DOCUMENTEN BOKKENRIJDERS


PROCESSTUKKEN

Entree    Documenten    Processtukken    Scherp verhoor



Antwoorden bij scherp examen van Wijn Wijnen • Schinnen 10 sept. 1750
RHCL Maastricht  •  LvO 2024



Personeele Respondeeringe
geëffectueert door den gedeti-
neerden Wijn Wijnen. Coram
scabinis Gielen, Pijls, Campo,
Coumans et secretario
Op heden den 10. septembris 1750 is alhier in judicio extraordinario door den Heere officier gesisteert ende gecompareert den gedetineerden Wijn Wijnen. Ende naer dat aen den selven voorgelesen was het Decreet van scherpere Examinatie op gisteren beraemt als mede de behoorlijke territie gedaen, heeft verclaert van alles te willen bekennen.

Seght dijenvolgens: dat Gerlingh Daniels hem de nacht tusschen den vierden en 5den maart lestleden ofte in die nachte doens den den begaenen diefstal ten huijse van Henric Petri geschiet was, in t'midde vann de nacht ontrent, hadde komen aenroepen ten sijnen huijse. Welcke Gerlingh hem seijde dat hij met hem soude gaen achter Puth, dat den selven Gerlingh aldaer wiste een stuck koper. Dat hij gedetineerde doens met den selven is gegaen van Wolfhagen door het velt naer ende aen Puth door de weijden tot aen het huijs van Henric Petri, alwaer hij komende in de weijde vindende aen het huijs een gebroocken gat. Dat Gerlingh voors. hem seijde hij soude daer door inkruijpen, waer op hij ingegaen is (ende hoorende alsdoen seggen door Anthon Hamers die hem tegenquaem) 'Hij is al doodt', waer op hij Wijn terrugge door het voors. gat uijtgegaen is. (Sijnde Gerlingh achter hem ingegaen en soo hij vermeent aldaer verbleven).
Verclaert verders dat als wanneer hij door gemelt gat was ingekroopen, den gedetineerden Jacque De Jardin genaemt den keuckelaer hem tegenquaem bij hem in de hals hangende hebbende eene flinte. Dat hij gedetineerden in tÉwegh gaen heeft aen eenen kant van t'huijs sien staan Trouwen Jongh met naeme Nol, wesende den soon van de suster van voors. Gerlingh, welcken hem seijde
'Woe leups du her'.
Hij gedetineerde des ongeacht heeft vlughtgewijs Ewegh geloopen ende komende tuschen die weijden eenen naer hem geschoten heeft. Den gedetineerden inmiddels Continueerende sijnen wegh is nae huijs gegaen.
Verclaert verders van desen diefstal niet anders te weten.

Den gedetineerden verclaert wijders dat hij in den ouderdom wesende van zeven ofte acht en twintigh jaeren bij den afdoender tot Hoensbroeck geëxecuteert, hadde laeten bereijden een schootsvel. Bij welcke occasie den gemelten afdoender tegens hem seijde dat hij eens moeste tot hem komen, hij soude hem den bereijde loon daer van schenken, als oock nog een ander vel geven. Ende eenen dagh ofte thien daer naer geleden, is tot Thul ten huijze van Jan Winckens alwaer den gedetineerde aen de sloten was arbeijdende, bij hem gekomen eenen der soonen van voors. afdoender adverteerende dat hij eens dijen avondt moetse bij sijnen vaeder komen om te doen het gene den selven hem bevolen hadde.
Dat hij gedetineerde s'avonts doens is naer de Aekerstraet gegaen tot in t'huijs van gemelten afdoender, aldaer vindende den ouden afdoender met sijne twee soonen, genaemt den eenen Joannes ende den anderen Henric. Ende dan weenighaldaer gerust, sijn se saemen Ewegh gegaen tot op de Muijsbergh, alwaer den ouden afdoener aenriep Corst Clinckers. Ende sijn onder hun vijf alsoo gegaen tot Grijsegrubben tot aen t'huijs van den ouden Mathis Hautvast, als wanneer den geëxecuteerden afdoender hem dede op schiltwacht staen, gewaepent met eenen stock.
Dat doens den ouden afdoender met gemelten Corst Clinckers aldaer hadden ingebrooken ende gestolen speck ende boter, waeraen hij gedetineerden mede moeste draegen tot op de Aekerstraet tot in t'huijs van voors. afdoender. Seght op sijn paert daer van anders niet gekregen te hebben dan alleenlijck den bereedtloon van t'schootsvel te bevoorens gementioneert.

