DOCUMENTEN BOKKENRIJDERS


Entree    Documenten    Processtukken    Scherp verhoor

PROCESSTUKKEN

Antwoorden van Geertruid Bosch bij scherp examen 23 maart 1775
• RHCL Maastricht • LvO 8169 •



Personeele Responsiven onder
Scherper Examen gedaen
    Ter Instantie
Van den Wel Ed.Gestr. Hr. Lt.Hoog
Drossart des Lands Valkenburg
nomine Officii Informant
        Door
Geertruij Bosch Gedetineerde
        Over
D'Artikulen Interrogatoir op heeden
ter Rolle Geëxhibeert
    Jovis den 23 Meert 1775 hora semi undecima
Is gesisteerdt van weegens den Heer Informant voornoemde de Gedetineerde Geertruij Bosch de welke aengemaendt sijnde de Waerheijdt gestandt te doen en gevraegt over voorschreven artikulen bij de negatieve was verseerende.

Waeromme 't vonnis van Scherper Examen aen de selve voorgeleesen en de territie op't sterkste gedaen en voortvarende is den selven op den Stoel van tortuur gebonden en de Duijmschruijve geappliceerdt en voortvarende is quartier naer elf uuren de regter scheenschruijve geappliceerdt en also de selve flauw wierde is sij in momento afgelaeten en om half twaelf uuren weer opgeset.

Wanneer segde dat sij bij den Diefstal op den Schaesberg niet had kunnen weesen nadien sij maer twaelf Jaeren oudt was. En dat ten tijde van den diefstal begaen bij bij Frissen in Geenhout, sij te Maestricht woonde in de wijnkelder.

Wanneer op vaste belofte van de waerheijdt gestandt te doen afgelaten is geworden.
Afgelaeten sijnde heeft verclaerdt meede geassisteerdt te hebben bij den diefstal begaen
   1. op den Schaesberg 2den diefstall
   2. aen Geenhout bij Frissen

En gevraegt sijnde over voorschreven artikulen niets verder wilde bekennen, waeromme quartier voor twaelf uuren de regter scheenschruijve weer opgeset is geworden, wanneer verclaerde:

Art.1. te gehooren onder de bende nagtdieven daertoe verleijdt te weesen door desselfs vader, en wel dat den selven haer seijde om meede te gaen.

Art.2. plichtig te staen aen de Diefstallen begaen
   1. op den Schaesberg
   2. bij Frissen in Geenhoudt

Art.3. Dat complicen sijn en tot hunne bende gehooren
   ••   1   Gerrit Bakbier
   ••   2   Stas............,,
   ••   3   Hendrik....,,
   ••   4   Nijst.........,,
   ••   5   Gerrit Sijben
   ••   6   Renier..,,
   ••   7   Anth. Emandts
   ••   8   Hendr. Tommaes
   ••   9   Matthijs Boormans
   •• 10   Nicl. Reemps
   •• 11   Daniel Hollanders
   •• 12   Chrst. Ramakers
   •• 13   Nijst Nijsten
   •• 14   Matthijs Emants
   •• 15   Stephen Meeuwissen
   •• 16   Christ. Vlekken
   •• 17   Wilm Willems
   •• 18   Wilm Habets
   •• 19   Andries Smeets
   •• 20   Wilm Adriaens (van Aelbeek)
   •• 21   Joannes La Haie (idem)
   •• 22   Arnold Hermans (idem) 
   •• 23   Lambertus Heijen van Meggelen t'huijs
.....gewoondt hebbende bij den gouverneur van
.....Nameur voor knegt  ... segt d'Hr. Hertels

   •• 24   Den Chirurgijn Kerkhoffs van Hertogenrade
   •• 25   desselfs broeder van Mercksteijn 
   •• 26   Anthon Bosch desselfs vader 
 
En verder niets willende bekenne is om half een uur de regter scheenscruijve opgeset geworden.
En niets willende bekennen is een quartier voor een uure den gedetineerde van den Stoel van torturen afgelaeten.
Met verderen ondervraegen ge gesupercedeert tot naerdemiddag en heeft de gedetin. bij derselven responsieven gepersisteert en deeze Geteekent

