Bokkenrijders en hun afstammelingen

Ubachs

Peter Ubachs uit Schinveld, afloop proces onbekend

Peter Ubachs wordt 3 sept. 1675 gedoopt in Voerendaal als zoon van Godefridus en Sophia Hertmans. Hij had een donker uiterlijk en wordt beschreven als "een kerel met bruin smesig (sluik) haar, aanhebbende een asgrauwe linnen jas". Waarschijnlijk is hij landbouwer, maar hij komt ook voor als herbergier. Sinds zijn eerste huwelijk woont hij in Schinveld en bekend is dat hij van het aanzienlijke grondbezit percelen moet verkopen. In 1737 levert hij een aandeel in de lening die Schinveld aan moet gaan om een vordering van het Oostenrijkse leger te kunnen betalen. Hij trouwt 3 juni 1704 in Brunssum Cornelia Dounen, gedoopt aldaar op 23 maart 1679 als dochter van Hendrik en Maria Penners. Uit dit huwelijk worden tot 1723 zeven kinderen geboren. Cornelia Dounen overleeft de laatste bevalling maar een paar maanden: zij wordt 29 sept. 1723 in Schinveld begraven. In haar testament heeft zij haar man nadrukkelijk uitgesloten van de erfenis uit bezorgdheid dat hij die de goederen zal verbrassen. Peter hertrouwt juli 1724 in Schinveld met Gertrudis Jans, die echter al drie maanden later overlijdt, ze wordt 27 okt. 1724 begraven. Van Peter is een hele reeks botsingen met de justitie en vonnissen bekend. In 1717 beledigd hij de keurmeester van het bier in zijn herberg en in 1723 onttrekt hij zich met drie anderen aan hand- en spandiensten voor de Oostenrijkse gouverneur. Dat wil zeggen, ze moeten die functionaris met hun paarden bijstaan op de reis naar Brussel, maar in Luik gaan ze midden in nacht ervandoor. In 1727 is hij medeplichtig aan een mishandeling en op 29 aug. 1737 belandt hij in de kerker van kasteel Amstenrade op verdenking van medeplichtigheid aan diefstallen en inbraken. Op 3 dec. dus na 96 dagen, wordt hij vrijgelaten wegens gebrek aan bewijs. Peter wordt in de zomer van 1743 opnieuw gedetineerd voor medeplichtigheid aan misdrijven en deze keer is hij door foltering tot een bekentenis gebracht. Kerkdiefstallen in Ubach, Eygelshoven, Schaesberg, Amstenrade, Spaubeek, Nieuwstadt en Marienberg, diefstallen uit de pastorieën van Schaesberg en Marienberg, bij Reynders te Brunssum en bij Drossart Duyckers te Raath-Bingelrade en tenslotte de overval op herberg 'de Beukeboom' in Limbricht. Het vonnis was waarschijnlijk dood door wurging aan een paal en daarna verbrand worden. Dat is het vonnis voor alle mannen uit de bank Oirsbeek die 19 nov. 1743 terechtgesteld zijn en op de rekening van de kosten staan 300 schansen (bussels hout) voor die verbranding. Hij is 68 jaar, een oude man, als hij sterft op 19 nov. 1743 aan de galg 'in het veld van Treebeek' (het Marebosch), althans op die dag dateert de pastoor van Schinveld zijn overlijdensnotitie. Daarbij wordt ook aangetekend dat hij van de laatste sacramenten alleen de biecht had ontvangen, dus geen Heilig Oliesel en geen laatste communie. Kerk en staat vereend in straf. In 1749 moeten de erfgenamen van Peter vier stukken land verkopen om de rekening van de gevangenschap en de executie te kunnen betalen. Deze gegevens zijn voornamelijk ontleend aan de "Genealogie Jan Ubachs" van Wim Ubachs (http://www.nat.vu.nl/~wimu/Stamboom-web.htm) Opmerking: De wegen in Overmaas waren zeer moeilijk begaanbaar en als een hoge functionaris met een of meer karossen het gebied wilde doorkruisen dan werden boeren met hun paarden opgetrommeld, die zonder enige vergoeding extra trekracht moesten leveren.

ZIE VERDER:

–– Documenten: in Recollectie van Matthijs Ponts 12 aug. 1743
..........In: Scherp examen Wijn Meels 11/12 sept. 1743

— LINK: Stamboom van de familie Ubachs-Ubaghs-Ubags (in apart venster) hier
..........Kwartierstaat van P.W.J. Savelkoul (in apart venster) hier
..........Parenteel van Severinus MOLS  (in nieuw venster) hier
..........Genealogie Bex bij genealogie Rijckheyt (in apart venster) hier

— LIT. - H. Pijls 'De Bokkenrijders met de dode hand' (1924) p. 19, 27 *
...- W. Gierlichs 'Bokkerijders in 't voormalig land van 's Hertogenrode (1940) p. 60
...- Nederlands Patriciaat 1974, pag. 371
...- A. Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 266 [samenvatting]
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg I' (2013) p. 159. 'Deel II (2014)' p. 237
...- R. van Lieshout ‘Bokkenrijders in Zuid-Limburg' I (2019) p. 145/6, 169
..........'Deel II (2020)' p. 121, 123, 128, 186, 193/4, 'Deel III (2020)' p. 12, 246.
–– * Klassieke literatuur over Bokkenrijders online