht in Heek. Hij trouwt 15 febr. 1739 in Hulsberg Mechtild Vijghen, gedoopt 24 jan. 1709 in Schin op Geul als dochter van Mathijs en Maria Schouteten. Uit dit huwelijk worden vijf kinderen geboren tussen 1739 en 1749, waaronder Mathijs Emonts* en Anna Maria Emonts, getrouwd met Joannes Drummen*. Gearresteerd 20 aug, 1774 en gevangen gezet in het Valkenburgse Landshuis. Verhoord onder tortuur op 14 en 15 nov. (als 66-jarige) en daarbij bekent hij en beschuldigd ruim zestig personen als medeplichtigen. Maar toch gaan kennelijk zaken mis (qua gezondheid? niet in staat te tekenen of verder wat te zeggen?) en het Gerecht laat hem 30 nov. om 'Eene betere ordre in derselver Responsiven te houden het voorscreven gedeposeerde nader ingevolge d'Articulen interrogatoir' te herhalen en daarover is hij 1 dec. gerecolleerd. Vervolgens ook nog geconfronteerd begin dec. tegen Joannes Haesen*, maar 29 dec. sterft hij in het cachot. Na onderzoek door de landschirurgijn en legt die geen verband met de folteringen, maar geeft als doodsoorzaak dat hij 'een natuurlijke dood is gestorven ter oorzake van zijn ouderdom en afgenomen lichaamskrachten." Conform het vonnis wordt zijn lijk de volgende dag aan de galg gehangen op de Lommelenberg bij Valkenburg. Mechtild Vijghen overlijdt 13 okt. 1790 in Hulsberg, 81 jaar oud.

ZIE VERDER:

— Documenten: Getuige in een gicht van Anthon Bosch 1764
..........Interrogatorien 20 okt. 1774
..........Verhoor 20 okt. 1774
..........In: Scherp verhoor Daniel Hollanders 4 nov.1774
..........In: Scherp verhoor Daniel Hollanders 9 nov.1774
..........Lijst scherper examen 14 & 15 nov. 1774
..........Nader scherp examen 30 nov. 1774 (fragment)
..........Recollectie 1 dec. 1774
..........Beschuldiging van Willem Willems
..........Beschuldiging van Anton Bosch
..........In: Artikelen van confrontatie met Joh. Haesen 1 dec. 1774
..........In: Scherpe verhoren van Joannes Haesen dec. 1774
..........Lijst echtparen, Valkenburg 1775
..........In: Scherp examen Geertruid Bosch 23 maart 1775
..........In: Scherp examen Geertruid Bosch 24 maart 1775
..........Notariëel onderzoek naar bezit
..........Lijst vervolgden, Valkenburg 1775
..........Opbrengt executoriale verkoop
..........Lijst Valkenburg juli 1776

— Dossier online bij Rijckheyt - Centrum voor regionale geschiedenis (in nieuw venster) hier

— LIT. - S.J.P. Sleinada, 'Oorsprong, oorzaeke; bewijs' (1779) p. 48 *
...- J. Russel 'De rooversbenden in de landen van Overmaas' (1877) p. 33 [kopie Sleinada]
...- Ramaekers & Pasing 'Bokkerijders' (1973) p. 108/9, 141/2 *
...- A.Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 52, 206, 220/1, 356 [samenvatting], 357
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg I' (2013) p. 56.
..........'Deel II (2014)' p. 16, 143, 146, 151, 156/7171, 191, 251, 258
–– * Klassieke literatuur over Bokkenrijders online

147

Matthijs Emants, dagloner in Houthem, gefolterd, galg 1775

Anton Emonts Joannes Drummen Steven Meeuwissen Wouter Meeuwissen Herman Meeuwissen Lins Schouteten

Mathijs Emonts is geboren in de Heek in maart 1739 en gedoopt in Hulsberg als zoon van Anton Emonts* en Mechtild Vijghen. Zijn zuster Anna Maria is getrouwd met Joannes Drummen* Woont sinds zijn huwelijk in Broekhem onder Meerssen, verdient de kost als dagloner en heeft weinig bezit. Hij trouwt op 21 maart 1771 in Hulsberg Maria Agnes Meeuwissen, gedoopt 13 aug. 1745 in Houthem als dochter van Herman en Catharina Heggen. Zij is een zuster van Steven*, van Wouter* en van Herman Meeuwissen*. Uit dit huwelijk worden twee kinderen geboren in 1771 en 1774; de jongste een maand na de dood van de vader. Als Lins Schouteten* op 21 en 22 juni 1774 een tweede reeks van de scherpere examens moet ondergaan, noemt als ook Mathijs in verband met de bende. In aug. wordt zijn vader gevangen gezet en in dec. sterft deze in het cachot. En dan wordt Mathijs zelf gearresteerd op 9 maart 1775 en opgesloten in dezelfde gevangenis in Valkenburg waarin zijn vader is gestorven. Ondanks deze angstaanjagende omstandigheden blijft hij volhouden dat hij onschudig is. Maar tijdens het verhoor onder toepassing van de tortuur op 15 maart bekent hij toch lid van de bende te zijn en mededader bij overvallen en diefstallen. Het gerecht ziet redenen hem ter dood te veroordelen en Matthijs sterft 36 jaar oud op 4 april 1775 aan de galg op de Lommelenberg bij Valkenburg. Maria Agnes Meeuwissen hertrouwt 21 april 1776 in Houthem met Nicolaas Slangen. Zij overlijdt 4 febr.1795 in Houthem; zij is maar 49 jaar oud geworden.

ZIE VERDER:

— Documenten: in Nader scherp verhoor Lins Schouteten 21 juni 1774
..........In: Continuatie scherp verhoor Lins Schouteten 22 juni 1774
..........Lijst scherper examen 15 maart 1775
..........In: Scherp examen Geertruid Bosch 23 maart 1775
..........In: Idem 21 juli 1775
..........Opbrengt executoriale verkoop
..........Lijst Valkenburg juli 1776

— LIT. - S.J.P. Sleinada, 'Oorsprong, oorzaeke; bewijs' (1779) p. 48 *
...- J. Russel 'De rooversbenden in de landen van Overmaas' (1877) p. 33 [kopie Sleinada]
...- A.Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 222/3, 367 [samenvatting]
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg II' (2014) p. 171, 251, 258
–– * Klassieke literatuur over Bokkenrijders online