Geertuijg Boosch

Nobis præsentibus

J. Theod.van Craen   P.VandenHeuvel
J.Wateler   A.Wilmar   J.L.Wintgens
G.J.van Gendt      J,B, van Hotzhuijsen


     Continuatio post meridiem eodem die hora semi tertia

Is wederom gesisteerdt van weegens den Heer Informant voornoemd de Gedetineerde Geertruij Bosch dewelke aengemaendt sijnde de waerheijdt gestandt te doen en gevraegt over voorschreven artikulen niets te kunnen seggen naerdien niets en wiste Dat sij alles hadde moeten seggen om niet gepeijnigdt te worden.
Waeromme deselve op den stoel van tortuur gebonden en vijf minuten voor drie uuren de regter scheenschruijve geappliceerdt geworden en quartier naer drie uuren de linker scheenschruijve, als wanneer bekende pligtig te staan aan de Diefstallen hier vooren gemelt.
Art. 4. Soo al voorseijt, plichtig te staan aen de Diefstall begaan in den Jaare 1760 ten huijse van Joannes Frischen in Aretsgenhout.
Dat daarbij heeft sien assisteeren Gerrit Sijben, Reinier Sijben, den Jongen, Gerit Packbier, Stas Packbier Anton Emands, Hendrick Tommaes, Matth. Bormans, Christiaen Raemeekers Nijs Nijsten, Steven Mevissen, Christ. Vlecken, Willem Willems, Will. Habets, Willem Adriaens, Joannes La Haije, Arnoldus Hermens, den chirurgijn Kerkhoffs, desselfs Broeder den Schoenmaeker van Merckstein, Anthon Bosch, en meer andere aan haar onbekent.
Dat sij gedetineerde soo als voorseijt tot de Bende door haaren vaeder is vervoert geworden, en vervolgens aan haar door den selven tot voorsz. Diefstall den eersten aanslag gegeeven heeft, s'daags voor den begaanen Diefstal ten huijse van haaren vaeder, alwaar de gedetin. doenmaals woonde, tot haar seggende, gij moet eens meede naar Genhout gaan, alwelk de gedetineerde te doen geaccepteert heeft, en soo volgens met haaren vaeder, Gerit Packbier, Gerit en Reiner Sijben, en Stass Packbier s'avonds omtrent elf uijren gegaan is naar Aretzgenhout, hunnen weg neemende langs den Lommelenberg, door den gemeenen weg tot in Aretzgenhout
27 Alwaar koomende alnog gesien heeft seekeren Jood Nathan en dan     
28 Willem vilder gewoont hebbende op den Lommelenberg, gesaamenderhand aangegaan sijn tot aan het huijs van Joannes Frischen.
Dat d'andere Complicen, soo sij vermeent de deure van het huijs met een ploegkouteren geforceert hebbende in huijs gegaan sijn en de daarin weesende menschen op eene Crueele wijse gebonden en deerlijk mishandelt hebben.
Verklaerende sij gedetineerde, dat alsdoen door Compassie beweegt sijnde, het huijs uijtgegaan is, en in de weijde daar naast geleegen heeft blijven staan tot daar aan d'andere meedemackers alles gestoolen hadden.
Alswanneer de gedetineerde van haaren vaeder, bij haar koomende, gevraagt heeft of hij ook het gouden kruijs van de huijsvrouw van Frischen gevonden hadde, t'welk gevraagde door haaren vaeder met Jae beantwoord sijnde, sij gedetineerde gerepliceert heeft, daarover wel tevreeden en blij te weesen.
Dat sij gedetineerde beneffens d'andere Complicen denselven weg geretourneert sijn, alwelken in het daarheenen gaan genoomen hadden, weesende alsdoen haaren vaeder, Gerit Packbier, Geret Sijben, den Jood Nathan en den vilder Willem met Packen belaaden, alwelke in haars vaeders huijs gebrogt en in de kelder verborgen, egter den selve nagt door de Jooden weggebrogt en soo sij meent verkogt sijn geworden.
Dat luttelen tijd daernae dat in haars vaeders huijs geretourneert waeren eenige uijt Aretzgenhout waaronder seekeren Mees aan hun huijs sijn koomen kloppen, en gevraagt hadden, of de Jooden daar waren.Dat haaren vaeder sulx met neen beantwoort hebbende, aan hun kloppende vraegende om in te koomen geantwoort heeft, dat hij soo laat in de nagt niet oopen deede.
Dat in tusschen tijd, de voorsz. in huijs weesende complicen gesoupeert hebben, en daarnaar alk naar sijn Huijs gegaan is. Dat de moeder van haar gedetineerde, bij hun retour aan hun de deure geoopent hebbende, het Pack uijt handen van haaren vaeder genoomen, en in de kaamer gebrogt heeft, waarnaar deselve het avondeten voor voorsz. complicen verveerdigt heeft.
