Bokkenrijders en hun afstammelingen

Erkens

151

Den Hoesaer, brandewijnstoker in Beek, galg 1774

Peter Huynen Pieter Pieters Dirk Hersseler

Arnold (Erke) Erkens genoemd 'den Hoesaar' en woont in Beek in de Molenstraat  "t eerste huys op de regterhand als men van de plas komt". Hij is van beroep brandewijnstoker en en bezit vrij veel land, dat later ongeveer 1300 gulden opbrengt en zal dus ook 'geboerd' hebben. Zijn bijnaam wijst er wellicht op dat hij in zijn jonge jaren soldaat is geweest. Deze bijnaam is nodig omdat er ook een naamgenoot vervolgd is in dezelfde periode die in de nabijheid woont. Welke bedoelen de getuigen? Hij trouwt 1 juli 1742 in Beek Joanna Huynen, gedoopt 15 juli 1717 in Schinnen als dochter van Hendrik Hoenen en Maria Diederen; een zuster van Peter Huynen*. Uit dit huwelijk worden acht kinderen geboren tussen 1743 en 1761. Hij is al beschuldigd door Pieter Pieters* uit Geulle op 10 juli 1773 en door Dirk Hersseler* op 26 juli. Deze laatste geeft een gedetailleerde beschrijving van de overval bij Campo in het Nieuw Huys, waarbij zij beiden betrokken zouden zijn. Enkele maanden later is aangetoond dat deze overval nooit heeft plaats gevonden en alleen maar een verhaaltje was dat men rondvertelde. Toch volgt arrestatie 24 nov. 1773 en 13 dec. is zijn inboedel al openbaar verkocht. Het verhoor onder foltering vindt plaats op 25 en 26 jan. en de dag daarna bij de recollectie zegt hij "alles uijt pijn en vreese van de torture hadde moeten bekennen", maar blijft bij zijn bekentenissen. De schepenen reageren op deze paradox door hem de dag daarna weer (scherp?) te verhoren en tenslotte volgt een doodvonnis. Erke sterft 8 febr. 1774 aan de galg op de Graetheide onder Beek. Joanna Huynen overlijdt 15 april 1779 in Beek.

ZIE VERDER:

— Documenten: Beschuldigd door Pieter Pieters 10 juli 1773
..........in Scherp verhoor Dirk Hersseler 26 juli 1773
..........in Scherp verhoor Dirk Hersseler 27 juli 1773
..........Lees over de overval die nooit gepleegd werd
..........Verkoop roerende goederen 13 dec. 1773
..........Lijst scherper examen 25 & 26 jan. 1774
..........Scherp verhoor 25 jan. 1774
..........Scherp verhoor continuatie 26 jan. 1774
..........Vervolg van scherp verhoor 27 & 28 jan. 1774
..........Declaratie advokaat en procureur
..........Bericht in krant van die tijd
..........Lijst Valkenburg juli 1774
..........Lijst echtparen, Valkenburg 1775
..........Lijst vervolgden, Valkenburg 1775
..........Opbrengt executoriale verkoop
..........Lijst Valkenburg juli 1776

— LIT. - Ramaekers & Pasing 'Bokkerijders' (1973) p. 79 *
...- A.Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 216, 219, 344 [samenvatting], 346
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg I' (2013) p. 55
...- R. van Lieshout ‘Bokkenrijders in Zuid-Limburg' III (2020) p. 151
–– * Klassieke literatuur over Bokkenrijders online

152

Erke Erkens uit Neerbeek, gevlucht, verbannen 1775

Willem Erkens Dirk Hersseler

Arnold (Erke) Erkens wordt 5 dec. 1721 gedoopt in Geleen als zoon van Peter en Sibilla Hamers. Hij is een oudere broer van Willem Erkens*. Hij woont in Neerbeek naast Dirk Hersseler*. Hij bezit enig land ter waarde van 500 gulden. Hij trouwt 17 nov. 1748 in Born Gertrude Vrancken, gedoopt 9 maart 1720 in Born als dochter van Severinus en Richardis Guesen. Uit dit huwelijk worden vijf kinderen geboren tussen 1750 en 1759. Erke zou in juni 1773 na de arrestatie van Dirk Hersseler* gevlucht zijn, maar wordt pas in juli bij Dirks nadere scherpe verhoren op 26 juli genoemd als medeplichtige. Daarbij is onder meer de diefstal bij Campo achter Schimmert in het Nieuw Huys genoemd en daarvan is een aantal maanden later aangetoond dat die nooit is gepleegd. Maar Erke kan niet gearresteerd worden want hij is gevlucht (naar zijn vrouws familie in Born in het hertogdom Gulik). Hij blijft weg en wordt bij verstek verbannen op 16 februari 1775.

