DOCUMENTEN BOKKENRIJDERS

PROCESSTUKKEN

Entree    Documenten    Processtukken    Scherp verhoor

Personeele responsieven
onder Scherper Examen
gedaan
............Ter instantie
van den Wel Ed. Gestr.
Hr. Lt. Dross. deses Lands
nom. off. Informant
............Door
Joannes Smeets van
Haesdal, gedetineerde
............Over

 Is gesisteerdt van weegens den Hr. Informant voonoemdt den gedetineerde Joannes Smeets dewelke aengemaendt sijnde de waerheijdt gestandt te doen en gevraegt, bij de negative is blijven persisteeren.
 Waeromme 't vonnis van scherper examen aen hem is voorgeleesen en de territie op 't sterkste gedaen en een quartier voor elf uuren op de stoel van tortuur gebonden en thien minuten voor elf uuren de regter scheen schruijve geappliceerdt, waernaer de linker scheen schruijve geappliceerdt en nog niet willende tot erkentenisse komen is den selven gebragt onder de stroppade om opgetrokken te worden, heeft denselven bekend wel eenige bossen knollen nu en dan genomen te hebben uijt het veld, dog niet te weeten van wien.
 Verders is denselven anderhalf quart naar elf uuren aan de enkelde stroppade opgetrokken, wanneer bekende eenige gerven vrugten uijt 't veldt gestoolen te hebben.  En is denselven quartier voor een uur op vaste belofte van de waerheijdt te willen seggen, is afgelaeten geworden.
 Aldus bij ons geprotocolleerdt nadien den getineerde niet kunde scrijven

Nobis præsentibus
J.L. Wintgens P.VandenHeuvel
A. Wilmar J.Wateler
G.J. van Gendt J.Theod.VCraen

 Is wederom gesisteerd den voornoemden Jan Smeets. Naar denselven aangemaand te hebben de waarheid gestand te doen en niet verders willende bekennen is denselven om drie uuren aan de Estropade vastgemaakt met een gewigt van veertig ponden aan de voeten gebonden en om tien minuten over drie uuren opgetrokken.

• Als wanneer bekende pligtig te staan met en beneffens Lins Schouteten en Christiaan Vlekken aan het steelen van een paard op een hof ontrent Climmen gelegen. Dat hij daar van uijt handen van voorn. Vlekken heeft getrokken en geprofiterd vier schellingen voor sijn aandeel.
• Item bij het steelen in de Maasband bij Walraven
• Item tot Havert
• Aan het Nieuwe huijs bij Nuth bij Campo

 Verklaard te gehooren onder de Bende Gauwdieven, waar onder meede als Complice gehoorden:
1. Claas Sporks
2. Steven Nuchelmans
3. Pieter Muylkens alias Moule Pieter
4. Thijs Cardous – allen van Haasdal
5. Steven Mewissen van Strabeek, loopende de beek agter het huijs af, getrouwd met een vrouw van Berg.
6. Christiaan Vlekken
7. Geurt Boormans alias Haccourt
8. Lins Schouteten

 Dat hij bij het steelen van het paard, soo hij vermeend op den Hoenshof hem den eersten aanslag daar toe hadde gegeven Christiaan Vlekken 's daags bevoorens tot Haasdal bij hem gedetineerde komende. Dat meede pligtig en handdadig sijn aan gemelde diefstal: Claas Sporks, Christiaan Vlekken, Geurt Boormans, Lins Schoutetenen Pieter Mulkens.
 Dat sij andere complicen voor uijt sijn gegaan en hij gedetineerde met Christiaan Vlekken naargevolgt is, tot ontrent gemelden hof alwaar sij beijde waaren blijven staan ten tijde de anderen soo hij meend het paard uijt de weijde hebben gehaald. Naar aldaar ontrent een quartier uur gestaan te hebben, dat toen de andere complicen van onder op sijn gekomen het paard bij de han hebbende en te samen weder geretourneerd sijn tot agter Arentsgenhout in het veld alwaar ze van elkaar waaren gescheiden. Neemende hij gedetineerde met gemelde Vleck wederom den weg op Haasdal.
 Sijnde denselven als mede den Vlek bij die occasie gewaapend geweest met eenen stok.
 Verklaarende hij gedetineerde als voor, agt dagen na dato uijt handen van den Vlek genooten en geprofiteerd te hebben van gemelden diefstal vier schellingen.