Sijnde de gedetineerde bij die occasie gekleed geweest in haare ordinaire vrouwe kleederen, en gewaepent met eenen stock, haaren vaeder, Gerit Sijben en Stass Packbier met snaphaenen, de verdere met stocken en schietgeweer.
Hebbende de gedetin. uijt handen van haaren vaeder eenige daagen naar den begaanen Diefstall ontfangen agt schellingen, weetende voor het overige geene verdere omstandigheden wegens voorsz. Diefstall op te geeven doordien de gedetineerde haar uijt het huijs van Joannes Frischen geretireert heeft gehad.
Verders als voor pligtig te staan aan den geweldigen Diefstall begaan op den Schaasberg in den Jaare 1760 ten tijde aldaer twee eremieten waeren.
Dat sij gedetin.daerbij heeft sien assisteeren Nijst, Stas, Gerrit en Heijn Bakbier, Gerrit en Reinier Sijben, Daniel Hollanders, Anthoon Bosch, haers gedetineerdes vader.
Ex officio gevraegt sijnde ofte niet wiste waer haer vader thans was ofte wie hem weggebragt hadde, heeft sij gedetineerde verclaert niet te weeten waer hij thans was, dat hij door sijn Neef de jonge Dieudonné was weggebragt geworden, aen dewelke de jonge, -of advocaat,- Pelt hadde gesegt dat haer vader onder de bende was, dat hij Dieudonné hem moeste wegdoen. (addendo segt dat hij hem anders haelen moeste).
Dat Joannes Budé en zijn broer Fransus tot haeren t huijse gekomen sijn en tot haer vader gesegt hebben dat sijn Dogter, namentlijk de vrouw van Joannes Budé, niet wel was, dat hij Anthoon Bosch met haer beijde bij deselve tot Hulsberg alwaer sij woonde soude gaan. Dat haer vader sulxs niet willende doen, sij beijde hem met geweldt naer Hulsberg hebben meedegenomen.
Wordende sij Gedetineerde des anderen daags naer de familie gesonden om te hooren of sij daer iets van wisten, sij te Maestricht komende, was Dieudonné reeds uijt om haer vader af te halen.
Dat denselve met een wit paerdt naer Hulsberg is toegeaen en hem heeft weggehaeldt, brengende hem door Meersen op de Smeermaes, vanwaer hij hem des avonds in de Stadt gebragt heeft en aldaer drie a vier daegen verborgen heeft en hem toen over de heijde heeft weggebragt.
Sonder dat sij gedetineerde ofte iemand van de haere weet waer naer toe als dat Dieudonné tot haer gesegt heeft, als iemandt naer hem vraegd segt dat hij naer Batavia is.
Dat de beijde Budées sulxs gedaen hebben doordien Dolmans aen haer was komen seggen dat sij Anthoon de Glaser moeste wegdoen nadien hij verclapt was.
Dat hij Dolmans sulxs hadde uijt den mondt van d'Heer Boeijmans, dewelke toen ter tijdt op't vercoop van den Pastoor was, ende welke sij dronken hadden gemaekt om sulxs te weeten. Dat sij hem hadden gevraegt of niemandt uijt de Heek verclapt was, hij heer Boeijmans beschonken sijnde, gesegt soude hebben: ik heb van Anthoon Bosch den Glaeser hooren spreeken.
Dat sij gedetineerde ofte haere moeder t'sedert dien tijdt niets van hem gehoordt hebben.
Dat sij gedetineerde en haer moeder aen Dieudonné naderhandt gevraegt hebben waer hij was, of hij nog leefde nadien sij geen tijding van hem kreegen, haer tot antwoord wierde gegeeven, hij is te wijt weg gesden(?) kunt geen briefen van hem krijgen.
Verder dat nog bij den diefstal geassisteerdt hebben
Matthijs Boormans,
(29) Anth. Emands,
Lins Schoutteten,
Willem Willems, Willem Habets,
Andries Smeets en meer andere.
Nadien de Gedetineerde haer onschuldt wilde voorbrengen en d'Heer Med. Dr. absent was, is met verdere ondervraging gesupercedeert en segt de Gedetineerde alles wat sij gesegt hadde van waer te weesen, behalven het gesegde ontrent het wegvoeren van haer vader, en heeft naer voorleesing hierbij blijven persisteeren, ten eijnde teekent
Geertuij Booch

Nobis præsentibus
half seven uijren.......... J. Theod.van Craen   J.Wateler
J.L.Wintgens    P.VandenHeuvel

J,B, van Hotzhuijsen   A.Wilmar





Naar boven






































INHOUD

Afstammelingen van Bokkenrijders

ENTREE

Verzameld door John van Eekelen
Tekeningen © Maaike van Eekelen

REGISTER