Verders verclaert oock mede plichtigh ende handtdaedigh te sijn geweest aen den diefstal begaen ten huijse van Seigneur Clemens op den Steenweg achter Sittardt. Seght daer toe hem aengeroepen te hebben de geëxecuteerden Nol en Bracken Steven, waer mede hij is gegaen tot op den Steenwegh achter Sittardt. Ende tusschen wegen was nogh bij hem ende sijne Compagnie gekoemen de alhier geëxecuteerdens Jan ende Joannes Catsbergh. Ende doens komende tot aen het huijs van do Clemens, heeft meer andere aldaer gevonden van de welcke hij geene gekent hadde. Als wanneer dijen Nol die hem aengeroepen hadde besich was om t'gat door eene muijre te breeken, den ouden Jan Catsbergh hem beviel op schildtwaght te staen op de straete naer den kant van Limbricht.
Dat hij gedetineerde doens oock wel gesien heeft dat onder die andere eenige packe wierden Ewegh gevoert, maer daer van geene gekent te hebben. Dat hij op sijn deel van dijen diefstal door den geëxecuteerden ouden Jan Catsbergh heeft ontfangen vijf en twintigh stuijvers. Als wanneer den gedetineerden met den voors. Nol en Steven is naer huijs gegaen.

Is ex post over de verdere Complicen ter scherpere Examinatie gestelt.
Dijenvolgens noemt verders  bij den begaenen diefstal van Henric Petri geassistert te hebben Tis Swinnen. Den welcke in de weijde naer hem sloegh met een holt ofte stock ende hem op de rechte scholder hem een weenig raeckde, seggende 'Waerom geets du loupen, du en hoeft emmers niet bangh te sijn'.
Als mede daer oock bij geweest te sijn Anthon Winckens. Denwelcke hij gesien heeft lenende op sijn stock in de weijde hebbende voor sijne voeten liggen een packsken. Maer niet wetende wat daer in was, dat weet anders niet te seggen als dat het wit waere geweest.
Seght wijders voor redenen van wetenschap dat This Swinnen doens aengehadt heeft een terteijs camisool of rocksken.
Seght van dijen diefstal niet het minste geprofiteert te hebben.

Verclaert oock mede plichtigh en handtdaedig te sijn geweest aen de kerckdieverije begaen tot Bronssem, als wanneer op eenen sondagh op den kerckhof van Hoensbroeck bij hem was gekomen den ouden afdoender van de Aekerstraet. Welcken tegens hem seijde hij moeste eens naer sijn huijs komen om' hij wiste noch eenen goeden aenslagh ende daer soude het beter gaen als het gegangen hadde.
Dat hij daerop op den gestel.. dagh sonder den selven preciselijck te konnen noemen, daer henen gegaen is ende aldaer komende heeft gevonden den voors. ouden afdoender met sijne drij soonen, Corst Klinckers met noch seven andere die hij niet en kende. Welcke al te saemen met hem gingen door het veldt naer Bronssem ende aldaer komende hadde den voors. afdoender hem gedetineerde met eenige andere gecommandeert om op schildtwacht te staen. Dat den voors. afdoender doens met sijnen soonen waere gegaen naer de kercke ende was gewaepent met een ijsere kouteren. Als wanneer den voors. afdoender wederom quaem met een sacksken met kercken getuigh en silverwerck, – soo hij meent omdat het in dat sacksken rabbelde – ende hadde dit gedragen Joannes den soon van gemelten afdoender.
Verclaert daervan voor sijn paert door den ouden afdoender ontfangen te hebben vijf en twintigh stuijver en alsoo van Bronssem van hun vertrocken en is den gedetineerde naer huijs gegaen.

Item verclaert oock mede gecoöpereert te hebben ontrent de twelf à derthien jaeren geleden aen den diefstal begaen ten huijse van Elisabeth Frisschen.
Seght dat hij gedetineerde doens tot Hommert bij de weduwe Lenert Ritzen ginge drincken eenen pot bier. Alwaer hij hadde gevonden den geseijden afdoender met sijne drij soonen, welcken tegens hem seijde laeten wij naer Lijsbeth Frisschen gaen, daer sullen wij gauw iet hebben. Ende is doens met sijne geselschap daer naer toe gegaen alwaer gemelten afdoender hem gedetineerde dede op schiltwacht staen. Als wanneer den selven met sijne soonen in den kelder sijn ingebrocken en wederom uitkomende waeren gelaeden met broodt, speck ende botter.
Seght voor sijn deel daer van getrocken te hebben een broodt ende ontrent het vierdendeel van een veerdel speck.

Ende dese responderinge van woorde tot worde aen den gedetineerden Wijn Wijnen voorgelesen sijnde ende gevraeght ofte hij iet daer bij of af wilde gedaen hebben, heeft verclaert van 'neen' maer over al daer bij gepersisteert. Seggende dat den inhoude dijer waerachtigh was, willende daer op leven ende sterven.
Ende heeft ten dijen Eijnde dese Eijgenhandigh ondertekent

Wijn Wijnen

Quod attestamur
Daem Gielen
Nijcolas Campo
Henderijck Pijls
Derck Koumans
J.H. Dullens Secretarius
op den stoel geseten
ontrent de vijf quartier
uijren



Naar boven





































INHOUD

Afstammelingen van Bokkenrijders

ENTREE

Verzameld door John van Eekelen
Tekeningen © Maaike van Eekelen

REGISTER