DOCUMENTEN BOKKENRIJDERS


Entree    Documenten    Processtukken    Scherp verhoor

© Maaike van Eekelen

PROCESSTUKKEN

© Maaike van Eekelen

Voortzetting scherp examen van Matthijs Smeets uit Beek, 18 sept. 1773
RHCL Maastricht - Landen van Overmaas 8166

© Maaike van Eekelen


















© Maaike van Eekelen


....Continuatio den 18. sept. 1773

Is wederom gesisteert de gedetineerde Matthijs Smeets van weegens den Heer informant voornoemt de welke serieuselijk aengemaendt sijnde de Waerheijdt verder gestandt te doen verclaerdt heeft:

Addendo te seggen dat nae't doen van den Eedt in de Capelle de Majeur als Capteijn en Welter Penders als luijtenant van hunne bende tot hun gesegt hebben: kom jongens, laeten wij gaen.
Dat sij als doen gegaen sijn tot eenen kruijsweg buijten Sittard, dat de Majeur als doen een seker geroep maekte. Op welk roepen een seker lankwerpig machien aen quam. Kunnende hij Gedetineerde niet seggen, nadien te seer verbaest is geweest, hoe het uijtgesien heeft. (soo het hem nogtans voorstaet, was het swart en niet hoger dan een paer voeten van de grondt)
Nae aenkomst van welk machiene of Geijtebok den Majeur als doen tot hunne complicen, sterk twee en veertig persoonen, alle hier voor opgenoemt, segde:
Kom jongens laeten wij hier op gaen sitten.

Dat sij alle doen tegelijk daerop sijn gaen sitten, Leonardus Pijls als voerman, dewelke 'tselve ook gemendt heeft en de
Majeur en Welter Penders aen't Hoofdt.
Dat se doens in een ogenblik tijdt sijn geweest ontrent vier uuren voor Venlo achter Ruurmond, alwaer sij den diefstal hier voren gedetailleerdt begaen hebben en na begaene diefstal ook op de selfde maniere des morgens vroegtijdig wederom t'huijs sijn gekomen.

Op de Laek
bij de wed.
Robroks

Verders verklaert de Gedetineerde plichtig te staen aen den diefstal begaen bij de weduwe Robroks op de Laek aen dese seijde Maseijk, geleden anderhalf jaer.
Dat daerbij geasisteert hebben:
1. den Majeur
2. Welter Penders








3. Leonardus Pijls
4. Claes Houben
5. Gerardus Muijlkens
6. Hendrik Hone, aen de Wolfendt
7 Leonardus Vreen
8. Daem Goosens
9. Bastiaen Boosten






10. Peter Lemmens
11. Niclaes Stassen
12. Hendrik Laeven
13. Joannes Brackelers
14. Gilis Lemmens






15. Piter Kerkhofs
16. Francus Steijnen
17. Joannes Steijnen
18. Gerrit Steijnen
19..Andries Steijnen








Geerke Steijnen van Neerbeek
20. Hans Peter Puckels
21. Nelis Sleijpen
22. Francus Haegmans
23. Hans Haegens
24. Erke agter de Kerk
25. Peter Clermont






26. Frederik Pisters
27. Leentje Claessens
28. Jan Coone
29. Roer an Daem
30. Jan Wanten alias de Gardenier







31. Bolder Jan
32. Hendrik teegens de Kaek te Elsloo
33, 34. De twee van Steijn, waer van sig
....eenen genaemt Muijrers
35. Wilhelmus Glasemakers
36. Willem Erkens
37. Matth. Luijten, veltbode van Kelmondt