 Dat bij de violenten diefstal geperpetreerd bij Walraven in de Maasband over ontrent seventien á agtien jaaren geleeden meede pligtig en handdadig sijn geweest Claas Sporks, Christiaan Vlekken en meer andere soo hij segt niet wel met de nagt gekend te hebben. Dat Christiaan Vlekken hem daartoe den eersten aanslag gegeven had 's daags voor geperpetreerden diefstal, tegen den avond bij hem komende.
 Dat sij met hun drien te samen sijn gegaan gewapend met stokken, op Oensel, op Elslo en verders langs de Maas naar de Maasband, alwaar sij eene distantie van de huijse af aan dese sijde van de Maas sijn blijven staan. Alwaar sij een goed quartier uur waaren blijven staan als wanneer hen eenen grooten hoop soo hij segt seven of agt persoonen van de bende sijn tegen gekomen en met deselven terug sijn gegaan tot tusschen Oensel en Elsloo. Alwaar se van elkaar sijn gescheijden, neemende de eene partij den weg op Beek en sij met hun drijen wederom op Haasdal, alwaar se voor het aanbreeken van de dag aankwamen.
Addendo segt dat de Vlek met de andere in compagnie gaande en spreekende onder ander met sijn broeder die tot Elsloo gehangen is, dog dat sij twee overige, te weeten hij gedetineerde en Claas Sporks alleenig gingen, als ofse van hun discours niet mogten weeten.
 Dat hij gedetineerde als meede den gemelden Claas Sporks 's selven avonds uijt handen van Christiaan Vlekken hebben ontfangen en geprofiteerd tot hun aandeel uijt gemelden diefstal ieder eenen schelling.

 Dat bij den diefstal gepasseerd tot Havert meede pligtig en handdadig sijn geweest Claas Sporks, Christiaam Vlekken en Lins Schouteten en meer andere hem onbekende complicen. Dat Claas Sporcks aan hem den eersten aanslag gegeven heeft, en soo hij gedetineerde segt dat denselve ook de oorsaak van sijn ongeluk was en hem meest heeft verleid.
 Dat hij met Claas Sporks en de Vlek te samen sijn gegaan agter Oensel langs de Vrouwe Bosch, door Geleen en dus laatende Sitterd op de linker hand liggen en soo voorts langs den hof Blomendal op Havert. Dat in een veldje gelegen tusschen gemelden hof en Havert hen sijn tegens gekomen eene meenigte nagtsgesellen die met gemelden Vlek veele discoursen hadden gevoerd, alles voor hem en Claas Sporks verborgen houdende. Dog dat de Vlek na dat de andere alle waaren van hun afgescheiden tot hun seijde, dat sij daar gestoolen hadden. Dat sij aan hem vraagende wat voor eene dat het waaren de Vlek seijde, ik ken se niet. En vervolgens te samen wederom sijn teruggekomen naar Haasdal alwaar een weinig voor de dag sijn aangekomen.
 Dat hij gedetineerde des selven avondt uijt gemelden diefstal van den Vlek had ontfangen en geprofiteerd voor sijn aandeel vijftien stuijvers. Alwederom bij die gelegenheid gewapend met een stok.

 Dat bij de diefstal begaan aan het Nieuwe Huijs bij Campo meede pligtig en handdadig zijn geweest: Claas Sporks, Steven Mewissen de welke ... hem gedetineerde ... hadde meede Pieter Muylkens, Thijs Cardous, Geurt Boormans en Lins Schouteten. Dat Claas Spork hem de eerste aanslag hadde gegeven hem 's avonds voor de geperpetreerde diefstal aanroepende, hunnen weg van Haasdal genoomen agter Schimmert op het Nieuw Huijs, alwaar ... ...

nogmaalen gewaapend is geweest met eenen stok en de ander meede met stokken.
 Corrigendo segt dat hij wel hadde gehoord dat Steven Nuchelmans meede onder de bende gehoorde dog sulks selfs niet te weeten.

 Voor het overige verklaard den gedetineerde niets verders meer te weeten en belooft soo hem nog iets sal bijvallen het selven aan den regter te bekennen
 En is naar duijdelijke voorleesing hier bij sijn gedeponeerde blijven persisteeren, ten einde deeses met een cruijske ondertekend schrijvens onkundig.

Merk van + Jan Smeets

Nobis presentibus
A. Wilmar J.L. Wintgens
P.VandenHeuvel J.Wateler
G.J. van Gendt J.Theod.VCraen

Afstammelingen van Bokkenrijders

Verzameld door John van Eekelen
Tekeningen © Maaike van Eekelen