Bokkenrijders en hun afstammelingen

Creuwen

090

Jacob Creuwen uit Spekholzerheide, gefolterd, terechtgesteld 1745

Mathijs Creuwen Leonard Vrancken Joannes Moulen Willem Kerckhoffs

Jacob Creuwen, wordt 10 apr.1721 gedoopt in Kerkrade als zoon van Martin en Catharina Brull, een jongere broer van Mathijs Creuwen*, zijn broer Cornelis is getrouwd met een dochter van Leonard Vrancken*. Jacob woont bij zijn ouders in Onder-Spekholz onder Kerkrade, in de lijst van parochianen van 1741 en '42 als soldaat genoemd. In de belastende verklaringen, Joannes Moulen* 2 juli 1743 en Willem Kerkckhoffs* 4 juli steeds samen met zijn broer Mathijs genoemd. Een arrestatiebevel wordt 6 juli 1743 afgegeven, confrontaties 30 aug. en scherp examen 28 sept. Maar pas na een zeer lange gevangenschap is hij, 23 jaar oud, alsnog terechtgesteld op 28 jan. 1745. NB Verwarrend is dat er een Jacob Creuwen is die, na het proces op 2 feb.1749 trouwt in Kerkrade met Elisabeth Stalmans, gedoopt 6 juni 1716 in Kerkrade als dochter van Christiaan en Catharina Lindelauf. Ook deze Jacob lijkt afkomstig uit Kerkrade, maar kan verder niet aan enig familielid 'verbonden' worden.

ZIE VERDER:

— Documenten: in Scherp examen Willem Kerckhoffs 4 juli 1743 - Vervolg 5 juli
..........In: Recollectie Joannes Moulen 8 juli 1743
..........In: Scherp examen Joannes Dirckx den Dock 14 aug. 1743
..........In: Recollectie Joannes Dirckx den Dock 22 aug. 1743
..........In: Scherp examen Claes Werry 19 sept. 1743
..........In: Scherp examen Willem Bock 25 sept. 1743
..........In: Vragen voor verhoor van Caspar Hochkirchen 19 okt. 1743
..........In: Vragen voor verhoor van Joannes Rehaen 22 okt. 1743
..........In: Scherp examen Anna Rutten 25 okt. 1743 en Recollectie 21 jan. 1744
..........In: Scherp verhoor Joannes Mertens 30 okt. 1743
..........Scherp examen 28 nov. 1743
..........In: Scherp examen Laurens Reumgens 24/25 jan. 1744 &  Recollitie 27 jan. 1744
..........In: Advies scherp examen Joannes Rehaen 30 jan 1744
..........In: Protocol scherper examen Joannes Rehaen 30 jan. 1744
..........In: Continuatie scherp verhoor Joannes Rehaen 1 febr. 1744
..........In: Recollitie Joannes Rehaen 3 febr. 1744
..........Staat gerechtskosten 1751

— LIT.  - J.J. Michel 'Die Bockreiter von Herzogenrath, Valkenburg und Umgebung' (1884) p. 44 *
... - W. Gierlichs ' Bokkerijders in't land van 's Hertogenrode (herdr. 1972) p.17
...- Ramaekers & Pasing 'Bokkerijders' (1973) p. 54, 112 *
...- A. Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 193, 198,  243,  241 [zou terechtgesteld zijn]
...- O. Willems 'Die Bockreiter, Korrektur einer Legende' (1991) p. 72/3 [gerechtskosten]
...- L. Augustus 'De wieg van de bokkerijders-mythe stond in Kerkrade' (In "Kerkrade onderweg' 1993) p. 15
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg I' (2013) p. 130/1, 134, 'Deel II (2014)' p. 234
...- R. van Lieshout ‘Bokkenrijders in Zuid-Limburg' I (2019) p. 117/20, 'Deel II (2020)' p.137, 139/40
..........'Deel III (2020)' p. 123, 177, 244.
–– * Klassieke literatuur over Bokkenrijders online

NOTITIE: Inzake de gebroeders Jacob en Mathias Creuwen: Van Mathias (091) ontbreekt na 1743 ieder spoor, maar Jacob woont in vrijheid weer in Kerkrade. En toch ..bij de kostenafrekening staat Jacob als geëxecuteerde.

091

Smidt aen Vierenschatt, wagenmaker in Spekholzerheide, gefolterd, ontsnapt

Jacob Creuwen Leonard Vrancken Joannes Moulen Willem Kerckhoffs

Mathijs Creuwen, genoemd 'de Smidt aen den Vierenschatt', wordt 20 nov.1718 gedoopt in Heerlen als zoon van Martin en Catharina Brull, oudere broer van Jacob Creuwen*. Zijn broer Cornelis is getrouwd met een dochter van Leonard Vrancken*. Mathijs woont bij zijn ouders in Onder-Spekholz onder Kerkrade, van beroep smid en wagenmaker, geen gegevens over bezit en welstand. In de belastende verklaringen, Joannes Moulen* 2 juli 1743 en Willem Kerkckhoffs* op 4 juli steeds samen met zijn broer Jacob genoemd. Een arrestatiebevel wordt 6 juli 1743 afgegeven, confrontaties 30 en 31 aug. Scherp examen 26 sept. en in de loop van de maand oktober is hij  uit de kerker ontsnapt. Daarna hebben ze hem in Kerkrade nooit meer gezien.