38. Joannes Vrusch
39. Peterke een wolspinder
40. Joannes Pijls
41. Matthijs Cruts
42. Martin le Gros



43. den Rasch
44. Abraham Nathan

Dat hem Gedetineerde den eersten aenslag gegeven heeft Welter Penders wel agt daegen van te vooren. Dat hij gedetineerde met den Majeur, Welter Penders en Hendrik Laeven gegaen is over Geleen tot aen de Beeken alwaer sij sig versaemelt en vergadert hebben.
Vanwaer sij t'samenderhandt na de Laek sijn toegegaen, dat sij daer komende de Luut van Celmondt voor aen't huijs een gat in de muur gebroken heeft met een ploegkouteren, dat Geerke Steijnen van Neerbeek daerdoor is gekropen en de deur heeft opengemaekt, waerdoor sij gesamentlijke complicen sijn ingekoomen, wanneer sij de mensen hebben gebonden en alle vindt- en draegbaere effecten gestoolen hebben.
Dat sij naer een half uur vertoefens uijt't Huijs terug gekomen, beladen met den Buijt in verscheijde Pakken gebonden. Kunnende hij Gedetineerde niet seggen wie deselve gemaekt heeft, nadien op schiltwagt ten tijde van begaene diefstal heeft gestaen.
Dat Hendrik Laeven, Hendrik Hagens, Francus Haegmans ieder een pak hebben gedragen. Welke pakken verkogt sijn aen een joodt te Sittard aen de Putstraet wonende.
Dat sij sig wederom vergadert hebben kort bij Laek en alsdoen gegaen sijn naer * Beek wederom terug.
(*Doorgehaald: de scheepen Brugge alwaer sij't tentamen hier voor gedetailleerdt gedaen hebben)
Dat hij Gedetineerde bij voornoemde Diefstal gewaepent is geweest met eenen stok de overige met Stokken, Reeken, Sackpistoolen en een stuk of ses met snaphaenen.
Dat hij Gedetineerde uijt handen van Welter Penders ontfangen heeft voor sij aendeel eene schelling.


Bourdtscheijd

Vorders bekent hij Gedetineerde meede pligtig en handtdaedig te staen aan eenen Diefstal gebeurt kort bij Bourdtscheijd op de regter handt op een hofken omtrent twee en een half jaar geleden.
Bij welcken diefstal hij gedetineerde segt dat meede geassisteert hebben Hendrik Hoene van Beek, Gerhardus Mulckens, Claes Houben, Johannis Brackeler woonende op de Atsteeg te Beek, hebbende een vinger van sijn hand af; drie van Elsloo sig noemende Bolderjan, Hendrick een cleen mancken, woonende tegend de Kak over, den Gardinier, Johannes Haegens en Francis Hagemans van Neerbeek, Hans Peter Puggels, Martin Legros, Gerhard en Andries Stijnen, Geerken Stijnen van Neerbeek, Willem Glasemaekers, Willem Erkens, Welter Penders van Beek.
Dat hem Gedetin. tot deesen diefstal den eersten aenslag gegeeven heeft Welter Penders twee dagen van te vooren.
Dat hij Gedetineerde met Hend. Hoenen s avonts gegaen is tot omtrent de Printhagender hoften alwaer voormelde genomineerde Complicen bij hun gecoomen waaren, als wanneer sij door het veld sonder wegh te houden met een ander gemarcheert sijn voorbij Aken, tot aen dat huijs aldaer dien diefstal verrigt wierde.
Dat den majeur die meede bij deesen Diefstal het Commando voerde, de deur met een krom ijzer opgedaen, en vorders opgeloopen hebbende, eenige van hun gesellen naar het huijs sijn ingedrongen.
Middeler wijlen hij gedetineerde op den misthof bleef schiltwagt houden.
Dat hij aldaer op dien post drie verdel uijren gestaen hebbende, de andere Linnen, wollen en Geld, al wat daer in huijs was gestoolen en meede gebrocht en genoomen hebben, gebonden in sacken en packen, waarvan de Majeur en Bastiaen Boesten den buijt gedragen hebben.
Als wanneer sij voor en naar, nae huijs geretouneert waaren.
Sijnde hij gedetineerde bij deese occasie gewaapent geweest met een stock, de overige met stocken en schietgewehr.
Van welcken diefstal hij gedetineerde agt dagen daarnaar ontfangen en geprofiteert heeft ses stuijvers.
Weet niet waar deselve het Linnen en wollen vercogt hebben. Corrigendo segt dat voornoemd Goed vercogdt is te Maestricht in de Lombaert



