Bokkenrijders en hun afstammelingen

Habets

196

Smeets Heijntje, voerman in Aalbeek, gefolterd, galg 1775

Geertruid Bosch

Hendrik Habets genoemd 'Smeets Heintje' wordt geboren in Aalbeek en is 7 nov. 1731 gedoopt in Hulsberg als zoon van Leonard en Catharina Sleijpen. Hij is een redelijk welgesteld man, bezit een aantal stukken land dat hij zelf bebouwt. Werkt ook als voerman of kinkeraar en zou daarvoor twee paarden hebben, maar die zijn niet aanwezig bij de confiscatie van het bezit. Hij trouwt als 36-jarige op 7 jan. 1768 in Hulsberg met de negen jaar jongere Helena Tulleners, gedoopt 30 mei 1740 in Schimmert als dochter van Mathijs en Maria Welters. Uit dit huwelijk worden vier kinderen geboren tussen 1768 en 1774. Hendrik is 4 aug. 1774 door Joannes Lahaye tijdens een scherp verhoor al genoemd als "meede complice onder hunne bende". Later onder meer beschuldigd door Geertruid Bosch*, 8 juni 1775 aangehouden en opgesloten in Valkenburg. Omdat hij bij het verhoor zegt onschuldig te zijn, is hij 17 juni 1775 tegen Geertruid geconfronteerd. Ook dan blijft hij volhouden niet medeplichtig te zijn aan welke misdaad dan ook en daarom is hij veroordeeld tot een verder verhoor waarbij de foltermiddelen gebruikt worden. Tijdens dit twee dagen durende scherp examen, 30 juni en 1 juli bekent hij eindelijk en beschuldigt anderen. Na de tortuur moet de chirurgijn Corriaux twee of drie keer per dag zijn wonden komen verbinden en dat gedurende negentien dagen. Maar de bekentenissen zijn voldoende voor een doodvonnis. Hendrik sterft, 43 jaar oud op 17 aug. 1775 aan de galg op de Lommelenberg bij Valkenburg. Helena Tulleners hertrouwt 37 jaar oud op 28 juni 1777 in de Hervormde Kerk in Klimmen met Joannes Henricus Outmans. Zij overlijdt 1 nov. 1823 in Opscheumer onder Schin op Geul bijna vijftig jaar na de dood van haar eerste man, zij is 83 jaar oud geworden.

ZIE VERDER:

— Documenten: in Scherp examen Joannes Lahaye 4/5 aug. 1774
..........Lijst scherper examen 30 juni & 1 juli 1775
..........Nota van de chirurgijn 3 juli 1775
..........In: Scherp examen Geertruid Bosch 1 juni 1775
..........In: Scherp examen van Anton Bosch 1 mei 1776
..........Opbrengt executoriale verkoop
..........Lijst Valkenburg juli 1776

— LIT. - S.J.P. Sleinada, 'Oorsprong, oorzaeke; bewijs' (1779) p. 49 *
...- J. Russel 'De rooversbenden in de landen van Overmaas' (1877) p. 34 [kopie Sleinada]
...- A.Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 222, 353, 357 [samenvatting]
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg II' (2014) p. 252
–– * Klassieke literatuur over Bokkenrijders online

197

Cleen Willemke uit Arensgenhout, gevlucht, verbannen 1775

Lins Schouteten

Willem Habets genaamd 'Cleen Willemke' woont in Arentsgenhout. In de parochie Hulsberg wonen in die tijd diverse personen met de naam Willem Habets zodat deze bijnaam belangrijk is om dorpsgenoten uiteen te houden. Deze Willem is 1730 gedoopt in Schimmert als zoon van Willem en Maria Timmermans. Over kostwinning is niets bekend en blijkens de latere confiscatie was er nagenoeg geen bezit om in beslag te nemen Hij trouwt 28 mei 1756 in Hulsberg Maria Catharina Habets, gedoopt aldaar op 3 sept. 1724 als dochter van Franciscus en Margaretha Schillings. Uit dit huwelijk worden zes kinderen geboren tussen 1756 en 1766. Maria Catharina Habets overlijdt 10 sept. 1768 in Hulsberg, slechts 44 jaar oud. In juli 1773 is Willem door Lins Schouteten* genoemd als medeplichtige en zelfs als leider in de bende. In de tijd daarna wordt hij ook door anderen genoemd bij vijftien diefstallen en overvallen, waaronder bij Teunis in Raar, in de Croon te Heer en bij Campo in het Nieuw Huis. Van dit laatste misdrijf wordt in dec. vastgesteld dat het nooit gebeurt is en van de andere twee genoemde berovingen horen we ook niets meer na die maand. Willem heeft zich aan arrestatie onttrokken en 15 dec. is de eerste officiële citatie afgekondigd om in Valkenburg te verschijnen en vragen te beantwoorden. Aangezien hij in deze dagvaarding al betiteld wordt als "gehoorende onder de berugte bende gauwdieven en onmenselijke knevelaers", is het niet verwonderlijk dat hieraan geen gevolg gegeven wordt. Tot het tot een vonnis komt verstrijkt nog veel tijd, pas 16 febr. 1775 is Willem voor eeuwig verbannen. Van Cleen Willemke is nooit meer iets vernomen.

ZIE VERDER:

— Documenten: in Scherp examen Lins Schouteten 16 juli 1773
..........In: Scherp examen Lins Schouteten 19 juli 1773
..........Dagvaarding 15 dec. 1773
..........Overzicht beschuldigingen
..........Lijst Valkenburg juli 1774
..........De overval die nooit plaats vond
..........Strafvordering in verstekprocedure 1774/5
..........In: Continuatie scherp verhoor Lins Schouteten 22 juni 1774
..........In: Scherp examen Joannes Lahaye 4/5 aug. 1774
..........In: Scherp verhoor Daniel Hollanders 4 nov.1774
..........In: Scherp verhoor Daniel Hollanders 9 nov.1774
..........In: Scherp examen Geertruid Bosch 23 maart 1775
..........In: Scherp examen Geertruid Bosch 1 juni 1775
..........Lijst vervolgden, Valkenburg 1775
..........In: Nader verhoor en recollectie Geertruijd Bosch 2/3 nov. 1775
..........Opbrengt executoriale verkoop
..........Lijst Valkenburg juli 1776

— LIT. - S.J.P. Sleinada, 'Oorsprong, oorzaeke; bewijs' (1779) p. 50 *
...- J. Russel 'De rooversbenden in de landen van Overmaas' (1877) p. 36 [kopie Sleinada]
...- A.Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 121/2, 222, 357/8 [samenvatting]
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg II' (2014) p. 175, 259
–– * Klassieke literatuur over Bokkenrijders online