ZIE VERDER:

— Documenten: in Scherp examen Willem Kerckhoffs 4 juli 1743 - Vervolg 5 juli
..........In: Recollectie Joannes Moulen 8 juli 1743
..........In: Scherp examen Joannes Dirckx den Dock 14 aug. 1743
..........In: Recollectie Joannes Dirckx den Dock 22 aug. 1743
..........In: Scherp examen Claes Werry 19 sept. 1743
..........In: Scherp examen Willem Bock 25 sept. 1743
..........In: Vragen voor verhoor van Caspar Hochkirchen 19 okt. 1743
..........In: Vragen voor verhoor van Joannes Rehaen 22 okt. 1743
..........In: Scherp examen Anna Rutten 25 okt. 1743 en Recollectie 21 jan. 1744
..........In: Scherp verhoor Joannes Mertens 30 okt. 1743
..........In: Scherper examen Jacob Creuwen 28 nov. 1743
..........In: Scherp examen Laurens Reumgens 24/25 jan. 1744 &  Recollitie 27 jan. 1744
..........In: Advies scherp examen Joannes Rehaen 30 jan. 1744 
..........In: Protocol scherper examen Joannes Rehaen 30 jan. 1744
..........In: Continuatie scherp verhoor Joannes Rehaen 1 febr. 1744
..........In: Recollitie Joannes Rehaen 3 febr. 1744  
..........Staat gerechtskosten 1751
..........In: Scherp examen van Nicolaes Rootcrantz de oude 18/19 september 1771

— LIT.  - W. Gierlichs ' Bokkerijders in't land van 's Hertogenrode (herdr. 1972) p.17
...- Ramaekers & Pasing 'Bokkerijders' (1973) p. 53 *
...- A.Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 193, 198, 241 (samenvatting), 243
...- O. Willems 'Die Bockreiter, Korrektur einer Legende' (1991) p.
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg I' (2013) p. 130/1, 'Deel II (2014)' p. 233
...- R. van Lieshout ‘Bokkenrijders in Zuid-Limburg' I (2019) p. 117/20, 'Deel II (2020)' p.137, 139/40
..........'Deel III (2020)' p. 123/4, 177, 244.
–– * Klassieke literatuur over Bokkenrijders online

092

Nicolaes Creuwen, kleermaker in Coolhoven, gefolterd, galg 1773

Joannes Gerrits Andries Gorné

Nicolaas Creuwen wordt 16 juli 1723 gedoopt in Heerlen als zoon van Emond en Elisabeth Ritservelt. Hij woont in Koolhoven, van beroep kleermaker, bezit enige stukken land. Hij trouwt met Anna Margretha Florije (Floret, Vrolix). Uit dit huwelijk worden zes kinderen geboren tussen 1755 en 1774, waarvan het laatste postuum, na de dood van de vader. Naar aanleiding van geruchten die de ronde doen zijn op 18 nov. 1772 getuigen gehoord door het gerecht ten laste van Nicolaas. Die betichten hem van zakkenrollerij (het stelen van een zakdoek!) en daarna is besloten hem aan te houden, maar hij brengt zich door de vlucht in veiligheid. Zijn vrouw biedt 6 jan.1773 in een rekest aan een boete te betalen en dat Nicolaas een tijd lang uit Heerlen weg zal blijven. Maar het juridisch advies luidt 31 maart: afwijzen, de voortvluchtige moet gewoon voor het gerecht verschijnen. Nicolaas is toch gegrepen in Maastricht en overgebracht naar de gevangenis van het Landshuis in Valkenburg. De Luitenant-Hoogdrossard vraagt en krijgt hiervoor van de schepenen 12 mei goedkeuring omdat de aanklacht nu anders is dan in het begin van het jaar. Hij is 15 mei verhoord, niet over de zakdoek-kwestie maar over beschuldigingen dat hij lid van de bende is. Hierover is hij geconfronteerd met Joannes Gerrits* en Andries Gorné* die hem genoemd hebben. Aangezien hij niet bekent volgt scherp examen op 1 en 2 juni en recollectie op 3 en 4 juni, waarbij hij "heeft moeten bekennen". In het doodvonnis van 12 juni is ook de zakdoekendiefstal als laatste punt van motivatie vermeld. Nicolaas sterft 49 jaar oud op 15 juni 1773 aan de galg op de Heesberg bij Heerlen. Anna Margaretha Florije overlijdt 17 maart 1775 in Heerlen. Opmerking: het lichaam van Nicolaas zou van de galg gehaald en begraven zijn door Nijs Cruien (een broer) en Heubers Peterken.

ZIE VERDER:

— Documenten: Inwoners van Heerlen leggen een verklaring af als getuige d.d. 19 nov. 1772
..........In: Scherp examen Joannes Gerrits 16 apr. 1773
..........In: Scherp examen Nicolaas Hersseler 4/5 mei 1773
..........In: Scherp examen Matthijs Sengen 25 mei 1773
..........Lijst scherper examen 1 & 2 juni 1773
..........In: Nader scherp verhoor Nicolaas Herseler 6 juli 1773
..........Verkoop geconfisqueerd land november 1773
..........In: Scherp verhoor Mathijs Crousen 13 juli 1774
..........Declaratie advokaat en procureur
..........Opbrengt executoriale verkoop
..........Lijste van Complicen van de Bende van Dieven bij nagt

— LIT. - S.J.P. Sleinada, 'Oorsprong, oorzaeke; bewijs' (1779) p. 46 *
...- J. Russel 'De rooversbenden in de landen van Overmaas' (1877) p. 29 [kopie Sleinada]
...- Ramaekers & Pasing 'Bokkerijders' (1973) p. 134/5, 142 *
...- A.Blok 'De Bokkenrijders' (1991) p. 214, 371 [samenvatting]
...- F. van Gehuchten 'Bokkenrijders. De schande van Limburg II' (2014) p. 92, 94, 245
–– * Klassieke literatuur over Bokkenrijders online