Conelimunster

Verders verclaerd den Gedetineerde mede geassisteerd en gecoopereerdt te hebben aen den Diefstal begaen in een herberg een uur aen dese kandt Cornelis Munster voor ontrent anderhalf jaer geleeden.
Waer bij geasisteerdt hebben alle de persoonen hier voren genoemd bij den diefstal begaen op de Laek bij de weduwe Roobooxs.
Dat hem Gedetineerde den eersten aenslag van voornoemde diefstal geegeven heeft Peter Lemmens den selven dag van begaene diefstal.
Dat hij Gedetineerde daerop met Peter Lemmens en Niclaes Houben langs Heerlen sijn gegaen alwaer d'andere Complicen bij hen gekomen en sij sig vergadert hebben. Dat sij doen t'samenderhand op de herberge sijn aengemarcheerdt.
Dat hij Gedetin. door den Majeur op't veldt een goed endt wegs van voornoemde herberge op schildtwagt is gestelt geworden.
Dat hij Gedetineerde heeft hooren seggen, dat Peter Lemmens, Niclaes Houben en Hendrik Laven de deure hebben opengebroken en dus in het huijs sijn geraekt, dat sij de menschen in huijs gebonden hebben en alle vindt- en draegbaere effecten als coper, tin etc. gestoolen hebben.
Dat sij naer een uur vertoeffens uijt't selve huijs gekomen sijn beladen met den buijt in pakken gebonden. Dat Bolderjan als doen hem Gedetineerde van sijnen post is komen afroepen, en dat hij als doen gesien heeft, dat er sommige, sonder nogtans te kunnen seggen wie van hun pakken hadden. Welke pakken in een Huijs een uur aen deese kant Aken verkogt sijn.
Dat hij Gedetineerde bij voornoemde diefstal gewapent is geweest met eenen stok, d'overige met stokken en schietgeweer.
Dat hij uijt voornoemde diefstal geprofiteert heeft den selven nagt uit handen van Peter Lemmens eenen bleaumuijser.


Bij hofman
tot
Weerdt

Verders verclaerd den gedetineerde mede plichtig te staen aen den violenten Diefstal begaen bij eenen seekeren Hoffman tot Weerdt achter Sittard gelegen voor ontrent een jaer geleden.
Dat daer bij geassisteerdt hebben, Martin le Gros, Gerrit Steijnen Andries Steijnen, Joannes Pijls, Jan Coone, Leendert Claessen, Daem Goosens aen't Wolfendt, den Gardenier, Bolder Jan, de beijde van Steijn, den eenen genaemt Muijrers, den anderen Matthijs Douven, Geerke Steijnen, den Majeur.
Dat den Gardenier hem Gedetineerden den eersten aenslag van voornoemde Diefstal gegeven heeft twee dagen van te voren. Dat Leendert Claessens, Jan Koone en Daem Gosens hem Gedetineerde hebben komen aenroepen, waer op sij onder hun vieren gegaen sijn achter Daneken alwaer sij de overige complicen hebben gevonden en sig aldaer vergaedert hebben, van waer sij gegaen sijn langs Sittard regt op Weerd aen.
Alwaer gekomen sijnde, den Majeur de Deur van't huijs geforceerdt en geopent heeft waer door sij gesamentlijke Compliven in sijn geraekt en aldaer gestoolen hebben twee vierendelen spek uijt de keuken.
Dat sij complicen gestoordt sijn geworden in haer voornemen van verder te steelen door dien de menschen in huijs wakker waeren geworden en een van de meijden om hulp riept. Dat sij dus naer weijnig tijds aldaer in huijs geweest sijnde hebben moeten gaen loopen en de weg langs den anderen kandt van Sittard over de Watersleij na huijs hebben genomen.
Dat sij gesamentlijke complicen bij voornoemde diefstal gewaepent sijn geweest als voor, hebbende hij Gedetineerde uijt voornoemde diefstal uijt handen van den Majeur denselven nagt geprofiteerdt twee ponden spek.


Nieuw huijs ter
seijde Schimmert

Den Gedetineerde weet niet positief of bij den diefstal gebeurt aen t nieuw huijs meede geassisteert heeft. Sal sich daerover bedenken en in cas iets hem bijvallende omstandig verclaaren


