DOCUMENTEN BOKKENRIJDERS

PROCESSTUKKEN

Entree • Documenten • Processtukken • Corpus Delicti

In formatie genoemen ter instantie van
den Heer officier deeser bancke over
den diefstal, in brueck ende kneve- 
lerije begaen over ontrent die acht
jaeren ten huijse van wijlen Joannes
Reinartz aen het Velt alhier tot Ubach,
heden den 14 februarii 1771 ten
overstaen van Philip Streiffels, Cloeter, 
Rinskens, ende Reinartz, schepenen
ende mij greffier

Eodem, et coram iisdem compareerende Catrine Korvers, weduwe van wijlen Joannes Reinartz voorseijd, de welcke gedaegt, geëdt, ende geëxamineert over de omstandigheeden en circumstantiën van den diefstael boven in textu vermelt, mitsgaeders over de ghene, die deesen diefstael souden begaen hebben, heeft verclaert als volgt:

Dat over ontrent de acht jaeren geleeden, op eenen saterdaegh des avonts voor den sondaegh judica, ontrent elf uijren sij deponente gesien heeft, dat den misthof vol vremde menschen was, sij deponente haer uijt vreese te rucke getrocken heeft. Alwelcke aenstodts met eene vehementhijs met houter de deuren uijt de lochers opgeloopen hebbende, haer deponente met het hooft gecreghen, de armen en voeten gebonden gelijck haere sweiger moeder en man, d[i]e krancke te bedde was liggende ongebonden gelaeten, gelijck oock haere dochters sij in het bedde bewaerden. Dat deselve doens de kisten geopent, ende bije haer gestoelen hebben, soo an gelt, linnenwandt als kleederen ten minste een waerde van hondert rijxdaelders.
Dat sij deponente, mits sije op haer aengesicht ter aerde was liggende gheene der daervan gekent heeft, als alleenlijck dat haer dunckt met eens om te sien, onder anderen erkent te hebben aen het gelijck den persoon van N.N. Willems, den soone van Frantz Willem Willems, inwoonder van Overbroeckhausen, maer desselfs voornaem niet te weeten.
Veerders verclaert, dat wal twintigh menschen in haeren huijse gesien heeft, ende onder deesen tumult eene stimme, aen eene kiste, waerinne eenighe drij merken stucken waeren, heeft hoeren roepen die woorde, mijn Heer hier sijn drijers. Dat sije deese persoon wel in het gesicht gesien heeft, maar niet gekent, ende nu tot cortelinghs heeft hoiren seggen, dat dit soude geweest sijn die vrouwe van Baltus Kerckhoff tegenwordigh gedetineerden tot s'Hertogenraede, ende als sij deselve soude sien, soude misschijn wel kennen.
Dat undertusschen haer soon Joseph, den welcken buijten slippe, hadde sien afte coemen, ende getier gemaeckt, ende doen op de klocke slaen. Sulx geschied sijnde ontrent de twelf uijren, dat doens eenen onder de anderen seijde, hort hier sal den kapellaen coemen, gelijck sij van haer dochter Agnes gehoort heeft.
Dat doens eenen een metz op haer deponents man uijtgetroecken, seggende deese worden, seg hondt waer die vier hondert Carolins sijn, anders brenge dich hiermede om het leven.
Ende deselve haere schweijger moedere oock met slaegen om geld getribuleert hadden, denwelcke hun voor antwordt gaef, dat het gelt bij haeren soon Gabriel was.
Dat ondertusschen mits het klock continueerde, en het getumelt van de menschen d[i]e te hulp quaemen, gehoird worde eenen onder de anderen seijde, manschappen heraus. Het welcke sije vermeent geweest te sijn de stimme van een passant, ofte gangelaer, die met knopkens over land ginge, hebbende een pockdaelijck, ende sijn middelmaetig van van statur, de welcke sije nu ontrent de twee jaeren niet meer gesien heeft. Waermede deselve haer deponents huijs verlaetende.
Dat doens haere dochter tot haere deponente gecoemen, ende ontbonden hebbende, het instantelijck aen haere porte heeft coemmen kloppen. En sij deponente de porte geopent hebbende, het eerste tot haer gecoemen was haeren swaeger Gabriel Reinartz, den welcken wel een vierdel uijren voor di anderen naebuijren aen haer huijs gecoemen. Seggende sijne suster de welcke het huijs neffens hem is woonende al lang geroepen hebbende, dat tumult was, dat sij soude uijtgaen ende dat hij het niet gelooft hadde, anders hadde hij eerder bij haer sijn.
Seggende veerders, dat sij heeft hooren seggen, maer nochtans niet self gehoort, dat deese schelmen bij, ofte  cort voor het vertreck vijf schoeten gehoort hebben. Ende dat deselve oock van haeren huijse twee flinten, ende eene saeck pistoole mede genoomen hadde.
Seggende veerders, dat haere sweigersse Christin Reijnartz weduwe Joannes Anckers haere deponente geseijt heeft, dat als sij gehoort hadde, dat de schelmen bij haer deponente waeren, deselve haeren broeder al lang angeroepen hadde, den welcken even gelijck niet opgestaen is. So dat deselve hadde moeten opstaen, en aen desselfs porte gaen kloppen, waernaer hij dan was opgestaen en naer haer deponente gekomen.
Verders verclaert van deselve haere sweijgersse gehoirt te hebben, dat deselve oock bij haer swaeger Joannes dammers geklopt hadden, denwelcken geantwoordt hadde, dat hij te moije was, mits hij dien dagh van Aacken gecoemen was.

Ende dese haere depositie aen de deponente voorgelesen sijnde, heeft verclaert overal daerbij te persisteeren, en verclaerende niet te connen schrijven, met een crützgen geteeckent.

(was geteeckent) crütz merckteecken van Catrin Koervers weduwe van wijlen Joannes Reijnartz
(leger stondt) quod attestamur
(waeren geteeckent) Philip Streiffels schepen, Johannes Klöter schepen, D. Reinckens schepen, L. Reinartz schepen     C.J. Cornelij greffier

1. Dese copie gecollationeert met haer
2. origineel is daermede van woorde
3. tot woorde bevonden t'accordeeren
4. 
   
5. Actum in judicio extraordinario
6. den 26. julii 1771
7. quod attestamur
8. Johannes Klöters schepen
9. Hendrig ... schepen
10. J.F. Daelen substituut greffier

Afstammelingen van Bokkenrijders

Verzameld door John van Eekelen
Tekeningen © Maaike van Eekelen