ZIE VERDER:

— Documenten: in Scherp verhoor Dirk Hersseler 26 juli 1773
..........in Scherp verhoor Dirk Hersseler 27 juli 1773
..........Lees over de overval die nooit gepleegd  werd
..........In: Scherp verhoor van Geerke Stijnen 21 sept. 1773
..........Lijst Valkenburg juli 1774
..........Lijst vervolgden, Valkenburg 1775
..........Opbrengt executoriale verkoop
..........Lijst Valkenburg juli 1776

— LIT. - S.J.P. Sleinada, 'Oorsprong, oorzaeke; bewijs' (1779) p. 50 (Arnold H.) *
...- J. Russel 'De rooversbenden in de landen van Overmaas' (1877) p. 36 [deels kopie Sleinada]
...- A.Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 214, 222, 344 [samenvatting]
–– * Klassieke literatuur over Bokkenrijders online

153

Willem van 't Bloote Vauweren, dagloner in Neerbeek, gefolterd, galg 1774

Arnold Erkens Dirk Hersseler

Willem Erkens genoemd 'Willem van 't Bloote Vauweren' wordt gedoopt op 5 okt. 1727 in Geleen als zoon van Peter en Sibilla Hamers. Een jongere broer van Arnold Erkens*. Hij woont in Neerbeek in een nieuw huis. Hij trouwt 12 okt. 1752 in Geleen met Catharina Brouns, gedoopt 2 juli 1730 in Geleen als dochter van Hendrik en Sibilla Smeets. Uit dit huwelijk worden vijf kinderen geboren tussen 1754 en 1769 en kort na de laatste geboorte overlijdt Catharina. Willem hertrouwt 43 jaar oud op 22 okt. 1770 in Beek met Elisabeth Dederen, gedoopt 18 maart 1737 in Spaubeek als dochter van Joannes en Maria Jansen. Willem wordt al genoemd in de eerste pijnlijke verhoren van Dirk Hersseler* op 11 en 12 juni 1773. Als een van de eerste inwoners van Beek is hij beschuldigd als bendelid. Onder meer is gezegd dat hij meegedaan heeft aan de diefstal bij Campo achter Schimmert in het Nieuw Huys en van die overval is een aantal maanden later aangetoond dat die nooit is gepleegd. Op 7 augustus 1773 aangehouden op een juridich advies van J.C.S. de Limpens en overgebracht naar het Landshuis in Valkenburg. Daar hij aan scherp examen is onderworpen op 20 augustus en 13 september, op 27 januari 1774 en voor de vierde maal (!) op 4 juli. Volgt een doodvonnis. Willem sterft, 46 jaar oud, op 28 juli 1774 aan de galg op de Lommelenberg bij Valkenburg.

ZIE VERDER:

— In documenten: in Scherp verhoor Dirk Herseler 11 juni 1773
..........In: Scherp verhoor Dirk Herseler 12 juni 1773
..........In: Scherp verhoor Dirk Hersseler 26 juli 1773
..........In: Scherp verhoor Dirk Hersseler 27 juli 1773
..........Lees over de overval die nooit gepleegd  werd
..........Nota juridisch advies 7 aug. 1773
..........Lijst scherper examen 20 & 24 aug. 1773
..........Lijst scherper examen 13 sept. 1773
..........In: Scherp verhoor Andries Stijnen 15 sept. 1773
..........In: Scherp verhoor van Mathijs Smeets uit Beek 17 sept. 1773
..........In: Scherp verhoor van Mathijs Smeets uit Beek 18 sept. 1773
..........In: Scherp verhoor van Geerke Stijnen 21 sept. 1773
..........Bericht in krant van die tijd
..........Declaratie advokaat en procureur
..........Lijste van Complicen van de Bende van Dieven bij nagt
..........Lijst Valkenburg juli 1774
..........Lijst vervolgden, Valkenburg 1775
..........Opbrengst confiscaties
..........Lijst Valkenburg juli 1776

— LIT. - S.J.P. Sleinada, 'Oorsprong, oorzaeke; bewijs' (1779) p. 48 *
...- J. Russel 'De rooversbenden in de landen van Overmaas' (1877) p. 32 [kopie Sleinada]
...- A.Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 215, 220, 344 [samenvatting]
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg I' (2013) p. 50, 56
–– * Klassieke literatuur over Bokkenrijders online