Winantsraede

Bekende hij Gedetineerde meede gecoopereert ende handdaedig te weesen aen den Diefstal begaen bij Hendrik Ritsen tot Winantsraede in t Panhuijs.
Seggende dat Leonardus Vreen van Beek hunnen aenvoerder en Captain bij deesen diefstal geweest is. Welcken Leonardus Vreen hem ook van deesen diefstal het eerste aengesprooken hadde, en wel drie dagen te vooren.
Dat alsoo bij deesen diefstal vorders geassisteert heeft alle de persoonen bij voorige diefstal genoemt, alle op versoek van hem gedetineerde nominatim en distinctelijk voor gelesen.
Dat hij vervolgens met Leonardus Vreen op Winantsraede is aengegaen, koomende de verdere voormelde Cameraeten troups gewijse hier en daer onderwegs bij hun. En alsoo omtrent Winantsraede gekoomen sijnde hebben sij nog meer complices vinden staen, welcke hij gedetineerde segt niet gekent te hebben.
Dat aldaar drie differente posten van statie tot statie op schiltwagt gesteld sijn geworden, en dat hij door Leonardus Vreen op den uijtersten post is worden gestelt, eene groote distantie van thuijs af. Om dien weet geene omstandigheeden te melden hoe sijne Cameraten in t huijs geraekt sijn.
Dat hij aldaer starck vijf virdel uijr schiltwagt gestaen hebbende, den majeur hem heeft koomen afroepen.
En dat Nelis Sleijpen de gestoolen goederen gevaren heeft bij seekeren Houb Penders te Bergh bij Urmont, welcke deselve gecogt hadde voor seeventig Guldens.
Als wanneer hij Gedetineerde gewaapent is geweest met eenen stock, en d'ander met stocken, pistollen en Snaphaenen.
Verclaarende hij Gedetineerde twee dagen daernaer uijt handen van Leonardus Vreen wegens voorm. geperpetreerden diefstal ontfangen ende genooten te hebben vijftien stuijvers.


Winantsraede

Den Gedetineerde weet niet of bij den Diefstal tot Schinnen gebeurt geassisteert heeft, sal sich daerover bedenken.


Mart. Schroeders

Den Gedetineerde sal sich meede naeders bedencken of bij dien diefstal geassisteert heeft, gebeurt bij Martinus Schroders aen de handt


Houthem bij
Susteren

Den Gedetineerde bekent ende verclaard meede gecoopereert ende handtdaedig te weesen aen den diefstal begaen tot Houthem bij Susteren.
Bij den welcken meede geassisteert hebben alle de persoonen bij voorige diefstallen genoemt, aen den Gedetineerde bij desselfs versoek nominatim voorgeleesen.
Dat hem daertoe den eersten aenslag gegeeven heeft Welter Penders en wel vier dagen te vooren.
Dat sij hun vergaedert hebben op de heijde in een herberge genoemt het Sulken en van daer op Houthem bij Susteren aengemarcheert.
Dat sij gesellen daer aengekoomen sijnde, hij gedetineerde door Claes Houben boven den ancker op schiltwagt is worden gestelt, als wanneer de overige cameraten op het huijs waer dien diefstal verrigt is, sijn aengegaen.
Dat hij naar geperpetreerd diefstal heeft van de andere hooren seggen, dat de majeur aldaer de deur geopent en ingebrooken sijn.
Dat hij aldaer over vijf vierdel uijr schiltwagt gehouden hebbende, sijn cameraten met de gestoolen goederen in packen gebonden hem hebben koomen afroepen. Alswanneer sij in drie parthijen voor en naar, na huis geretourneert sijn.
Bij welke occasie hij gedetineerde gewaapend geweest is als voor met een stock, en de andere met stocken en schietgewehr.
Hebbende sij de gestoolene goederen vercogt in de herberge genoemt de Sul voormelt, voor veertig gulden en wel nagts of aen de morgen. Hebbende hij gedetineerde uijt deesen diefstal selven nagts in voormelde herberge van Welter Penders genooten, geprofiteert en onfangen agt stuijvers.


Greevenbigt

Den Gedetineerde segt tot Greevenbicht niet bij den diefstal geweest te sijn, als hebbende sulcks abusive gesteren gesegt.


Walraven
in Maesbandt

Den Gedetineerde segt meede niet bij den diefstal begaen bij Walraven in den Maesband geweest te sijn. Als hem sulcks soude invallen soo sal hetselve verclaaren.


acht tot twaelf
uuren
En heeft hij Gedetineerde naar duijdelijcke voorleesinge, over al bij sijn voorschreven bekentenisse blijven persisteeren, ten fine vermits schrijvens onervaren gehandtmerckt

Dit is + merk van Mathijs
Smeets schrijvens oncundig




Nobis pręsentibus
J. Theod.VCraen
J.Wateler
J.L.Wintgens
L.G. Pelt
PVandenHeuvel








Eerste deel van verhoor

Naar boven





































INHOUD

Afstammelingen van Bokkenrijders

ENTREE

Verzameld door John van Eekelen
Tekeningen © Maaike van Eekelen

REGISTER