Bokkenrijders en hun afstammelingen

Kreijten

Henricus Kreijten uit Heerlerheide, gefolterd, galg 1773

Emond Smeets Leonard Spierts Joannes Cordewener Willem Cordewener Mathijs van den Berg Nicolaas Hersseler Herman Senden Mathijs Senden

Henricus Kreijten, genoemd (de) Kreijt wordt 1 april 1729 gedoopt in Heerlen als zoon van Hendrik en Helena Gelissen, een broer van Anna Elisabeth Kreijten getrouwd met Emond Smeets* en van Geertruid Kreijten getrouwd met Leonard Spierts*. Woont in Heerlerheide, is landbouwer en bezit samen met zijn vrouw stukjes land ter waarde van 350 gulden. Hij trouwt 22 okt. 1752 in Heerlen Angela (Engel) Cordewener, gedoopt aldaar op 11 nov. 1727 als dochter van Petrus en Maria Ambstenraedt, een zuster van Joannes* en Willem Cordewener*. Uit dit huwelijk worden tien kinderen geboren tussen 1752 en 1770. Henricus is in april 1773 aangehouden, overgebracht naar het Landshuis in Valkenburg en daar opgesloten en 22 apr. verhoord over de beschuldigingen die tegen hem zijn geuit. Daarbij ontkent hij lid te zijn van een bende en medeplichtig aan diefstallen en het gerecht veroordeeld hem 29 apr. tot een scherp verhoor 'om door dien weg denselve tot bekentenisse te brengen.' De volgende dag wordt hij verhoord onder de tortuur en inderdaad tot de bekentenis gebracht medeschuldig te zijn aan een zestal overvallen. Ook noemt hij dan medeplichtigen en wordt 3 mei geconfronteerd tegen personen die hij (mede) beschuldigd heeft: Mathijs van den Berg*, Nicolaas Hersseler* en Willem Cordewener. En op 7 mei tegen Herman* en Mathijs Senden*. Op basis van zijn 'confessies' is Henricus ter dood veroordeeld en sterft 44 jaar oud op 16 mei 1773 aan de galg op de Heesberg bij Heerlen. Na de executie van haar man moet Angela Cordewener zich verweren tegen de gerechtsbode die bij de confiscatie ook beslag legt op land en de oogst daarop die daarbuiten vallen, namelijk wat zij geërfd heeft en de helft van het geen staande huwelijk is verworven. Gezien de latere rapportage van de opbrengst heeft ze gelijk gekregen van de schepenen. Angela overlijdt 19 april 1790 in Heerlen. Opmerkelijk:  hij is posthuum ook nog beschuldigd van de diefstal bij Campo, een misdrijf waarvan nog in hetzelfde jaar is aangetoond dat het nooit gepleegd is.

ZIE VERDER:

— Documenten: in Scherp examen Joannes Gerrits 16 apr. 1773
..........Lijst scherper examen 30 apr. 1773
..........Confrontaties 3 mei 1773 tegen Math. van den Berg • Nic. Hersseler • Wilh. Cordewener
..........In: Scherp examen Nicolaas Hersseler 4/5 mei 1773
..........In: Scherp examen Mathijs van den Berg 5 mei 1773
..........Beschuldigingen
..........Decreet confrontatie tegen div. 7 mei 1773 • Tegen Herman Sengen • Tegen Matthijs Sengen
..........In: Scherp verhoor Herman Sengen 24/25 mei 1773
..........In: Scherp verhoor Matthijs Sengen 25 mei 1773
..........In: Scherp verhoor Herman Heugens 9 juni 1773
..........In: Scherp verhoor Frans Bouwman 30 juni 1773
..........In: Scherp verhoor Dirk Hersseler 27 juli 1773
..........Lees over de overval die nooit gepleegd  werd
..........Declaratie advocaat en procureur
..........In: Scherp examen van Peter Gerrits 2 aug. 1773
..........In: Scherp examen van Peter Gerrits 3 aug. 1773
..........Een aantal onroerende goederen
..........Proclamatie verkoop goederen 6 okt. 1773
..........Rekest van Angelina Cordewener over confiscatie
..........Opbrengt executoriale verkoop
..........Lijste van Complicen van de Bende van Dieven bij nagt
..........In: Verhoor Emond Smeets over brand in Valkenburg 10 nov. 1777

— Dossier online bij Rijckheyt - Centrum voor regionale geschiedenis (in nieuw venster) hier

— LIT. - S.J.P. Sleinada, 'Oorsprong, oorzaeke; bewijs' (1779) p. 45 *
...- J. Russel 'De rooversbenden in de landen van Overmaas' (1877) p. 29 [kopie Sleinada]
...- A.Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 52/3, 128, 214, 374 [samenvatting], 376/7
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg II' (2014) p. 94, 245, 256
–– * Klassieke literatuur over Bokkenrijders online